Alternatieven voor aardgas

Er zijn verschillende manieren om woningen te verwarmen zonder aardgas. Deze kunnen we onderverdelen in drie categorieën:

• Warmtenetten: dat zijn netwerken van leidingen onder de grond, waardoor warm water stroomt. Dat warme water komt van een warmtebron in de buurt. Het water wordt gebruikt om huizen te verwarmen.
• Elektrische oplossingen: u kunt uw huis ook met elektrische apparaten verwarmen. In bijna alle gevallen wordt er dan gebruik gemaakt van een warmtepomp. Die verwarmt het huis als een soort 'omgekeerde koelkast'. In huis is dan meestal vloerverwarming en/of wandverwarming, of speciale lage temperatuurradiatoren.
• Groen gas: dit kan gemaakt worden uit biogas en synthetisch (waterstof) gas. Biogas wordt gemaakt door mest, GFT en ander organisch afval in een vat te laten vergisten. Dit gebeurt vanzelf: tijdens dit vergistingsproces komt methaan vrij, ook wel biogas genoemd. Synthetisch (waterstof) gas wordt gemaakt door (een overschot aan) groene energie, water en CO₂ te laten reageren tot methaan. Dit gas is groen omdat het wordt gemaakt uit zonne- en windenergie. In een woning werkt groen gas precies hetzelfde als aardgas voor verwarmen en koken. Het enige verschil is dat het gas duurzaam is.

Welke techniek geschikt is voor uw huis is zo niet te zeggen. Dat hangt af van bijvoorbeeld het bouwjaar van uw huis en de staat van uw huis. Tijdens het onderzoek kijken we per wijk soort warmte het beste geschikt is. Pas later in de uitvoering, kijken we per huis wat er moet gebeuren.

Zonnepanelen zonnepanelen (PV-panelen) wekken stroom op, geen warmte. Voor het aardgasvrij maken van uw woning maakt het weinig verschil of u zonnepanelen hebt.

Er zijn verschillende soorten warmtepompen. Lucht-waterwarmtepompen maken het meeste geluid. Dit zijn warmtepompen met een buitengedeelte dat lijkt op een airco. De hoeveelheid geluid verschilt per warmtepomp, maar denk aan het geluid van een koelkast, soms iets harder. Het hangt er vanaf hoe hard de warmtepomp op dat moment moet werken. De hoeveelheid geluid hangt ook af van de grootte van het buitendeel. Hoe groter, hoe minder geluid.
Warmtepompen wordt steeds verder ontwikkeld en worden steeds beter.  Het is nog niet mogelijk nu al te zeggen hoeveel geluid een warmtepomp maakt in 2030, als de eerste wijken van het aardgas af gaan.

Met waterstof kun je woningen verwarmen. Op sommige plekken in Nederland wordt dat al uitgeprobeerd.

Waterstof is een soort gas waar je energie in kunt opslaan. Waterstof heeft van zichzelf geen energie in zich. Steenkolen of aardgas hebben dat wel. Waterstof moet je dus eerst maken en kun je niet zo uit de grond halen. En voor het maken van waterstof is energie nodig. Die energie komt van aardgas of elektriciteit. Aardgas willen we niet meer gebruiken. Als we waterstof willen gebruiken zonder CO2-uitstoot, hebben we dus elektriciteit nodig. Er gaat (nu nog) veel energie verloren als je waterstof maakt van elektriciteit. Je kunt elektriciteit dus het beste meteen (rechtstreeks) gebruiken.

Duurzame elektriciteit maken we met bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen. Er wordt ook nog veel elektriciteit gemaakt van olie, kolen en gas. Dat zorgt voor CO2-uitstoot. We willen straks alleen nog maar duurzame elektriciteit maken. Nu is er nog niet genoeg duurzame elektriciteit. Alle duurzame elektriciteit die we maken, kunnen we beter eerst meteen gebruiken voor verlichting, voor apparaten in huis en bij bedrijven.

Er is dus veel duurzame elektriciteit nodig. Als er dan nog wat over is, kunnen we waterstof maken. Waterstof is het beste te gebruiken voor auto’s en grote bedrijven. Als er dan nog waterstof over is, kunnen we er woningen mee verwarmen.

Volgens de gaswet heeft iedereen recht op een aardgasaansluiting. Er zijn wel uitzonderingen en dat worden er steeds meer. De minister zal deze aansluitplicht moeten omzetten naar een warmterecht om de energietransitie vooruit te helpen.

Veel oplossingen kunnen alleen voor een hele wijk in één keer uitgevoerd worden. Op dit moment onderzoeken we welke alternatieven voor aardgas mogelijk zijn in Meierijstad. Dit doen we samen met alle inwoners in een wijk. De gemeente geeft een voorlopige planning op welk moment de wijk kan overstappen naar een alternatief voor aardgas. We geven ook aan welk alternatief het beste past bij de wijk. Dit vindt u op deze pagina. Dit proces organiseert de gemeente, samen met verhuurders van huurwoningen, energieleveranciers, initiatieven uit de wijk, inwoners en andere partijen.

