Aflevering 41: Nu niet zwanger

In deze aflevering gaat Menno in gesprek met Asli Bolat en Linda Vogels. Zij zijn betrokken bij Nu Niet Zwanger. Aan de hand van praktijkvoorbeelden vertellen zij over het programma. Door vroegtijdig het gesprek te voeren met kwetsbare doelgroepen over seksualiteit, kinderwens en anticonceptie kunnen cliënten zelf de regie nemen over hun kinderwens en een bewuste keuze maken. 

U kunt de podcast ook op andere platforms beluisteren.

Bekijk hier de verschillende platforms

Transcriptie

Menno:
Dit is Menno in Meierijstad. In deze podcast ga ik, Menno Roozendaal, als wethouder van de gemeente Meierijstad, in gesprek met mensen over onderwerpen die mij na aan het hart liggen. In gesprek met echte mensen uit Meierijstad. Welkom bij weer een nieuwe aflevering van de podcast Menno in Meierijstad. Vandaag gaan we het hebben over zwanger zijn, of juist niet zwanger zijn. Want er is een landelijk programma dat ook in Meierijstad actief is en dat heet Nu Niet Zwanger. En daarvoor heb ik twee gasten in de studio, die ga ik aan u voorstellen. Ten eerste Asli Bolat, welkom.

Asli:
Dankjewel.

Menno: 
Jij bent actief in het programma Nu Niet Zwanger, toch?

Asli: 
Klopt inderdaad, ja.

Menno: 
En vanuit welke organisatie doe je dat?

Asli: 
Vanuit de GGD Hart voor Brabant. Daar ben ik regionaal programma coördinator voor dit programma. En daar ben ik in 2020 mee gestart.

Menno: 
En dus ook in Meierijstad, maar in een grotere regio ben je actief.

Asli: 
Ja, in tien gemeenten in Brabant-Noord, zoals wij dat noemen.

Menno: 
Nou, dan gaan we het zo over hebben. De andere gast in de studio, Linda Vogels, ook welkom.

Linda: 
Dankjewel.

Menon: 
Je bent ook betrokken bij Nu Niet Zwanger.

Linda: 
Ja, zeker. Sinds 2021 ben ik betrokken.

Menno: 
2021. En wat is jouw rol binnen Nu Niet Zwanger?

Linda: 
Ik ben inhoudelijk coördinator voor het programma Nu Niet Zwanger.

Menno: 
En dan ben je ook vanuit de GGD?

Linda: 
Ja, in dienst van de GGD Hart voor Brabant.

Menno: 
Is het ook echt een GGD-programma? Want het is een landelijk programma volgens mij.

Linda: 
Ja, en sinds dit jaar is het ingekocht door de GGD, dus zit het in het basis takenpakket van de GGD.

Menno: 
En dat betekent dat alle gemeenten in deze regio, dat is een beetje Midden-Brabant, Noordoost-Brabant, zijn allemaal aangesloten op het programma Nu Niet Zwanger.

Linda: 
Helemaal. Klopt helemaal.

Menno: 
En Asli, het is dus een landelijk programma, betekent dat dat in alle provincies, alle gemeenten in Nederland, inmiddels al aangesloten zijn? Of is het nog niet een helemaal dekkend netwerk?

Asli: 
Het wordt in heel veel gemeenten uitgevoerd, maar nog niet in het hele land, helaas. Daar is het landelijk team hard aan het trekken ook voor. Maar in een hoop provincies en een hoop gemeenten inmiddels wel. En daar zijn we heel blij mee.

Menno: 
Nou, dan hebben we de organisatorische zaken een beetje besproken. Dan gaan we het nu over de inhoud hebben. Ja, Nu Niet Zwanger, de naam zegt het misschien al. Het gaat over, ja, nu niet zwanger zijn. Maar daar roepen bij mij ook al meteen weer vragen op. Over wie gaat het dan precies en nu niet, maar wanneer dan wel. Asli, mag ik eens bij jou beginnen? Waarom bestaat het programma Nu Niet Zwanger?

