Use DeepL to translate this website.
We take no responsibility for the accuracy of the translation.
Vanwege de hitte zijn de openingstijden van de milieustraten aangepast. Bekijk hier de openingstijden.
Ook het inzamelen van de afval gaat anders vanwege de hitte. Zorg ervoor dat uw container vóór 6.30 uur buiten staat. Kijk voor meer informatie in de afvalwijzer app.
Nota 2024-2030. Met deze beleidsnota verstevigen we het huidig fundament waarop onze kunst- en cultuurorganisaties tot 2030 verder kunnen bouwen. Hiermee bieden we zekerheid en ontwikkelruimte.
Deze nota is ook te downloaden als PDF (4.429 kB)
Als dichter bij vergezichten
Het kleine groot helpen maken
Broedplaatsen beter verlichten
Groot in het oog blijven raken
Breed aanbod reeds aangenomen
Met nieuwe ontwikkelingen
Voor vooroplopen, lef tonen
Zonder uitsluiting uitingen
Kunst+Cultuur maakt van Meierijstad
Meer dan Meierijstad ooit heeft gehad
Rick Terwindt
Stadsdichter gemeente Meierijstad
Deze nota is een uitgave van de gemeente Meierijstad.
De betekenis van kunst en cultuur in Meierijstad is voor onze inwoners groot. Dat is mij in de afgelopen jaren wel duidelijk geworden bij het bezoeken van festivals, voorstellingen, tentoonstellingen, uitvoeringen, optredens, presentaties, onthullingen, enzovoorts. Met passie vertellen mensen, die voor of achter de schermen inhoud geven aan kunst en cultuur in Meierijstad, over de waarde die hun werk of hobby voor hen heeft, maar vooral ook voor de mensen om hen heen.
De diversiteit aan activiteiten is ontzettend groot. Van babyballet tot het Gouden Dans project voor 65+ers. Van stevige rockmuziek tijdens MOMfest tot wereldmuziek bij het 1Anderfestival en weer hardcore dance bij 7th Sunday. Grote bijzondere eenmalige culturele evenementen zoals het concert Het Blauwe Uur in Erp of juist regelmatige kunstexposities van KEG, Roois Kultuur Kontakt en Kunstgroep de Compagnie op een vaste locatie.
In de openbare buitenruimte is spraakmakende kunst zichtbaar en een vestiging van de bibliotheek is nooit ver weg. Meierijstad biedt ontzettend veel moois, voor groot en klein en voor ieder wat wils. Een regionale culturele trekpleister als de Noordkade tot de lokale atelierroutes waar je bij de amateurkunstenaars thuis mag komen kijken naar hun werk. De manier waarop we in Meierijstad onze jeugd laten kennis maken met kunst en cultuur is bijzonder. Onder en buiten schooltijd is er ruimte voor creatieve ontwikkeling. Daarmee leveren we een grote bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van ieder kind en aan de kunst- en cultuursector in Meierijstad als geheel.
Dit gaat allemaal niet vanzelf. Vanzelfsprekend helpt het als de gemeente met gericht beleid faciliteert, stimuleert, aanjaagt en financiert. Maar er is meer nodig. Om een bruisende kunst- en cultuursector te creëren zijn gedreven, creatieve en deskundige organisaties, professionals, verenigingen en vrijwilligers nodig. Ook samenwerking met het onderwijs, welzijn en zorg is en blijft gewenst. Door sponsoring en facilitering door het bedrijfsleven, particulieren en fondsen wordt er zelfs nog een mooie plus op gezet. Deze sterke combinatie bezit Meierijstad. Dat valt inmiddels ook op tot ver buiten onze gemeentegrenzen.
We leven in tijden waarin er veel verandert. In beeld en geluid leggen kunstenaars en andere makers deze veranderingen vast en bieden een podium aan verhalen om verteld te worden. Met deze beleidsnota verstevigen we het huidig fundament waarop onze kunst- en cultuurorganisaties tot 2030 verder kunnen bouwen. Hiermee bieden we zekerheid en ontwikkelruimte.
Met veel genoegen bied ik u de nota ‘Kunst en Cultuur kleuren Meierijstad’ aan.
Menno Roozendaal
Wethouder kunst en cultuur
In het huidige coalitieakkoord is de ambitie voor kunst en cultuur in de gemeente Meierijstad als volgt beschreven:
‘Meer inwoners zijn in de gelegenheid om deel te nemen aan uitingen van kunst en cultuur. Kunst en cultuur zijn van grote sociale waarde voor de mens. Dat inspireert, daagt uit tot nadenken, verbindt en zorgt voor persoonlijke ontwikkeling: actief door zelf kunst te beoefenen, reflectief door te kijken of te luisteren. Kunst en cultuur dragen bij aan een sterke lokale economie’
Deze kunst- en cultuurnota is opgesteld in opdracht van de gemeenteraad. In het startgesprek met de gemeenteraad van 20 mei 2021 heeft het college kaders en handvatten meegekregen om inhoud te geven aan deze nota. Samen met de ideeën en opbrengsten uit het brede participatieproces met verschillende werksessies, gesprekken en onderzoeken heeft dit geleid tot deze nota.
Wat voor een gemeente wil Meierijstad zijn op het terrein van kunst en cultuur in 2030?
Zoals door de Raad van Verbeelding wordt geformuleerd is Meierijstad een inclusieve en toegankelijke culturele gemeente. Gelijke kansen voor alle inwoners. Creativiteit staat aan de basis van elke ontwikkeling, op welk vlak dan ook. Onze artistieke signatuur levert een sterk en aansprekend profiel op dat de aantrekkelijkheid voor bezoekers en het vestigingsklimaat in de gemeente vergroot.
Alle inwoners van Meierijstad kunnen zich artistiek ontplooien dankzij een stevige, samenhangende en complete keten van kennismaken, leren, produceren en presenteren. Mogelijk gemaakt door de bestaande stevige culturele basisinfrastructuur.
De kunst- en cultuursector, het onderwijs en de gemeente zorgen er samen voor dat er naast een (basis)aanbod maatwerk wordt gerealiseerd per school en schoolbestuur, aansluitend bij de behoeften en visies van het onderwijs. Kunst en cultuur maken onderdeel uit van het curriculum dat leidt tot meer creativiteit en verdieping.
De kleinschaligheid en intimiteit van onze kernen zijn nog altijd belangrijk. We omarmen ook de kansen om ons te onderscheiden en ons te meten met de omliggende gemeenten en op nationaal niveau. Het onderscheidend vermogen zit hem in de organisatie van diverse festivals. Iets waar Meierijstad goed in is.
Het tonen van lef en leggen van nieuwe verbindingen met andere domeinen wordt door het culturele veld, bezoekers en makers gewaardeerd. Er is ruimte voor ontwikkeling en verduurzaming en het culturele veld is betrokken bij maatschappelijke opgaves.
De ondernemers in Meierijstad zetten zich met kracht in voor de kunst- en cultuursector. Deze ondersteuning sluit aan bij de gedachte dat werkgevers het belangrijk vinden dat er voor hun werknemers en gezinnen in Meierijstad sprake is van een bruisende kunst- en cultuursector. Er moet wat te doen zijn zodat het prettig wonen en verblijven is in Meierijstad. Bedrijfsleven, de cultuursector en de gemeente zijn overtuigd van de directe relatie tussen levendige kunst en cultuur en een uitnodigend vestigingsklimaat voor iedereen.
Precies voorspellen of dit ‘vergezicht 2030’ zo zal uitpakken kunnen we niet. Wat we wel weten is dat de sector kunst en cultuur de gemeente Meierijstad bijzonder kleurt en op de kaart zet. Daarmee is deze sector van grote waarde voor onze gemeente, voor nu en in de toekomst.
Onze ambitie is uitgewerkt in 4 speerpunten:
Een basisinfrastructuur is een bepaald basisniveau aan voorzieningen en activiteiten dat minimaal nodig is om ambities te verwezenlijken en om te voldoen aan wet en regelgeving. Onze basisinfrastructuur bestaat uit culturele kernvoorzieningen, specifieke culturele voorzieningen, amateurkunst en professionele makers. Wat zeker niet mag worden vergeten is de inzet en betrokkenheid van de vele vrijwilligers in de sector.
Behouden en versterken van de culturele basisinfrastructuur is een speerpunt om de ambities van Meierijstad te kunnen realiseren. We willen deze toekomstbestendig maken. Toekomstbestendig betekent dat wij de voorzieningen in de basisinfrastructuur structureel ondersteunen en daarmee continuïteit bieden aan deelnemers, bezoekers en medewerkers/vrijwilligers.