Er zijn verschillende alternatieven voor aardgas. Biogas of groengas is daar een voorbeeld van. Voor welk alternatief gekozen wordt is per wijk of zelfs per woning verschillend. Op dit moment onderzoeken we per wijk of buurt welke andere manieren van warmte mogelijk zijn in Meierijstad. 

Op dit moment onderzoeken we welke andere manieren van warmte mogelijk zijn in Meierijstad. Per gebied (dorp, wijk of buitengebied) bekijken we wat de beste oplossing is om zonder aardgas gebouwen te verwarmen en te koken. Dat is nog niet per gebouw, maar grofweg per gebied. Later komen pas de precieze plannen. De grove plannen bespreken we met inwoners en organisaties in Meierijstad. Uiteindelijk schrijven we het op in de Transitievisie Warmte. De gemeenteraad heeft de Transitievisie warmte op 27 januari 2022 vastgesteld. Voor veel woningen in het buitengebied lijkt een warmtepomp in ieder geval een geschikt alternatief. Daarvoor moet de woning wel goed geïsoleerd zijn. 

Op dit moment onderzoeken we welke andere manieren van warmte mogelijk zijn in Meierijstad. Later komen pas de precieze plannen. De grove plannen bespreken we met inwoners en organisaties in Meierijstad. Uiteindelijk schrijven we het op in de Transitievisie Warmte. De gemeenteraad heeft de Transitievisie warmte op 27 januari 2022 vastgesteld.

Een warmtenet is een oplossing die een hele wijk kan voorzien van warmte, in plaats van aardgas. In de straat wordt een warmtenet aangelegd, wat de warmte levert voor de woningen van die wijk. De warmte wordt geleverd op 70°C en dit noemen we middentemperatuur. Daarmee kunnen veel bestaande (gedeeltelijk na geïsoleerde) woningen en gebouwen verwarmd worden zonder aanpassingen aan de installatie in de woningen. Ook kan hiermee warm tapwater gemaakt worden. In de woning is ruimte nodig voor een afleverset, die wordt vaak dicht bij de voordeur geplaatst, of bij eengezinswoningen op zolder op de plaats van de CV-ketel. In verband met elektrisch koken moeten de woningaansluitingen in veel gevallen verzwaard worden en kunnen aanpassingen aan het elektriciteitsnet nodig zijn.

Hoe de warmte aan het warmtenet aangeleverd kan worden onderzoeken we per wijk. U kunt onder andere denken aan warmte uit de bodem en het oppervlaktewater.

Voor het boren naar aardwarmte is een vergunning nodig van de provincie. De provincie Noord-Brabant heeft alle knelpunten in de ondergrond op het gebied van grondwater en drinkwater in kaart gebracht; er zijn strikte regels waar wel en niet geboord mag worden en tot welke diepte. Bij het uitwerken van een wijkuitvoeringsplan wordt nadrukkelijk gekeken naar deze belemmeringen. Dat kan betekenen dat het benutten van bodemwarmte niet overal mogelijk is. In die gevallen zullen andere bronnen gevonden moeten worden.

Een collectieve oplossing (lage- of midden temperatuur) is het meest geschikt voor dichtbebebouwde en relatief nieuwe woningen. Voor oudere woningen kan in sommige gevallen een middentemperatuur netwerk uitkomst bieden, maar dit is afhankelijk van de situatie. In de overige gevallen kan het best worden gekozen voor een individuele oplossing. 

Binnen woonwijken (laagspanningsnet) is vaak ruim voldoende capaciteit op het netwerk. Daarom vormt dit niet direct een belemmering voor de warmtetransitie. De capaciteit van het elektriciteitsnet is een belangrijke factor binnen de energie- en warmtetransitie. Op dit moment (en in de toekomst) wordt hard gewerkt om meer capaciteit te creëren op het midden en hoogspanningsnet. 

Op dit moment is de wet- en regelgeving in Nederland zo ingericht, dat burgers vrij zijn om naar eigen keuze een (duurzame) bron te kiezen voor hun verwarming van hun woning.

Gasleidingen in de grond

In sommige gevallen kunnen de bestaande leidingen voor iets anders worden gebruikt. Volgens de wet mogen gasleidingen die niet meer nodig zijn, niet in de grond blijven liggen. Deze moeten verwijderd worden.

Wegwerkzaamheden

In de meeste gevallen zal de straat moeten worden opengebroken. We willen overlast voor bewoners beperken door zoveel mogelijk werkzaamheden in de openbare ruimte te combineren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan werkzaamheden aan het riool of andere verduurzamingswerkzaamheden. Op deze manier heeft u er zo weinig mogelijk last van. Als de straat maar één keer opengebroken hoeft te worden, scheelt dat ook in de kosten.

Gasleidingen die nog in gebruik zijn

De netbeheerder zorgt voor beheer en onderhoud van de gasleidingen die nog in gebruik zijn. Zodra de leidingen overbodig zijn, worden deze verwijderd.