Asli: 
Ja, en je zegt het goed. Het is nu niet zwanger, maar ook vooral niet nooit niet zwanger. En het programma is ontstaan vanuit een initiatief van een collega, toevallig die in Tilburg werkte bij de GGD. En waarbij in een ketensamenwerking, een ketenoverleg, waar meerdere professionals dus ook bij aansluiten.

Menno: 
Dat noemen we een ketenoverleg. En daar komen allerlei mensen van verschillende organisaties bij elkaar om over een casus, een onderwerp te praten.

Asli: 
Een casus te praten, inderdaad. En waarbij er een cliënt werd besproken die herhaaldelijk zwanger werd. Waarbij eigenlijk iedereen ook wel het onderbuikgevoel had van goh, is dit verstandig? Is dit niet heel...hadden we hier niet beter op kunnen anticiperen of betere begeleiding op in kunnen zetten, tijdig? En nou ja, zo is eigenlijk het programma ooit ontstaan. Dat het initiatief is genomen om te kijken kunnen we niet vroegtijdiger het gesprek voeren over kinderwens seksualiteit en anticonceptie? En ja, inmiddels dus wordt het programma in heel veel gemeenten aangeboden. En wat we doen is, we richten ons op mannen en vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Waarbij het doel is om ze zo tijdig mogelijk de juiste informatie te geven, zodat ze ook regie kunnen nemen over het moment waarop ze een bewuste keuze maken over een kinderwens. En dat doen we door proactief het gesprek aan te gaan. Dus niet alleen over kinderwens, maar ook over seksualiteit en anticonceptie. En daarin, nogmaals, willen we ze vooral... de juiste informatie geven zodat ze ook zelf een bewuste keuze maken. En daar kan ook bij horen dat we ze begeleiden in een stukje, als er een keuze wordt gemaakt voor ik wil anticonceptie, maar ik heb daar een stukje ondersteuning of begeleiding bij nodig, dat we ze in dat traject begeleiden. En dat doen we niet alleen. We hebben twee inhoudelijk coördinatoren. Linda heeft zichzelf net al voorgesteld. En dat is ook nog een andere collega, Romy. Maar we doen dat vooral ook met alle professionals die al met deze mensen, met de cliënten in contact staan. Dus dat zijn professionals uit het medisch domein. Dat zijn professionals uit het sociaal domein. Dan kan je aan jongere werkers denken. Aan verloskundigen, aan gynaecologen. Die proberen we de juiste tools en vaardigheden ook aan te leren... om dit gesprek ook te voeren.

Menno: 
Gaan we daar zo eens wat dieper op in. Ik wil heel even terug naar waar je mee begon. Dat ketenoverleg. Waar mensen bij elkaar kwamen om over of wel met de cliënt te praten die al een aantal keer zwanger is geworden. Dan denk ik meteen. Oeh. Was dat dan een probleem? Het feit dat ze zwanger was. Ik neem aan dat er dan omstandigheden waren waardoor dat problematisch was. Was het dan ook een voldragen zwangerschap? Of een afgebroken zwangerschap? Er zal ergens een reden zijn geweest dat daar dieper over nagedacht is. Kan je daar iets meer over zeggen?

Asli: 
Het feit dat het vooral dan niet gepland is. Of dat het inderdaad eigenlijk geen bewuste keuze was. Om op dat moment weer of opnieuw zwanger te worden. Nog een kindje te krijgen. Vooral aan Linda. Dat maakt eigenlijk ook wel dat je dit gesprek tijdig wil voeren.

Linda: 
Om dan aan te vullen wat je vaak ziet bij onze doelgroep is dat er ook andere problematiek speelt. Schuldsanering. Verslaving. Woningnood. En dan komt een zwangerschap misschien niet op het juiste moment.

Menno: 
Het zijn niet de beste omstandigheden om een kind in te krijgen.

Linda: 
En wat we dan proberen is echt het gesprek aan te gaan. En te kijken van, maar waar sta je nu in je leven? En zou het nu passen? Op het moment dat je zwanger, dat je een positieve test in je hand krijgt, wat zou het met je doen? Het is niet misschien nu het moment. Maar misschien wel over vijf jaar. En dan kunnen we wel gaan kijken van wat is er dan nodig. Om over vijf jaar wel.