Eén van de maatschappelijke doelen van de gemeente is dat iedereen, ongeacht etnische afkomst, religie, beperking, gender, seksuele oriëntatie, sociaal-economische situatie, leeftijd of opleiding moet kunnen deelnemen aan activiteiten in de samenleving. Dit geldt ook binnen kunst en cultuur. We streven naar:
Meierijstad mag ambitieus zijn en groot denken. Uit het participatieproces kwamen ideeën van groot denken zoals de realisatie van een stedelijk museum of het plaatsen van kunstwerken van internationale kunstenaars aan de orde. Aan de andere kant mogen de kleine parels niet worden onderschat en vergeten. Ook deze parels dragen bij aan het culturele aanbod in Meierijstad. Deze balans wordt gevonden in:
Binnen het brede aanbod in de gemeente steunen we creatieve makers, organisaties en bewoners die voorop durven te lopen. In Meierijstad wordt ruimte gegeven aan diverse en innovatieve kunst- en cultuurvormen. Organisaties en makers worden aangemoedigd lef te tonen om buiten de lijntjes te kleuren, nieuwe vergezichten en grootse toekomstdromen te schetsen en het publiek hierin uit te dagen en mee te nemen. Deze ruimte wordt gecreëerd door:
De gemeente Meierijstad heeft op dit moment geen nota kunst en cultuur. Bij de start van Meierijstad lag de prioriteit bij verschillende ontwikkelingen, zoals:
Dit alles resulteerde in subsidieregels voor de periode 2018 tot en met 2022. Deze subsidieregels zijn in december 2022 verlengd tot en met het jaar 2023.
We hebben veel tijd besteed aan en werk gemaakt van een hernieuwde kennismaking met het culturele leven in Meierijstad. Gewerkt is aan de ambities uit het vorige coalitieakkoord en de Mijlpalen van Meierijstad. Voorbeelden hiervan zijn de realisatie van een podiumzaal in Cultureel Centrum ’t Spectrum, de openbaar toegankelijke presentatie van de gemeentelijke kunstcollectie in het RAADhuis Schijndel en het onderhoud van de kunst in de openbare ruimte.
De afgelopen twee jaren stonden in het teken van de realisatie van een nieuwe nota kunst en cultuur voor de gemeente Meierijstad. Deze beleidsnota ligt nu voor u.
De totstandkoming van de nieuwe nota begon in mei 2021 met een startgesprek met de gemeenteraad. Dit startgesprek leidde tot overeenstemming over kaders, tijdsplanning, uitgangspunten en aanpak. Heel belangrijk was de positieve reactie van de gemeenteraad op het voorstel om beleid te maken tot en met het jaar 2030. Hiermee wordt een basis gelegd voor de continuïteit van de gehele sector en vertrouwen gegeven aan de culturele organisaties.
Getekend verslag van het startgesprek met de gemeenteraad over de nieuwe nota kunst en cultuur op 20 mei 2021. Getekend door ‘Getekend Verslag’.
Om te komen tot een relevante en gedragen visie op kunst en cultuur zijn intensieve gesprekken gevoerd met culturele organisaties, makers en andere partijen in en buiten het culturele veld. Als gevolg van de Coronapandemie vonden deze gesprekken veel later plaats dan oorspronkelijk gepland.
Het betrekken van mensen en organisaties bij maatschappelijke veranderingen, maar ook bij deze nota is noodzakelijk. Participatie zorgt voor meer draagvlak, meer acceptatie en dus betere en duurzamere resultaten. Het is ook belangrijk andere doelgroepen of mensen dan gebruikelijk te bereiken. Hiermee ontstaat een uitwisseling van argumenten en denkrichtingen. Tevens is het van belang verschillende participatiemiddelen toe te passen.
Participatie is nodig om besluiten effectief te laten zijn. Naast het betrekken, verbinden en activeren van inwoners of doelgroepen is het advies ook om te experimenteren. Wij hebben getracht dit te bereiken door onder andere de volgende acties.
Wij denken dat door deze acties alle inwoners, maatschappelijke organisaties en de sector zelf de kans hebben gehad mee te praten en mee te denken. We organiseerden vier openbare werksessies op verschillende locaties in Meierijstad. Onder begeleiding van een externe gespreksleider ontstonden waardevolle en inspirerende bijeenkomsten, waar de culturele en creatieve sector, nieuwe initiatiefnemers én betrokken cultuurliefhebbers met elkaar in gesprek gingen. Gezamenlijk formuleerden zij wat er op het gebied van kunst en cultuur in Meierijstad behouden moest blijven en wat er nu nog wordt gemist. En er mocht ook gedroomd worden. Intern zijn gesprekken gevoerd over mogelijkheden om kunst en cultuur in te zetten als hulpmiddel bij maatschappelijke thema’s en het realiseren van doelen op andere gemeentelijke beleidsterreinen.
Onder de inwoners van Meierijstad is een inwonersenquête gehouden. Tijdens drie festivals (Fabriek Magnifique, 1 Ander Festival en Pop & Colour) zijn jongeren geënquêteerd door leerlingen van het Zwijsen College, Elde College en het Fioretti College. De opbrengsten van deze enquêtes zijn verwerkt in deze nota.
We hebben ons laten inspireren door informatie van het Rijk, provincie en talrijke andere organisaties. Aansluiting is gezocht bij het provinciale beleidskader ‘Levendig Brabant 2030’. Ambtelijk en bestuurlijk worden de actuele ontwikkelingen binnen kunst en cultuur periodiek besproken in het M7-cultuuroverleg (overleg tussen de middelgrote gemeenten in Noord-Brabant).
Tenslotte zijn gesprekken over de inhoud van deze nota gevoerd met prominenten uit de Nederlandse kunst- en cultuursector, zoals Cor Wijn (Adviseur Kunst en Cultuur bij Bureau Berenschot) en Paul Cornelissen (Zelfstandig adviseur Kunst- en Cultuursector). Beiden hebben belangeloos meegelezen en geadviseerd met de voorliggende kunst- en cultuurnota.
Kunst en cultuur zijn brede begrippen. In het startgesprek met de gemeenteraad is de reikwijdte van deze nota aangegeven. Aandacht wordt besteed aan:
Afgesproken is dat de onderwerpen ‘materieel erfgoed’ en ‘evenementen’ niet in deze nota zijn opgenomen. Hiervoor zijn eerder separate beleidsnotities door de gemeenteraad vastgesteld.
Deze nota is opgebouwd aan de hand van de ‘Golden Circle’ van Simon Sinek. Dit model helpt een organisatie een missie te verwoorden en een strategie te bepalen. Het model bestaat uit drie vragen: Waarom? Hoe? Wat?
In hoofdstuk 2 zijn de resultaten van het bureauonderzoek opgenomen, naast o.a. huidige trends en ontwikkelingen. In hoofdstuk 3 beschrijven we ons vergezicht voor kunst en cultuur in Meierijstad tot en met 2030 (Waarom?) en hoe we dit willen bereiken (Hoe?). Uitgangspunt hierbij is de ambitie van de gemeente op het gebied van kunst en cultuur zoals opgenomen in het coalitieakkoord 2023–2026.
In de hoofdstukken 4 tot en met 7 beschrijven we onze speerpunten voor de komende jaren en welke concrete activiteiten we uitvoeren om onze doelen te bereiken (Wat?). In hoofdstuk 8 is tenslotte de financiële onderbouwing en de subsidiëring van de activiteiten opgenomen.
Deze nota is voorzien van de diverse bijlagen.
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op onderzoeken, trends en ontwikkelingen die hebben bijgedragen aan de totstandkoming van deze nota. Dit zijn:
is onmisbaar voor de samenleving. Dit concludeerde de Raad voor Cultuur in maart 2022 en sluit aan bij de resultaten van het tweejaarlijkse onderzoek ‘Waarde van Cultuur in Noord-Brabant’ van onderzoeksbureau Het PON & Telos (juni 2022). Tijdens de coronacrisis werd dit onmiskenbaar bevestigd. Inwoners van Nederland misten tijdens de lockdowns hun zangkoor, muziekles, bezoek aan de bibliotheken, exposities en festivals. Bij het wegvallen van hun vrijetijdsbesteding en hun expressiemogelijkheden raakten veel mensen geïsoleerd en eenzaam. Velen zagen hun wereld verkleinen tot hun naaste vrienden- en familiekring.
In veel literatuur, essays en beleidsdocumenten van overheden worden de drie waarden van cultuur beschreven. Hieronder worden deze waarden kort uitgelegd.
De artistieke waarde van cultuur is de waarde van cultuur waar je het eerst aan denkt. Deze waarde gaat over de invloed van cultuur op de ontwikkeling van de individuele mens. Het is de waarde die ontstaat door te genieten van cultuur of door zelf cultuur te beoefenen. Het kan gaan om actieve cultuurparticipatie (een instrument bespelen, een dansles volgen, aan toneel doen) of passieve cultuurparticipatie (genieten van een film, theatervoorstelling of een museum). Scholing en opvoeding spelen hierbij een grote rol. Enerzijds in het kennis maken met kunst en cultuur en anderzijds in het leren om kunst en cultuur te waarderen.
De maatschappelijke waarde van cultuur is de invloed van cultuur op buurt- of sociaal niveau. Het samen zingen bijvoorbeeld verbindt en betrekt mensen en draagt bij aan het uitdragen van een gezamenlijke identiteit. Cultuur levert ook een belangrijke bijdrage aan sociale cohesie, omdat culturele activiteiten (samen) bezocht of georganiseerd worden. Culturele instellingen en verenigingen worden vaak ondersteund door trouwe vrijwilligers, die uit dit werk veel zingeving en plezier halen. Het is een goede manier om actief te blijven en betrokken te zijn bij de maatschappij. Kunstbeoefening en -beleving wordt daarom steeds vaker ingezet in het sociaal domein.
De economische waarde die met kunst en cultuur gecreëerd wordt, is op de eerste plaats de bestedingen van de bezoekers en gebruikers van culturele voorzieningen. De bezoekers die gebruik maken van de culturele voorzieningen combineren dit weer vaak met een bezoek aan lokale horecagelegenheden of andere voorzieningen. De economische waarde van cultuur gaat echter ook over de werkgelegenheid die in en dankzij de sector gecreëerd wordt. De culturele en creatieve sector draagt landelijk jaarlijks 25,5 miljard Euro (3,7%) bij aan het bruto nationaal product. De totale sector is goed voor zo’n 320.000 banen, 4,5% van de totale werkgelegenheid. Hierin zijn de omzet en werkgelegenheid in aangrenzende sectoren als horeca, beveiliging, infrastructuur en techniek niet eens meegerekend. In Brabant zijn 30.197 mensen werkzaam in de creatieve industrie. Dat is 2,5% van het totaal aantal werknemers in Brabant. Een levendige cultuursector met een kwalitatief aanbod van kunst en cultuur is niet alleen voor inwoners belangrijk, maar draagt ook bij aan het creatieve imago van een gemeente waar het prettig wonen en leven is.
De Raad voor Cultuur geeft in haar rapport redenen aan om juist nu te investeren in kunst en cultuur. Deze redenen zijn o.a.:
De Raad voor Cultuur benoemt enkele prioriteiten die voor het kunst- en cultuurbeleid relevant zijn.
De amateursector, de cultuureducatie in de vrije tijd, heeft een grote waarde voor Nederlanders en is onmisbaar. Veel Nederlanders, kinderen, jongeren en volwassenen, zijn lid van een koor, orkest, fanfare of (muziek)theatervereniging, volgen muziek- of danslessen of verdiepen zich in architectuur, kunstgeschiedenis, archeologie of volkscultuur. Naar schatting 43% van de Nederlandse bevolking van zes jaar of ouder beoefent in de vrije tijd een kunstzinnige of creatieve activiteit. In 2017 was 41% nog lid van of deelnemer aan een amateurkunstvereniging. In 2021 was dit nog maar 30%.
Het is duidelijk dat de amateurkunstsector een grote bron van plezier en ontwikkeling biedt, en dat hier een grote (potentiële) werkgelegenheid ligt voor cultuurprofessionals. De raad vindt het daarom zorgelijk dat niet elke Nederlander in zijn directe omgeving toegang heeft tot aantrekkelijke, betaalbare amateurkunstvoorzieningen.
Gepleit wordt voor een stevigere verankering van cultuureducatie onder schooltijd. Mede om die reden is het programma ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ gestart. Kinderen en jongeren hebben naast onderwijs in vakken zoals rekenen en taal evenveel recht op een brede culturele ontwikkeling. Studies wijzen uit dat de culturele ontwikkeling een belangrijk onderdeel is in de vorming van nieuwe generaties. Een bijkomend voordeel is dat de inzet van cultuurprofessionals een gedeeltelijk antwoord kan bieden op de werkdruk van docenten en het alsmaar oplopende lerarentekort. De Raad voor Cultuur meent dat gemeenten er sterk aan moeten bijdragen dat cultuur een vanzelfsprekende plek krijgt in en rond de school. De raad ziet kansen in een sterkere verbinding tussen cultuur en onderwijs.
Het kabinet streeft naar een toekomstgerichte bibliotheek(voorziening) in elke gemeente. De Raad voor Cultuur ziet een groot potentieel voor de bibliotheek als meest bezochte (gratis) publieke voorziening in Nederland, die bovendien publiek aanspreekt van elke leeftijd, elk opleidingsniveau en elke achtergrond. Een recente evaluatie van de Bibliotheekwet laat zien dat het aantal
bibliotheeklocaties tussen 2012 en 2018 afnam met 27,2%. Hierdoor komen geletterdheid, taalvaardigheid, digitale vaardigheid, leesmotivatie en leesvaardigheid onder druk te staan.
Uit onderzoek blijkt dat de taal- en leesvaardigheid van basis- en middelbare scholieren sterk afneemt en dat laaggeletterdheid voor steeds meer Nederlanders een probleem vormt. Vanaf 2025 krijgen gemeenten daarom structureel extra geld voor de bibliotheken, met daaraan gekoppeld een zorgplicht. Deze zorgplicht houdt in dat de gemeenten met het geld van het Rijk de aanwezigheid van en toegang tot de bibliotheek moeten waarborgen. Hiervoor is vanaf 2025 jaarlijks landelijk 54 miljoen Euro beschikbaar.
Gunay Uslu, Staatssecretaris Cultuur en Media:
“Als je lid bent van de openbare bibliotheek, heb je een abonnement op de hele wereld. Want lezen is fundamenteel, en een bibliotheek brengt je nog veel meer dan dat. Het is een plek waar mensen cultureel en maatschappelijk ontwaken en groeien. Waar als kind werelden voor je opengaan. Waar je als ouder met een gerust hart je kind heen stuurt. Een plek waar kennis, verhalen en andere perspectieven voor iedereen binnen handbereik zijn. Daarom investeer ik een flink deel van het extra cultuurbudget in de openbare bibliotheek.”
Gesteld wordt dat goed functionerende lokale en regionale media (zoals omroepen, kranten en online platforms) essentieel zijn voor een gezonde democratie. Gekwalificeerde media houden
de vinger aan de pols van het openbaar bestuur, van landelijk tot lokaal, en hebben daarnaast een informerende, verbindende, educatieve en culturele functie in de samenleving. De informatievoorziening is op te veel plekken in Nederland mager. Waar lokale media wél aanwezig zijn, is hun financiële positie en daarmee hun voortbestaan vaak kwetsbaar en precair.
Initiatieven of organisaties, die zich richten op monumenten en archeologie, immaterieel erfgoed en volkscultuur, zijn van belang binnen de totale culturele infrastructuur van gemeenten. Daarnaast is in veel gemeenten ook een professionele laag aanwezig van bijvoorbeeld musea, kunst in de openbare ruimte, presentatie-instellingen, theaters, zalen, festivals, podiumkunstproducenten, broedplaatsen etc.. Ook zij blijven de steun van hun gemeenten hard nodig hebben.
Veel gemeenten gebruiken het culturele voorzieningenmodel (ringenmodel) van Cor Wijn , ontwikkeld voor de VNG, als richtlijn bij het inrichten van de eigen culturele infrastructuur. Het model geeft een overzicht van de benodigde basisinfrastructuur voor culturele voorzieningen voor gemeenten van verschillende grootte. Het model is gebaseerd op het feit dat de culturele infrastructuur van gemeenten door een aantal factoren wordt bepaald. In volgorde van belangrijkheid zijn dit de financiële armslag, de beleidshistorie, de ligging van de gemeente, de dominante geloofsovertuiging en het ambitieniveau van de lokale politiek.