Menno: 
Dus het is eigenlijk ook een programma gericht om het gesprek daarover naar voren te halen. Want best vaak kwam dan misschien in het verleden, dat iemand al zwanger was. Hoe gaan we dit doen? Ga je de hele zwangerschap doormaken? Kan dat? Qua gezondheid? Fysiek? Financieel? Heb je een huis? Dat soort dingen. Maar eigenlijk is het dus goed om al veel eerder. Over een kinderwens te praten. Over anticonceptie. Over hoe ga je om daarmee.

Linda: 
En vooral ook aan de voorkant. Dus wat je vaak ziet is dat mensen betrokken zijn bij organisatie en dat er dan, dat er heel veel vragen gesteld worden rondom woning, rondom de financiële situatie, noem het maar op. Maar het stukje kinderwens. Werd daar niet zo bewust in meegenomen. Terwijl op het moment dat je dan een behandeling aangaat met iemand en je zit in het behandelingstraject en iemand komt vertellen dat ze zwanger zijn, dan moet je ook weer een ander pad inslaan. Dus wat wij ook heel graag willen. Is dat het ook aan de voorkant heel erg wordt meegenomen zodat je daar ook gewoon echt het gesprek over aan kan gaan. Van hoe zie je de toekomst. Heb je nog een kinderwens. Maar ook. Je hebt nu twee kindjes. Maar hoe zie je het voor je.

Menno: 
Dat is denk ik ook best ingewikkeld. Om zo'n gesprek aan te gaan. Want het is een heel persoonlijk iets. Het feit dat dat misschien in het verleden minder gebeurde. Zal ergens een reden hebben. Misschien ook wel dat mensen het moeilijk vonden het onderwerp bespreekbaar te maken. Hoe gaat dat dan in de praktijk?

Linda: 
Ik merk wel. Doordat je echt naar de kinderwens vraagt. Ik zie alle leeftijden. Van 15 tot, de oudste is nu 42. Maar als je de wens stelt van heb je nog een kinderwens of heb je een kinderwens in de toekomst en hoe zie je het dan voor je, dan heb je meteen een heel mooi gesprek. Zonder dat daar een oordeel in zit. Mensen mogen echt vertellen van hoe zie je het voor je. Ja. Kijk en dan kun je daarna wel inhaken op van Goed hé, maar je bent verslaafd aan cannabis, of aan coke, hoe zie je dat dan voor je als je zwanger bent. En dan heb je weer een ander gesprek. Maar als je puur en alleen start met de vraag heb je een kinderwens heb je een heel mooi gesprek.

Menno: 
Ja ja. Zijn dat ook de ervaringen die je terug hoort Asli als ze vallen uit het programma.

Asli: 
Ja en wat Linda ook zegt vooral de oprechte nieuwsgierigheid die je toont. We hebben het vaak over heel veel verschillende onderwerpen. Met mensen. Maar het is vaak je eigen drempel. Of je eigen weerstand die je voelt. Kan ik dit wel bespreken. Terwijl mensen vertellen heel graag als je die oprechte nieuwsgierigheid toont en de vraag ook stelt. En het is ook de manier waarop. Daar maken we mensen ook vaardiger in. Daar hebben we ook een aantal tools voor om het voor professionals makkelijker te maken. Onze missie is het ook. Om het gesprek hierover te normaliseren.

Menno: 
Ja. En de reden dat we het doen. Ik snap nu een beetje wat de oorsprong is. Maar mij lijkt ook, stel dat we dit allemaal niet doen, is best vaak denk ik het gevolg dat, bijvoorbeeld een raadsonderzoek van de raad voor de kinderbescherming plaatsvindt. Dat kinderen misschien al vanaf de geboorte gescheiden worden van ouders. Misschien in de pleegzorg terecht komen. Of dat een kind met beperkingen of in ieder geval met behoorlijke gezondheidsschade geboren wordt. Of misschien. Een zwangerschap. Een bevalling niet eens overleeft. Dat lijken me ook redenen. Waarom dit programma er dan is. Kun je daar ook iets meer over zeggen. Want het feit dat we het gaan bespreken met cliënten zal toch ook te maken hebben met de gevolgen die we zagen.