In het model wordt het aantal inwoners van een gemeente genomen als uitgangspunt. Het model kan als toetsingskader worden gebruikt voor de culturele infrastructuur. Het model maakt het mogelijk eventuele hiaten op te sporen, maar ook extra voorzieningen in beeld te brengen. Deze extra voorzieningen dragen bij aan het onderscheidend vermogen van een gemeente.
Gemeenten moeten uitgaan van de schaal die bij hen past. Het is respectabel wanneer gemeenten kleiner dan 30.000 inwoners overgaan tot de subsidiëring van een zelfstandig centrum voor kunsteducatie, maar een vereiste voor een waardevol cultuurbeleid is het niet. In plaats van te streven naar een reproductie van het voorzieningenniveau van de grotere buurgemeenten, is het interessanter wanneer een kleine gemeente de typische ‘eigenheden’ van de gemeenschap verder uitbouwt en behoudt dan wanneer er geld wordt gespendeerd aan zaken die men verderop evengoed aan kan treffen.
Gemeenten tussen de 30.000 en 100.000 inwoners kenmerken zich door een cultureel voorzieningenpatroon dat, behalve uit de genoemde harde kern (binnenste cirkel), doorgaans bestaat uit een centrum voor cultuureducatie, een museum, een multifunctionele podiumaccommodatie en voorzieningen op het terrein van de beeldende kunst (een galerie, een tentoonstellingsruimte, een kunstuitleen, soms ateliers).
Gemeenten die meer dan 100.000 inwoners hebben, bestrijken doorgaans het gehele culturele spectrum. De kunst met de grote K ontwikkelt zich vaak in de grotere steden, niet alleen omdat daar van oudsher de kunstopleidingen en de schouwburgen, bioscopen, musea, galeries e.d. gevestigd zijn, maar ook omdat daar veel kunstenaars, toeschouwers, kunstkenners en geldschieters wonen.
Als leidraad voor het kunst- en cultuurbeleid hanteren we het concept van de ‘creatieve keten’. Dit concept gaat uit van de functies die de culturele sector in een gemeente kan vervullen. De creatieve keten bestaat uit de schakels leren, produceren, presenteren en interesseren. De schakels van de keten vertegenwoordigen onafhankelijk van elkaar een specifieke functie, maar zijn ook complementair aan elkaar. Het is een cyclisch proces. In de praktijk overlappen de functies elkaar en kan een organisaties meerdere functies vervullen of aanbieden.
Toegepast op de culturele infrastructuur van Meierijstad ziet de functieverdeling van de creatieve keten er als volgt uit:
Culturele organisaties en gemeente zijn gebaat bij een heldere afbakening van verantwoordelijkheden. Organisaties zijn relatief autonoom binnen hun discipline en zijn zelf verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering. De gemeente bepaalt op welke manier zij subsidies inzet om culturele en maatschappelijke doelen te realiseren. Daarnaast is het binnen de culturele instelling een vereiste dat heldere afspraken worden gemaakt over de rolverdeling tussen toezichthouderschap, sturing en uitvoering. Hiervoor zijn drie codes relevant.
Dit zijn:
De Governance Code Cultuur biedt een kader voor goed bestuur en toezicht in culturele organisaties. Governance gaat over het besturen en de continuïteit van organisaties. Daarnaast speelt governance een belangrijke rol in het vertrouwen en de legitimiteit die de organisaties in de buitenwereld genieten. Bewust omgaan met governance is essentieel voor de versterking van culturele organisaties en voor een gezonde sector.
De Code Diversiteit & Inclusie is een gedragscode van, voor en door de Nederlandse culturele en creatieve sector. Het doel van de code is dat de culturele en creatieve sector de brede diversiteit van de Nederlandse samenleving representeert. Een basisvereiste is dat de sector gelijkwaardig toegankelijk is voor iedereen: als maker, producent, werkende en publiek. Zo wordt de sector van iedereen. Iedereen draagt er op eigen wijze aan bij. Iedereen wordt gewaardeerd, gerespecteerd, gehoord en voelt zich thuis in de sector en veilig in de werkomgeving.
De Fair Practice Code biedt handvaten voor culturele professionals om toe te werken naar en toe te zien op een eerlijke beloning voor kunstenaars en creatieve makers. Ook voor anderen die zich inzetten voor de culturele sector, zoals stagiaires en vrijwilligers, biedt de code handvaten. Het belonen gaat dan niet enkel over geld, maar ook over het bieden van ontwikkelingsmogelijkheden.
Duurzaamheid staat bij de gemeente Meierijstad heel hoog op de agenda. We werken al jaren samen met inwoners en partners om onze leefomgeving aantrekkelijker te maken. Hoe we dat aanpakken staat in onze duurzaamheidsvisie. Samen zorgen we ervoor dat ook onze (klein)kinderen kunnen leven in een Meierijstad waar we denken aan elkaar en aan het milieu.
De gemeente Meierijstad heeft een Duurzaamheidsvisie Meierijstad vastgesteld en richt zich op een aantal duurzaamheidsthema’s. Deze thema’s zijn:
Kunst en cultuur kan op verschillende manieren bijdragen aan de duurzaamheidsthema’s. Bij kunstprojecten kan bijvoorbeeld duurzaamheid meegenomen worden als gunningscriterium. Denk hierbij aan het gebruik van materialen. Bij de inkoop van duurzame materialen kan aandacht besteed worden aan fairtrade en streekproducten. De gesubsidieerde professionele organisaties kan gevraagd worden in hun jaarverslag aan te geven op welke manier zij een bijdrage leveren aan circulariteit (afval/grondstoffen, geen verspilling), biodiversiteit en verantwoord energieverbruik.
In het evenementbeleid van de gemeente wordt op verschillende manieren al aandacht gevraagd voor duurzaamheid. Denk hierbij aan het scheiden en recyclen van afval, het voorkomen van zwerfafval, zo min mogelijk gebruik van dieselgeneratoren en duurzame mobiliteit (het terugdringen van auto- en vrachtwagenbewegingen).
De Sustainable Development Goals (SDG’s) / Duurzame Ontwikkelingsdoelen, zijn zeventien doelen om in 2030 van de wereld een betere plek te maken. Ze zijn een mondiaal kompas voor uitdagingen als armoede, onderwijs en de klimaatcrisis. Kunst en cultuur dragen bij aan deze doelen. Denk hierbij aan inclusief, gelijkwaardig en goed onderwijs voor iedereen (SDG 4), gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen en meisjes (SDG 5), verminderen van ongelijkheid binnen en tussen landen (SDG 10) en maak steden en dorpen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam (SDG 11).
Kunst en cultuur kunnen een grote rol spelen in het bespreekbaar, zichtbaar, hoorbaar en invoelbaar maken van het belang van duurzaamheid. Denk hierbij aan lezingen, theatervoorstellingen of kunstwerken.
Meierijstad is een Fairtradegemeente. Fairtrade is een duurzame vorm van handel. Door eerlijke lonen krijgt de lokale bevolking in ontwikkelingslanden een echte kans op een beter leven. Met de extra inkomsten worden scholen gebouwd, waterputten aangelegd, sanitaire voorzieningen gemaakt en nog veel meer. Fairtrade producten maken voor deze mensen het verschil tussen overleven en ontwikkelen. Als Fairtradegemeente werken wij aan het vergroten van het aanbod fairtrade producten. De organisaties in de kunst- en cultuursector worden gestimuleerd de fairtrade gedachte te adopteren en fairtrade producten in hun assortiment op te nemen of zelf te gebruiken.
In dit hoofdstuk beschrijven we het vergezicht voor kunst en cultuur in Meierijstad in 2030. Vertrekpunt hierbij is het Coalitieakkoord 2022–2026 ‘Thuis in Meierijstad’ van de gemeente Meierijstad.
In het huidige coalitieakkoord is in programma 5 de ambitie voor kunst en cultuur in de gemeente Meierijstad als volgt beschreven:
‘Meer inwoners zijn in de gelegenheid om deel te nemen aan uitingen van kunst en cultuur.
Kunst en cultuur zijn van grote sociale waarde voor de mens. Dat inspireert, daagt uit tot
nadenken, verbindt en zorgt voor persoonlijke ontwikkeling: actief door zelf kunst te beoefenen,
reflectief door te kijken of te luisteren. Kunst en cultuur dragen bij aan een sterke
lokale economie.’