Asli: 
Ja absoluut. Nu niet zwanger is als programma ook onderdeel van het landelijk actieprogramma Kansrijke start. Dat richt zich van de negen maanden voor de geboorte tot aan de eerste duizend dagen. En dat is natuurlijk ook het doel. Dat je kinderen een kansrijke start gunt en een zo optimaal mogelijke start, omdat de eerste duizend dagen, je als kind heel erg vormen maar ook in de problematieken of moeilijkheden waar je op latere leeftijd tegenaan kan lopen. En dat begint eigenlijk inderdaad al voor de geboorte. Dus we proberen zo echt vanuit preventie zo vroeg mogelijk signaleren, mMensen de juiste informatie geven, en ze er ook in begeleiden om daar inderdaad een bewuste keuze in te maken. Zodat je dit soort situaties kan voorkomen. Dat iemand mogelijk al tijdens de zwangerschap bijvoorbeeld dat de raad om de hoek komt kijken. Of dat eigenlijk het derde of vierde kindje al uit huis gaat worden geplaatst. En nou ja. Daar zitten maatschappelijke baten zeg maar aan. Je wil ook die gezonde generatie. Maar ook inderdaad de kosten die je daarmee kan besparen voor iedereen.

Menno:  
En die kansrijke start dus kunnen bieden aan kinderen in plaats van bijna een valse start.

Asli: 
Precies.

Menno:  
Dus als je zoal begint in je leven kan je daardoor heel veel achterstand oplopen. Je zegt als we de juiste informatie. En dat mensen bewuste keuzes kunnen maken. Misschien is het goed om dat eens concreet te maken. Waar hebben we het dan over? Misschien Linda. Misschien kan jij daar ook wat over zeggen.

Linda: 
Ja. In de breedste zin van het woord. Dus we hebben contact met Ons welzijn, Jongerenwerk, het constatiebureau, dus jeugdgezondheidszorg, die komen natuurlijk bij gezinnen waar kinderen geboren zijn. Maar als zij daar komen bij een gezin waar de zorgen zijn, dan kunnen zij het gesprek voeren, over kinderwens. En op het moment dat, zij doen zelf het gesprek over kinderwens op moment dat zij hte nodig vinden bij een gezin. 

Menno:  
Zij kennen die inwoners al. Ze komen daar al over de vloer. Of spreken die op het constatiebureau. Dus ze hebben het contact. Dat maakt het altijd makkelijker denk ik om het gesprek te voeren.

Linda: 
Precies. En op moment dat het te complex wordt of er zijn op het moment dat er een keuze wordt gemaakt rondom anticonceptie, dan is de kennis bij een jeugdverpleegkundige beperkt. In de goede zin van het woord. Maar dan kunnen wij ok weer contact opnemen met onze collega's van seksuele gezondheid die dan met die cliënt verder gaan kijken van goh wat past nu echt bij je. Of de huisarts. Of verloskundige.

Menno: 
Dus echt specifieke kennis over anticonceptie is daarin heel belangrijk.

Linda: 
Ja. Maar het begint met het gesprek voeren door de jeugdverpleegkundige in dit geval. Als jeugdverpleegkundige in zo'n gezin komt en je ziet dat er van alles speelt om dan te vragen van goh hoe bevalt het nu het moeder zijn. En hoe zie je de toekomst. Want je hebt nu één kindje. Heb je de wens voor meer. Op welke termijn zie je dat dan. En dan kun je ook met iemand gaan praten van maar wat heb je dan nodig om het nog even uit te stellen.

Menno: 
Ja als iemand...

Asli:
Je hoeft ook niet alle kennis te hebben als professional. Dat kan ook niet ,want we hebben zoveel verschillende professionals die ieder een eigen expertise hebben. Ergens heel erg goed in zijn. Maar wat we vooral willen, we hebben een heel groot netwerk van allerlei specialisten, inderdaad mensen die wat meer over anticonceptie weten, maar ook als het gaat om armoede of financiële problemen. Dat we vooral gewoon korte lijntjes hebben met professionals die daar dan ook de juiste informatie in kunnen bieden. Dus wat we vooral doen is tijdens het gesprek inderdaad kijken wat is er dan ook nodig aan informatie, middelen, die het gezin of de persoon nodig heeft. Om daar vervolgens ook zelf stap in te zetten of een keuze in te kunnen maken. En vooral ook de eigen bewustwording. Soms is het echt gewoon. Niet stil staan bij wat betekent het nou qua hechting. Wat betekent het nou aan allerlei kosten die erbij komen als je een eerste kindje krijgt of misschien wel een vierde of vijfde kindje krijgt. Vooral dat netwerk wat wij ook heel erg hebben staan vanuit programma van verschillende professionals dat je daar de korte lijntjes in hebt. En dat kan middels de inhoudelijk coördinator, maar we hebben ook gewoon een heel mooi netwerk van allerlei professionals die we middels bijeenkomsten bij elkaar brengen. Die elkaar gewoon zien, spreken, kennen en elkaar snel weten te vinden.

Linda: 
En dat vind ik ook echt de kracht van het programma, dat we de professionals, die al bij onze doelgroep over de vloer komen, dus de gezinsbegeleiders, die ehm een meisje met een licht verstandelijke beperking begeleiden. Zij hebben de expertise in dat vakgebied zeg maar en ik ga dan haar ondersteunen rondom de kinderwensseksualiteit anticonceptie. Dus het is echt een hele mooie samenwerking waarin ik Nu niet zwanger uitdraag maar waarin de aandachtsfunctionaars zoals we ze dan noemen, de professionals in de eigen organisatie, ehm, zij hebben daar de expertise. Maar door die samenwerking komen we tot een heel mooi resultaat.

Menno: 
Ja en die...in die gesprekken wat zijn dan eventueel belemmerende factoren voor mensen. Ik kan me voorstellen dat de financiën. Anticonceptie is volgens mij niet gratis. Dat is misschien voor mensen soms al een afweging. Gebruik ik het wel of niet. En wat gebruik ik dan. Cultureel kan misschien ook nog van een cultuur waar je vandaag komt van invloed zijn. 

Linda: 
En de stap naar. De stap naar een huisarts. Of de stap naar een verloskundige. Om het gesprek aan te gaan. Om daar echt. De tijd voor te nemen. Om te kijken van maar wat wil ik nu. Wat past. Wil ik elke maand vloeien. Wil ik echt anticonceptie die mij de komende 5 of 10 jaar beschermt tegen zwangerschap. Of is mijn gezin compleet. Wil ik elke dag aan moeten denken...dus wij gaan echt kijken welk anticonceptie past. Daarnaast inderdaad horen wij ook regelmatig van ik wil wel een spiraal, maar ja die kost 180 euro. En dat kan ik gewoon echt niet betalen. En daarvoor hebben wij ook budget vanuit nu niet zwanger waarin wij dus kunnen zeggen, als je die spiraal als dat de keuze wordt, dan gaan wij hem voor jou financieren.

Menno:
Dus dan wordt die belemmering weggenomen.

Linda: 
Ja die belemmering wordt weggenomen. En dan zit daar aan vast. Of goed dan kunnen wij ook nog met de client overleggen ... nou als je nu een spiraal krijgt., dan kan ik jou over 5 of 10 jaar, een beetje afhankelijk van hoe lang het anticonceptiemiddel werkt, kan ik opnieuw contact opnemen met je, om te kijken of we dan die spiraal weer kunnen vervangen. En waar we dan staan. We hebben van te voren tussendoor ook nog wel contact hoor.

Menno:
Ja niet over 5 jaar zien we je weer.

Linda: 
Nee precies. Maar op een gegeven moment is het natuurlijk. Meestal na een maand of 3, een half jaar, dan hebben we wel even contact. Maar er zit ook een follow-up in het programma, zeg maar om uh...