Deze kunst- en cultuurnota is opgesteld in opdracht van de gemeenteraad. In het startgesprek met de gemeenteraad van 20 mei 2021 heeft het college kaders en handvatten meegekregen om inhoud te geven aan deze nota. Samen met de ideeën en opbrengsten uit het brede participatieproces met verschillende werksessies, gesprekken en onderzoeken heeft dit geleid tot deze nota.
Wat voor een gemeente wil Meierijstad zijn op het terrein van kunst en cultuur in 2030?
Zoals door de Raad van Verbeelding wordt geformuleerd is Meierijstad een inclusieve en toegankelijke culturele gemeente. Gelijke kansen voor alle inwoners. Creativiteit staat aan de basis van elke ontwikkeling, op welk vlak dan ook. Samen maken, tonen en beleven staat centraal. Iedereen, ongeacht afkomst, leeftijd of inkomen, kan zich herkennen in het culturele aanbod en voelt zich welkom bij onze culturele organisaties. Onze artistieke signatuur levert een sterk en aansprekend profiel op dat de aantrekkelijkheid voor bezoekers en het vestigingsklimaat in de gemeente vergroot. Er zijn volop verbindingen met het professionele veld, het verenigingsleven en de amateurkunst.
We zetten bewust stappen buiten onze comfortzones, gaan schuring en ontregeling niet uit de weg. Alle inwoners van Meierijstad kunnen zich artistiek ontplooien dankzij een stevige, samenhangende en complete keten van kennismaken, leren, produceren en presenteren. Mogelijk gemaakt door de bestaande stevige culturele basisinfrastructuur.
De kunst- en cultuursector, het onderwijs en de gemeente zorgen er samen voor dat er naast een (basis)aanbod maatwerk wordt gerealiseerd per school en schoolbestuur, aansluitend bij de behoeften en visies van het onderwijs. Kunst en cultuur maken onderdeel uit van het curriculum dat leidt tot meer creativiteit en verdieping. Via een doorlopende leerlijn worden programma’s aangeboden, uitgevoerd door kunstprofessionals. Alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs hebben een visie op cultuureducatie.
De kleinschaligheid en intimiteit van onze kernen zijn nog altijd belangrijk. We omarmen ook de kansen om ons te onderscheiden en ons te meten met de omliggende gemeenten en op nationaal niveau. Het onderscheidend vermogen zit hem in de organisatie van diverse festivals. Iets waar Meierijstad goed in is. Er is sprake van een gedifferentieerd aanbod, variërend van gratis festivals tot landelijk toonaangevende festivals.
Het tonen van lef en leggen van nieuwe verbindingen met andere domeinen wordt door het culturele veld, bezoekers en makers gewaardeerd. Er is ruimte voor ontwikkeling en verduurzaming en het culturele veld is betrokken bij maatschappelijke opgaves. Meierijstad biedt kunstenaars en culturele organisaties artistiek, fysiek en financieel de ruimte om zichzelf én de gemeente cultureel verder te ontwikkelen. Daarbij hoort ook een eerlijke beloning voor makers.
De ondernemers in Meierijstad zetten zich met kracht in voor de kunst- en cultuursector. Dit gebeurt door sponsoring van activiteiten en evenementen, door facilitair en logistiek ondersteuning te bieden en door in natura diensten te verlenen of producten te leveren. Deze ondersteuning sluit aan bij de gedachte dat werkgevers het belangrijk vinden dat er voor hun werknemers en gezinnen in Meierijstad sprake is van een bruisende kunst- en cultuursector. Er moet wat te doen zijn zodat het prettig wonen en verblijven is in Meierijstad. Bedrijfsleven, de cultuursector en de gemeente zijn overtuigd van de directe relatie tussen levendige kunst en cultuur en een uitnodigend vestigingsklimaat voor iedereen.
Precies voorspellen of dit ‘vergezicht 2030’ zo zal uitpakken kunnen we niet. Wat we wel weten is dat de sector kunst en cultuur de gemeente Meierijstad bijzonder kleurt en op de kaart zet. Daarmee is deze sector van grote waarde voor onze gemeente, voor nu en in de toekomst.
‘Creativiteit is onuitputtelijk. Hoe meer je het gebruikt, hoe meer je ervan krijgt.’
Maya Angelou (Amerikaans dichter, schrijfster)
De bovenstaande ambitie en het vergezicht zijn uitgewerkt in 4 speerpunten. Deze speerpunten zijn:
De speerpunten zijn uitgewerkt in de hoofdstukken 4 tot en met 7. Ieder hoofdstuk eindigt met een overzicht van actiepunten, verdeeld in ‘wat we blijven doen’ en ‘wat we nieuw gaan doen’. De actiepunten zoals opgenomen in het collegewerkprogramma ‘Thuis in Meierijstad, Mijlpalen 2023–2026’ zijn ook opgenomen in deze hoofdstukken.
Het behouden en versterken van de culturele basisinfrastructuur is het eerste speerpunt om de ambities van Meierijstad voor kunst en cultuur te kunnen realiseren. Een basisinfrastructuur is een bepaald basisniveau aan voorzieningen en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur dat minimaal nodig is om onze ambities te verwezenlijken en te voldoen aan wet en regelgeving.
De culturele basisinfrastructuur moet ook toekomstbestendig zijn. Dit betekent dat wij hier blijvend in moeten investeren, omdat zij van groot belang zijn voor de instandhouding van het totaal voorzieningenniveau op het gebied van kunst en cultuur in Meierijstad.
De culturele basisinfrastructuur bestaat uit de volgende onderdelen:
Culturele kernvoorzieningen zijn organisaties die de ruggengraat vormen van de lokale kunst- en cultuursector. Dit betekent dat zij:
De definitie van kernvoorziening is nog verder operationeel uitgewerkt. Een kernvoorziening dient aan de volgende voorwaarden te voldoen.
De culturele basisinfrastructuur van Meierijstad kent vijf dragende kernvoorzieningen. Dit zijn:
Deze organisaties voldoen aan de hiervoor genoemde voorwaarden. Voor elk van deze organisaties geldt dat zij goed toegerust zijn voor de taken die ze uitvoeren. Dit vraagt aandacht voor de kwaliteit van de organisaties en accommodaties waarvan men gebruik maakt. We kiezen ervoor om blijvend te investeren en dus structurele subsidieafspraken te maken met deze professionele organisaties. Dit leidt zeker tot continuïteit en versterking van de dienstverlening en activiteiten binnen de gehele sector en voorkomt dat er hiaten ontstaan in het aanbod. We verlenen een budgetsubsidie tot en met 2030 met tussentijdse monitoring en evaluatie. Daarmee spreken we ons vertrouwen in deze organisaties uit. Dit biedt hen zekerheid en continuïteit voor hun deelnemers, bezoekers, medewerkers en hun organisatie als geheel.
Dit betekent echter niet dat andere soortgelijke organisaties of aanbieders geen subsidie kunnen krijgen. Incidenteel kan een beroep op de gemeente worden gedaan voor het subsidiëren van die activiteiten die aansluiten bij het realiseren van de gemeentelijke doelen. Structurele ondersteuning van andere aanbieders zoals een private muziekschool vindt niet plaats
We kiezen bijvoorbeeld bewust voor een sterke relatie met Phoenix Cultuur als kunstencentrum. Dit heeft als voordeel dat:
Op de volgende pagina’s worden op hoofdlijnen de ambities per kernvoorziening beschreven. Deze beschrijvingen zijn in samenwerking met de organisaties tot stand gekomen.
De openbare bibliotheek is een laagdrempelige organisatie in alle kernen in Meierijstad. Naast de uitleen van boeken zijn er workshops, spreekuren en activiteiten. Steeds vaker is de bibliotheek naast partner in kunst en cultuur ook partner in het sociale domein, bij recreatie en vrije tijd en is zij een leerbedrijf. Dat vraagt om integraal beleid, een netwerkaanpak.
De bibliotheken in Meierijstad bieden ruimte voor een leven lang ontwikkelen, voor even uitstappen uit de drukte en je verdiepen, ervoor zorgen dat je mee kan doen in de samenleving door je basisvaardigheden bij te houden, de zelfredzame burger. De bibliotheek als plek waar je mag zijn, waar een brede collectie aan boeken en informatie (online en fysiek), en advies voor iedereen beschikbaar is.