Asli: 
Ja vooral als mensen in kwetsbare omstandigheden zitten. Of in een kwetsbare fase in hun leven. En dat is ook echt wel de doelgroep die we voor ogen hebben met dit programma. Dan weet je niet zelf altijd de juiste mensen te vinden. De juiste professionals te vinden. De juiste keuzes te maken of te prioriteren. En daar kunnen we inderdaad. Daar kunnen wij of de professionals die ook hierin betrokken zijn en daar kunnen we ook een rol in spelen. Maar dat wilde ik nog wel even ook genoemd hebben. Dat die omstandigheden of die fase in je leven, waarin je soms gewoon wat kwetsbaarder bent. Ook als voorbeeld. Op social media als er dan een trend rond gaat of als er iets wordt gezegd rondom anticonceptie, dat kan de keuze van een jongere ontzettend beïnvloeden.

Menno:
Dat is nu heel erg hot geloof ik. Een bepaalde trend van. Hoe heet het ook alweer?

Linda:
Natural birth control. 

Menno:
Ja die. Dat beïnvloedt mensen ook. Vooral jonge vrouwen dan in keuzes.

Asli: 
En daar kunnen wij en de professionals een rol in spelen. We proberen dan ook samenwerking op te zoeken. Met andere collega's. Die bijvoorbeeld voorlichting geven. Dat we dit soort trends en signalen die wij dan ook oppikken, dat we daar ook proberen in te spelen. En op in te zetten. Om de juiste informatie dus inderdaad te geven. Dingen die echt niet kloppen ook gewoon te ontkrachten.

Menno:
Ja vanuit de feitelijke en wetenschappelijke informatie die jullie hebben. Is het ook. Het programma ook dus voor mensen die wel zwanger zijn. Het programma heet nu niet zwanger. Maar stel een jonge vrouw is zwanger. Had dat eigenlijk niet gewild. Maar het is toch gebeurd. Die kan zich ook via de professionals die je eigenlijk noemde Welzijnswerk, jongerenwerk etc. kan bij jullie terecht komen.

Linda:
Ja ik moet meteen denken aan een casus die ik gehad heb van een meisje van 23 die zwanger was, geen stabiele relatie, woonde bij ouders, nou daar speelde heel veel. En de verloskundige van dat meisje heeft contact met ons gezocht met toestemming van deze vrouw. En daar hebben wij in de zwangerschap al gesprekken gevoerd over als je dadelijk bevallen bent, wat wil je. Dus wij hebben daar ook echt een moment, ik geloof dat ze toen pas 22 weken zwanger was, waarop ik haar voor de eerste keer zag. Dus we hebben echt een aantal momenten in de zwangerschap gehad om alvast bewust te worden van wat wil je na de zwangerschap. Maar dan ga je het ook hebben. Over ja maar wat past dan. Na een zwangerschap. Want ze wilde borstvoeding geven. Je luistert ook heel erg naar de wensen van deze jonge vrouw op dat moment. Maar dan heb je wel de samenwerking met de verloskundige. In eerste instantie heb ik alleen een gesprek, twee keer, alleen een gesprek gevoerd. Daarna ben ik aangesloten bij een verloskundige consult, waarbij de verloskundige langer de tijd had ingepland zodat we ook echt even met zijn drieën konden, ja weer even de neus bij elkaar letterlijk, of de koppen bij elkaar, van hier staan we en dit is het plan voor na de zwangerschap. En zij heeft mij geappt op dat moment dat ze bevallen was. En het lag bij de verloskundige. Dus de verloskundige heeft dat daarna opgepakt.

Menno: 
Ja dat is eigenlijk gewoon de reguliere lijn die er dan is, kon gewoon zijn werk doen, maar die begeleiding vanuit het programma was in die fase daarvoor gewoon heel belangrijk. 

Linda:  
Ja, en we proberen ook echt regulier, waar regulier kan. Dus als we naar de eigen verloskundige, naar de eigen huisarts kunnen, dan zullen we dat zeker doen. Daarnaast hebben we ook samenwerkingen met gynecologen, waar we heel korte lijntjes mee hebben, dat als we echt een kwetsbare vrouw hebben, waarvan we denken, daar moet echt snel iets voor geregeld worden, dan hebben we korte lijntjes. En dan kunnen we heel snel tot een afspraak komen ook in het ziekenhuis.

Menno: 
Ja, dit was een voorbeeld. Heb je nog zo'n voorbeeld? Dan wordt het misschien ook voor de luisteraar nog net wat concreter.

Linda:
Ja, Ik moest net denken met betrekking tot de samenwerking. Ik ben ook betrokken geweest bij een stel wat licht verstandelijk beperkt is en die wel bij elkaar sliepen. Maar dan sliep zij op de bank. En hij mocht in haar bed slapen. En eigenlijk was het, het leuke aan het logeren, vonden hun het samen ontbijten 's morgens. Maar het waren wel twee, twee volwassen  mensen die wel vruchtbaar waren. Dus de angst zat hem bij de begeleiding en bij de ouders vooral, dat ze wel een keer seks zouden gaan hebben. Dat ze het wel een keer zouden gaan ontdekken. En daar zijn, daar zijn we het gesprek over aangegaan. In samenwerkin met de seksologe van de organisatie waar dit stel verbleef. Ik denk dat we wel vier gesprekken hebben gehad. Over ja maar wat als je wel een keer seks hebt. Want ze deden alleen knuffelen en een kus op de wang. Maar wat als er s'nachts wel een keer iets gebeurt, want er was geen begeleiding 's nachts. Dat is allemaal besproken. En dat was ook echt wel komisch op sommige momenten, want ze dachten echt waar hebben jullie het over. Dat willen wij niet. Nee maar als het wel een keer gebeurt moet je wel beschermd zijn. En die jongen zei op een gegeven moment. Die raakte een klein beetje in paniek zelfs. Hij zegt ja maar ik wil echt geen kinderen. Ik kan niet voor een baby zorgen. Ik wil dat niet. Ik kan geen poepluier verschonen. Daar raakte hij een beetje van in paniek. En daar moet ik zeggen, alle lof naar die ouders, die gingen daar op door. En uiteindelijk hebben we eigenlijk een beetje dat meisje losgelaten, en zijn we met die jongen verder het traject ingegaan. Met de gynaecoloog. En de uroloog. En die is uiteindelijk gesteriliseerd.

Menno: 
Ja dat was uiteindelijk zijn eigen keuze, want het verkwam eigenlijk de stress die die daarbij voelde.

Linda: 
Ja ja ja.

Menno: 
Je het nam voor ouders en begeleiders de angst weg van dadelijk komt er toch nog een zwangerschap. Die niet zonder risico zou zijn.

Linda: 
Precies, precies. 

Menno: 
En Asli. Het programma draait nu enkele jaren. Kan je iets zeggen over resultaten. Zullen ze daar een beeld bij hebben. Gaat dit echt over tientallen gesprekken per week of per dag. Of gaat dit over kleinere aantallen. Dat we daar een gevoel bij hebben.

Asli: 
Nou ja. Ik denk tientallen gesprekken per week. In de verschillende organisaties. Wat we proberen te doen is dat wat Linda ookal zegt. Regulieren waar het regulier kan. We proberen niet het werk over te nemen van al die professionals die al met al die mensen in gesprek zijn. Maar vooral hun vaardiger te maken om dit gesprek zelf te kunnen voeren. En dat maakt het voor ons soms lastig om daar zicht op te hebben he, hoe vaak voer je dit gesprek dan. Wij proberen vooral op in te zetten dat het geborgd wordt binnen de werkwijze die professionals ook binnen hun eigen organisatie hanteren. Dus daar proberen we het echt te laten landen. En dat daar ondersteunen wij ook bij. Maar om feitelijk dus echt cijfers te noemen van hoe vaak wordt dit dan ook gevoerd, dat kan ik moeilijk geven. Wat we wel terug horen van de aandachtsfunctionalis is dat ze daar heel hard aan trekken en hun collega's daarmee proberen te krijgen. En dat is moeilijk. Het zijn echt wel drempels waar mensen overheen moeten stappen. En dat zijn vaak hun eigen drempels. Maar als ze ook die ervaring hebben. Van als we dit gesprek aangaan. Dan weten we ook wat we ermee moeten. Er is een aanbod. En dat was voorheen misschien wat lastiger. Dan signaleer je iets. Of je voert het gesprek. En wat dan? Waar moet ik dan naartoe? Of wie moet ik dan bereiken? En het aanbod wat wij daarin boeden maakt het soms ook wel gemakkelijker. Zeker als je die ervaring in die gesprekken ook op doet. En wat we wel terug zien. En dat is wel mooi om te benoemen denk ik. Is dat we steeds meer mannen vanuit het programma weten te bereiken. En daar ben ik best wel trots op. Want bij anticonceptie denk je misschien in eerste instantie, als je het gesprek over kinderwens wil voeren, dan gaan we het met een vrouw voeren.