De bibliotheek in Meierijstad staat midden in de samenleving en biedt een gedegen collectie en een professioneel team in een toegankelijke omgeving. Een openbare plaats voor iedereen of het nu gaat om het lezen van de krant, studeren, ontspannen of hulp zoeken. De bibliotheek is en blijft een vraagbaak en een baken voor elke inwoner van Meierijstad. De vestigingen in Meierijstad zijn de afgelopen jaren gerenoveerd en voldoen daarmee aan de hedendaagse eisen. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de Wet stelselherziening openbare bibliotheken.
De bibliotheek heeft als wettelijk taak om een laagdrempelige toegang tot kunst en cultuur te bieden en dat vraagt om een nauwe samenwerking met andere cultuurpartners.
De grote uitdaging voor de komende jaren is om samen met kinderopvang, onderwijspartners en ouders ervoor te zorgen dat de leesmotivatie bij kinderen verbetert. Want het is niet goed gesteld met de leescultuur thuis en op scholen. Dat blijkt steeds weer uit allerlei onderzoeken en uit zich ook in maatschappelijke problemen zoals laaggeletterdheid. Niet mee kunnen doen in de samenleving draagt bij aan de tweedeling in de samenleving. Lezen is daarom een onontbeerlijke basisvaardigheid.
Gio van Creij, directeur bestuurder NOBB (Bibliotheek Meierijstad:
‘De bibliotheek staat als een huis in Meierijstad, midden in de samenleving met een breed aanbod aan collectie. Niet solitair maar samen met partners, bezoekers en leden vormt zij de ‘community’ bibliotheek.’
Vanaf 2025 krijgen gemeenten een zorgplicht voor de bibliotheek. Dit houdt in dat gemeenten met financiële bijdrage van het Rijk de aanwezigheid van en toegang tot de bibliotheek moeten verzorgen. Hiervoor is landelijk jaarlijks ongeveer 54 miljoen Euro beschikbaar. Naast deze zorgplicht zijn er (rijks)regelingen, waarin de bibliotheek een rol speelt. Landelijk hebben de bibliotheken zich gecommitteerd aan ‘extra’ maatschappelijke opgaven, zoals het bevorderen van de geletterdheid, een leven lang ontwikkelen en participatie in de informatiesamenleving (Informatiepunt Digitale Overheid).
De missie van Phoenix cultuur sluit naadloos aan bij de ambitie van de gemeente Meierijstad. Iedereen in Meierijstad, jong en oud, moet mee kunnen doen en zijn of haar talent kunnen ontplooien. Phoenix cultuur biedt met haar organisatiekracht onderwijs aan in de kunstdisciplines dans, beeldende kunst, muziek en theater. Deze lessen, workshops en cursussen worden gegeven door professionele kunstdocenten. In het eigen beleidsplan stelt Phoenix Cultuur dat deze missie wenselijk en uitvoerbaar is vanuit de volgende overtuiging:
De basis van Phoenix Cultuur wordt gevormd door het cursushuis. Hiermee wil men jong en oud hun talent en creativiteit laten ontwikkelen. Het cursushuis omvat de kunstlessen, workshops en lesactiviteiten in de vrije tijd. De komende periode wordt gestreefd meer verschillende doelgroepen aan Phoenix Cultuur te binden.
Phoenix Cultuur is op zes locaties in Meierijstad actief. Per leslocatie wordt bekeken welke faciliteiten en aanbod het beste aansluit bij de vraag van de lokale gemeenschap. Daarop wordt geïnvesteerd en geprogrammeerd. Gestreefd wordt naar een inclusief en toegankelijk aanbod voor iedereen.
Met de activiteiten in het projectenhuis is Phoenix Cultuur verspreid over de hele gemeente actief als partner van festivals en ondersteuner van de amateurkunst(verenigingen), zoals de muziekverenigingen. Zo maken ze kunst en cultuur zichtbaar en bieden ze iedereen in de gemeenschap de gelegenheid hiermee kennis te maken en op een laagdrempelige manier actief te participeren. Daarnaast zoekt Phoenix Cultuur samenwerking op met organisaties in andere domeinen, waaronder het sociaal domein en het onderwijs. De organisatie is overtuigd van de kracht van kunst- en cultuureducatie als middel in deze domeinen.
Om de ambities in het cursus- en het projectenhuis waar te maken en nieuwe initiatieven succesvol te laten zijn, is organisatiekracht nodig. Door deze organisatiekracht kan Phoenix Cultuur nieuwe initiatieven, zoals eerder de CHV Academy, blijven ontplooien, culturele projecten initiëren en faciliteren en een professionele partner en culturele aanjager zijn binnen de gemeente Meierijstad. Zonder deze organisatiekracht en een gezonde basis is dit niet haalbaar.
Barbara Brouwer, directeur Phoenix Cultuur:
‘We zitten inmiddels in het culturele DNA van Meierijstad en zijn met onze kunstdocenten niet meer weg te denken uit het aanbod van kunsteducatie en de kunst en culturele projecten in de hele gemeente en daar zijn we trots op!’
CHV Academy, Circle of Talent is een initiatief van Phoenix Cultuur in samenwerking met het bedrijfsleven, onderwijs en de gemeente. Het project heeft als doel alle kinderen en jongeren hun creativiteit en talenten te laten ontdekken en ontwikkelen.
Tijdens structurele lessen van professionele kunstdocenten in het reguliere onderwijs (primair onderwijs en voortgezet onderwijs) maken kinderen en jongeren kennis met dans, theater, muziek of beeldende kunst. In hun vrije tijd kunnen jonge enthousiastelingen bij de verschillende professionele cultuuraanbieders in Meierijstad en in de talentklassen van CHV Academy hun talent verder ontwikkelen. Doorstromen naar een mbo- of hbo-(kunst) vakopleiding zoals het conservatorium of de kunstacademie is een mogelijkheid.
Natuurlijk hoeft niet elke jongere een kunstprofessional te worden. Door de structurele kunstlessen en andere activiteiten van de CHV Academy ontwikkelen de kinderen en jongeren hun vaardigheden en zelfvertrouwen, Dit is van onschatbare waarde voor hun volwassen leven.
Het initiatief is inmiddels zeer succesvol. De komende jaren wordt ingezet op het duurzaam inhoudelijk ontwikkelen van alle programmaonderdelen. De prioriteit ligt hierbij op:
De professionele podiumkunsten worden in Meierijstad geprogrammeerd door Theater De Blauwe Kei, het Theater aan de Noordkade. Het theater programmeert in de grote zaal met 700 en de kleine zaal met 100 stoelen. Daarnaast wordt nu en de komende jaren in de podiumzaal van Cultureel Centrum ’t Spectrum professioneel geprogrammeerd (de zaal voor het tussensegment met 200+ stoelen). Programmeren blijft in de toekomst niet beperkt tot de traditionele zalen. De Noordkade nodigt juist uit om ook op andere plekken voorstellingen en concerten te vertonen.
De huidige tijd vraagt om reflectie, inspiratie en creativiteit, om medemenselijkheid en wezenlijk contact. Daarnaast signaleren we in deze tijd een grote behoefte aan ontspanning. De podiumkunsten kunnen bij dit alles van meerwaarde zijn. Theater de Blauwe Kei heeft tal van mogelijkheden om de belangrijke culturele en maatschappelijke opgaven in Meierijstad mede vorm te geven. Voor en met de bewoners en bezoekers van onze stad, met theatermakers, culturele en maatschappelijke partners.
Harry Vermeulen, directeur:
‘De Blauwe Kei is in 2030 een spraakmakend én smaakmakend theater voor onze gemeente en de regio; als inwoner en bezoeker van Meierijstad of als gast van verre word je hier verrast en voel je je thuis.’
De Blauwe Kei is dé plek waar je een concert, de musical van je kind, of een voorstelling bijwoont, waar je geniet van de omgeving en het tastbare industriële erfgoed. Het theater is ook de vertrouwde speelplek voor veel lokale dans-, muziek- en theaterproducties. Kortom: een theater waar mensen en beleving centraal staan en waar de podiumkunsten gevierd worden. Aandacht is er voor het aantrekken van nieuw en vooral jong publiek, het faciliteren van lokale verenigingen en organisaties en voor innovatieve en nieuwe theaterprogrammering. Het theater ziet groei als een organische ontwikkeling, niet als doel op zichzelf.
Aandacht is er verder voor praktische zaken op het gebied van logistiek, vindbaarheid en zichtbaarheid van het theater en verbetering van de faciliteiten voor bezoeker en artiest. Daarnaast worden meerjarige afspraken gemaakt over het onderhoud van de theaterinstallaties en inventaris van de huidige theaterzalen.
Op weg naar 2030 heeft het theater de volgende ambities.
Cultuurkade is het onafhankelijk loket tussen het onderwijs en de culturele aanbieders voor alles wat met cultuureducatie tijdens schooltijd te maken heeft in Meierijstad. Daarnaast is Cultuurkade meedenkend adviseur bij het maken van een cultureel programma, dat aansluit bij de visie en plannen van een school.
Bij Cultuurkade wordt een mix van culturele activiteiten gecreëerd die een aantoonbare bijdrage levert aan de persoonsvorming van alle kinderen in Meierijstad. Dit wordt gerealiseerd in samenwerking met vele partners.
Cultuurkade is en blijft zichtbaar op alle scholen in Meierijstad. In goed overleg en in samenwerking met de interne cultuurcoördinatoren op de scholen worden programma’s samengesteld met het doel alle leerlingen te bereiken. Leerlingen worden op verschillende aspecten uitgedaagd om naar zichzelf te kijken. Want wie naar kunst kijkt, kijkt naar zichzelf. Kunst is geen wiskunde, er is geen goed of fout. Dat maakt kunst ook een veilig medium voor gespreksonderwerpen. Op deze manier dragen de programma’s van Cultuurkade bij aan de persoonlijke ontwikkeling van alle leerlingen in Meierijstad. Een leerling leert hierdoor over zichzelf, over de ander en ook dat er andere perspectieven zijn.
Cultuurkade is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit. Tot en met 2024 zijn hiervoor rijksmiddelen via het Fonds voor Cultuurparticipatie beschikbaar. Voor Meierijstad is voortzetting hiervan belangrijk om kwalitatieve cultuureducatie in het onderwijs te kunnen blijven waarborgen.
Cultuurkade Meierijstad is verantwoordelijk voor het uitvoeren van het Kunstmenu voor alle basisscholen in Meierijstad. Via dit menu krijgen leerlingen kunstlessen in alle disciplines aangeboden.
Ook is en blijft Cultuurkade nadrukkelijk betrokken bij grote projecten. Voorbeeld hiervan zijn de lespakketten voor Operation Market Garden en het 200 jaar bestaan van de Zuid-Willemsvaart. In de komende jaren ontstaan hiervoor lokale nieuwe mogelijkheden. In samenwerking met partners worden aan de hand van een thema programma’s ontwikkeld voor het onderwijs en worden kunstenaars in staat gesteld een creatieve bijdrage te leveren.
Susanne Dumoulin (marktplaatscoördinator) citeert een meisje uit groep 7/8 van bs Maria ter Heide.
‘Ik kijk nu anders naar het kanaal, omdat ik nu iets heb meegemaakt hier. En wat ik zeker ga onthouden, is dat mannen en vrouwen bij de aanleg van het kanaal niet evenveel betaald kregen. Dat vond ik wel apart, dat zou toch gelijk moeten zijn! Ik was er ook écht verbaasd over dat dat nu nog steeds zo is!’
Kunststichting Meierijstad adviseert het college gevraagd en ongevraagd over het aankopen, handhaven, herplaatsen en realiseren van kunstwerken in de openbare ruimte. De stichting laat zich op haar beurt adviseren door gerenommeerde kunstenaars, architecten en anderen. De gerealiseerde kunstwerken worden overgedragen aan de gemeente Meierijstad en opgenomen in het reguliere meerjaren onderhoudsplan.
Vanaf de start is de Kunststichting initiatiefrijk en autonoom en geeft ze steeds blijk van cultureel ondernemerschap. Ze legt steeds de verbinding tussen samenleving, kunst en ondernemers. De kunststichting betrekt vanuit een onafhankelijke positie alle partijen bij het ontwikkelen van beeldende kunst in de openbare ruimte. De ambitie is om bewoners, ondernemers, experts en kunstenaars mee te nemen in een visie die inspireert.
Kunst in de openbare ruimte verhoogt de kwaliteit van de gebouwde omgeving en draagt bij aan de identiteit van de plek waar het kunstwerk wordt geplaatst. Het draagt bij tot een nieuwe, verassende kijk op maatschappelijke uitdagingen zoals energietransitie en woningnood. Kunst in de openbare ruimte zorgt voor een laagdrempelige toegang tot professionele kunst van grote groepen mensen. Kunst in de openbare ruimte versterkt het merk Meierijstad, het laat zien wie en wat je als stad wil zijn.
Echter zonder budget kom je niet tot resultaat. De investering van de gemeente maakt het mogelijk voor de kunststichting bij externe fondsen subsidies aan te vragen, zodat een grote budget ontstaat. De relatie met KunstLoc, Brabant C, Mondriaanfonds, Prins Bernard Cultuurfonds enz. is om deze reden voortdurend bij de stichting onder de aandacht.
Margriet Braüner, voorzitter:
‘Kunststichting Meierijstad inspireert, enthousiasmeert en verbindt de inwoners en bezoekers van Meierijstad met professionele kunst in de openbare ruimte. Wij willen de zintuigen op alle vlakken prikkelen en de blik en horizon van mensen verbreden. Met veelzijdige kunst en kunstprojecten willen wij aansluiten bij omgeving, gebouw en plaats maar vooral ook bij de belevingswereld van mensen’.
De grotere schaal van Meierijstad stelt de gemeente en de kunststichting voor een uitdaging. Niet alleen verschillen de dertien kernen sterk van elkaar, ook is de spreiding een flinke uitdaging. Moet de kunst in de openbare ruimte gelijkelijk over de kernen worden verdeeld? Is er een andere schaal van de werken nodig? Wat zijn de kansen op de langere termijn? Wat is een goed begin? De antwoorden op deze vragen hebben geleid tot het ‘Raamwerk Visie op kunst in de openbare ruimte van Meierijstad 2022–2030’ van de kunststichting. De stichting kijkt naar actuele vraagstukken, naar de ontwikkelingen in de kunst in de ruimtelijke ordening en zorgt voor verbinding van de verschillende kunstprojecten die een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van Meierijstad. De artistieke kwaliteit staat hierbij voorop.
Van groot belang is het uitwerken van een participatieparagraaf per project, waarbij al bij aanvang helderheid bestaat over verantwoordelijkheden, wie de partners zijn en wanneer deze worden betrokken. Op deze wijze ontstaat draagvlak voor het realiseren van een nieuw kunstproject. Ondanks de wens om tot een optimaal draagvlak te komen, mag de realisatie van kunst in de openbare ruimte zeker wel schuren. Zonder uitputtend te zijn, zijn mogelijke voorbeelden van toekomstige kunstprojecten het Duits Lijntje, de ontwikkeling van de Vlagheide en het Omni-park Erp.
De gemeente ondersteunt een aantal specifieke culturele voorzieningen die misschien niet direct tot de kernvoorzieningen behoren, maar wel degelijk zeer belangrijk zijn voor de gemeente. Deze (vrijwilligers) organisaties geven de bijzondere kleur aan Meierijstad. Een aantal hiervan is alleen actief in één van de kernen van de gemeente. Een enkeling vervult vanwege wetgeving een specifieke functie (lokale omroep).
De specifieke culturele voorzieningen in willekeurige volgorde zijn:
De staatssecretaris van Cultuur en Media heeft de ambitie uitgesproken de lokale omroepen te professionaliseren en hun onafhankelijkheid te versterken. Vanaf 2025 moet er sprake zijn van een vernieuwde financierings- en aanwijzingssystematiek van de lokale omroepen. Dit betekent concreet dat de kans aanwezig is dat zogenaamde streekomroepen ontstaan en dat de bekostiging rechtstreeks via het ministerie verloopt in plaats van de gemeente.
Om tot een gedragen eindbeeld te komen heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) een speciale werkgroep opgericht met de ministeries voor OCW en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Vereniging Nederlandse Gemeenten, het Commissariaat voor de Media en de Nederlandse Lokale Publieke Omroepen. Gezamenlijk buigen zij zich de komende tijd o.a. over de criteria voor een lokaal toereikend media-aanbod, de aanwijzingsprocedure voor lokale omroepen en de wijze van financieren. Dit moet resulteren in een herziening van de Mediawet in 2025. Dit betekent dat tot 2025 de huidige Mediawet van toepassing blijft en dat de gemeente haar huidige rol blijft vervullen.