Menno:  
En ik weet helaas. Want het is natuurlijk helemaal niet waar. Maar dat best veel mannen ook vaak denken dat dat iets van de vrouw is, anticeonceptie. Maar dat is natuurlijk niet zo. 

Esli: 
Nee absoluut niet. En dat zien we wel terug. Dat we een steeds hoger percentage mannen vanuit het programma ook weten te bereiken. Dat dat gesprek ook werkelijk met mannen wordt gevoerd. Dus ja. We weten dat dit heel erg leeft. We hebben 50, 60 plus aandachtsfunctionarissen. Dat zijn dus professionals binnen organisaties die zelf aanjager zijn, binnen een organisatie, ambassadeur. Om dit daar ook goed te laten landen. En dat in 3,5 jaar tijd. We zijn natuurlijk in coronatijd gestart. Dus dat was soms best wel lastig.

Menno: 
Digitaal.

Esli:
Digitaal en andere prioriteiten. Maar waar we nu zo na ruim 4 jaar staan. Daar zijn we best wel trots op.

Linda: 
Zeker. Zeker. En ik merk ook wel als inhoudelijk coördinator, dat er wel echt een toename is in overleggesprekken. Dat ik gebeld word door de aandachtsfunctionaris binnen de organisatie. Goh Linda. Ik heb deze en deze casus. Welke weg kan ik het best bewandelen? Of wat zou jij doen? Ik daarin zie ik echt wel een toename. Dus dat de aandachtsfunctionaren zelf het gesprek voeren, maar dat ze mij als een soort van sparringspartner gebruiken om op de juiste weg te komen. Of om even te checken of ze op de juiste weg zitten. Dus daarin merk ik wel echt een toename en is daar ook wel zonder dat we de cijfers heel erg hard kunnen maken, maar is dat voor mij wel een bevestiging dat de gesprekken meer en meer gevoerd worden.

Menno: 
Waar jullie voorheen misschien meer andere professionals moesten informeren en wijzen op he voer dat gesprek en bellen ze nu jullie van Linda ik zit hier mee. Of ik heb deze cliënt. Hoe pak ik dat aan? Dan word je echt om advies gevraagd.

Esli: 
Als het te complex is kan het altijd naar de inhoudelijke coördinatoren dus dat blijft, die mogelijkheid blijft ook bestaan. Maar het mooiste zou zijn als dat op de deur gaat afnemen en je echt ziet dat alle professionals het gesprek willen en kunnen voeren.

Menno: 
Nou in een paar jaar tijd is het dus, eigenlijk in onze regio, in ieder geval onderdeel van het basispakket geworden van de GGD. Dus alle gemeenten doen daarin mee. En in een groot deel van Nederland inmiddels ook bekend. Dus het wordt goed omarmd.

Linda:
Ja het is ook fantastisch. Ja.

Esli:
Waardevol werk.

Menno: 
Jullie praten er ook heel bevlogen over. Ik dank jullie voor de komst hier naar de studio. En tegen de luisteraars zeg ik ook dank voor het luisteren. En tot de volgende aflevering van de podcast. Bedankt voor het luisteren. Naar deze aflevering van mijn podcast serie Menno in Meierijstad. Vond je het interessant en wil je meer luisteren. Abonneer je dan via je favoriete podcast app.