Omroep Meierij is de lokale omroep in Meierijstad. De omroep heeft samen met Stichting Omroep Maasland, Stichting Lokale Omroep Maashorst, Stichting Lokale Omroep Gemert-Bakel en Stichting Laarbeekse Omroep Kontakt een subsidie ontvangen voor het verder professionaliseren van de omroep(en). Een kwartiermaker is aangesteld met het doel te onderzoeken op welke wijze deze omroepen in Brabant Noord Oost tot een samenwerking kunnen komen.
Cultureel Centrum ’t Spectrum en Cultureel Educatief Centrum Mariëndael onderscheiden zich van reguliere gemeenschaps- of dorpshuizen. Het zijn voorzieningen met een specifieke culturele opdracht, uitgevoerd door een professionele organisatie en staf. Deze opdracht bestaat uit het realiseren van een (sociaal) culturele programmering met andere (professionele) partners en het verhuren van specifieke ingerichte ruimtes, die voldoen aan bepaalde eisen (bijvoorbeeld dansvloeren, afzuiginstallaties voor ateliers, etc.) Deze centra zijn de plekken waar amateurverenigingen hun voorstellingen spelen en deze hiermee naar een hoger plan brengen. De culturele centra hebben een duidelijke functie voor de kernen Schijndel en Sint-Oedenrode.
Een gemeenschaps- of dorpshuis heeft geen specifieke opdracht voor een cultureel programma. Deze wordt niet altijd aangestuurd door een professionele organisatie, maar wordt voornamelijk gerund door vrijwilligers. Deze accommodaties hebben natuurlijk wel een belangrijke maatschappelijke en sociale functie voor een dorp of een buurt.
In de komende periode is het raadzaam een verdergaande samenwerking tussen de twee culturele centra ‘t Spectrum en Mariëndael op het gebied van organisatie, bestuur en exploitatie te onderzoeken. De redenen daarvoor is dat het hier om relatief kwetsbare en kleine organisaties gaat die vergelijkbaar zijn met elkaar. Zeker nu het gebouw van ’t Spectrum eigendom is van de gemeente Meierijstad.
Tentoonstellingen, exposities en lezingen dienen meerdere doelen. Makers krijgen de kans hun werk te laten zien. Inwoners van Meierijstad kunnen zich laten inspireren en worden in de gelegenheid gesteld kunst in de eigen gemeente te aanschouwen. In Meierijstad kennen we, naast commerciële galerieën, drie organisaties die zonder winstoogmerk deze vorm van kunstpresentaties organiseren. Hiervoor worden subsidies verleend met als doel deze tentoonstellingen, exposities en lezingen zoveel mogelijk vrij toegankelijk te maken. De activiteiten worden met behulp van vele vrijwilligers georganiseerd.
De drie organisaties verschillen van elkaar als het gaat om de programmering (amateurs en/of professioneel kunstenaars), de locatie en de accommodatie. Kunstgroep de Compagnie maakt gebruik van verschillende ruimtes die door de gemeente wordt gehuurd op de Noordkade. Deze stichting faciliteert professioneel kunstenaars en heeft geen programma met amateurs. KEG Schijndel huurt een eigen ruimte in ’t Spectrum en programmeert professionele kunstenaars. Roois Kultuur Kontakt maakt gebruik van Mariëndael en andere accommodaties. Zij programmeert zowel amateur als professionele kunst.
De gemeente Meierijstad vindt de huidige vorm van kunstpresentaties van belang voor het tonen van kunst in de eigen gemeente. We waarderen de variëteit aan focus en werkwijzen van deze presentatie-organisaties. Er is een beperkte samenwerking tussen KEG, RKK en Kunstgroep de Compagnie. We stimuleren meer samenwerking tussen deze organisaties, waarbij fuseren geen doel is, maar een mogelijke stip op de horizon.
De informatie over de festivals is beschreven in hoofdstuk 6.4.
Binnen onze gemeente zijn verschillende musea actief. Deze musea hebben wel een collectie, maar zijn niet ingeschreven in of toegelaten tot het landelijk Museumregister. Elk van deze musea of het nu hobbymatig van oorsprong is of een gecertificeerd museum, heeft een collectie die een breed palet aan waarden oplevert: variërend van schoonheid tot kennis.
Welke musea kennen we in Meierijstad (bron Bezoekmeierijstad.nl)?
De gemeente Meierijstad is nog bestuurlijk betrokken bij Stichting Smederij Museum H.J. van de Kamp in Sint-Oedenrode. Zoals bij Stichting Paulusgasthuis en Stichting Museum Kasteel Henkenshage, wordt deze bestuurlijke betrokkenheid beëindigd, zodat er geen sprake meer is van enige belangenverstrengeling.
Museum van Brabantse Mutsen en Poffers (Stichting Paulus Gasthuisjes) wordt structureel gesubsidieerd en ontvangt jaarlijks een vast subsidiebedrag. Museum SieMei heeft in 2021 en 2022 éénmalig een subsidie gekregen om te voorkomen dat sluiting zou moeten plaatsvinden als gevolg van de Coronapandemie. We behouden de subsidierelatie met Stichting Paulus Gasthuisjes. Dit vloeit voort uit het in eigendom hebben van het gebouw. De overige musea hebben geen subsidierelatie met de gemeente Meierijstad.
Museum Jan Heestershuis, Kunstcollectie Meierijstad (te zien in RAADhuis Schijndel, bestuurscentrum Sint-Oedenrode, gemeentehuis in Veghel en eventuele andere openbare locaties in Meierijstad) en de beeldende kunst op straat vormen samen de gemeentelijke kunstcollectie en zijn als zodanig onderdeel van de gemeentelijke organisatie en worden professioneel geleid en financieel structureel ondersteund. Museum Jan Heestershuis is een gecertificeerd museum en functioneert volgens de richtlijnen van ICOM (international Council of Museums). Mede om die reden wordt in hoofdstuk 7 apart ingegaan op Museum Jan Heestershuis en Kunstcollectie Meierijstad. De komende jaren staan met name in het teken van optimaliseren van de ontsluiting van de collectie, vernieuwing en versterking van programmering en educatie.
Meierijstad heeft een dynamisch amateur¬kunstcircuit. In alle 13 kernen is wel een vorm van amateurkunst te vinden. De gemeente kent gesubsidieerde organisaties zoals muziekverenigingen, toneelverenigingen, circus, organisaties voor herdenkingen en volksfeesten, maar ook niet gesubsidieerde organisaties zoals orkesten, koren en popbandjes.
De amateurkunst maakt onderdeel uit van de culturele basisinfrastructuur. Ook in 2030. Amateurkunst is van belang voor de ontwikkeling van personen en ook van belang voor de leefbaarheid in de kernen. Dit belang werken we verder uit in speerpunt 3, Balans tussen groot en klein (hoofdstuk 6).
Tot de culturele basisinfrastructuur behoren ook de professionele makers: de zelfstandige beeldend kunstenaars, de particuliere muziekdocenten, creatieve ondernemers, ontwerpers, maar ook bijvoorbeeld technici licht en geluid.
We ondersteunen de professionele maker met Meierijstad als hun thuisbasis. Dit sluit aan bij het vergezicht om kunstenaars en culturele organisaties artistiek, fysiek en financieel de ruimte te geven zich cultureel verder te ontwikkelen. In hoofdstuk 7 wordt hier verder op ingegaan.
Ook binnen de kunst- en cultuursector zijn vrijwilligers van groot belang. Niet alleen in de amateurkunst, want ook binnen de professionele organisaties zijn vrijwilligers een onmisbare schakel. Het is een landelijke tendens dat met name voor bestuursfuncties, maar ook zeker voor de uitvoering van activiteiten, het steeds lastiger wordt voldoende vrijwilligers te vinden. Dit brengt ook risico’s met zich mee voor de continuïteit van organisaties en verenigingen en voor de betaalbaarheid van een programma of product.
In gesprekken met organisaties en verenigingen blijven we de betrokkenheid van vrijwilligers monitoren. Indien nodig worden kennis- en ontmoetingsbijeenkomsten georganiseerd met het doel organisaties met vrijwilligers te ondersteunen, te informeren en te voorzien van handvatten voor een succesvol vrijwilligersbeleid.
Het behoud en versterken van de culturele basisinfrastructuur willen we bereiken met de volgende actiepunten. Deze actiepunten zijn verdeeld in activiteiten die we blijven doen en activiteiten die nieuw zijn.
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Culturele kernvoorzieningen | |
| Het handhaven van de overlegstructuur tussen de gemeente en de culturele kernvoorzieningen. | 2024–2030 |
| Het structureel subsidiëren van de culturele kernvoorzieningen. | 2024–2030 |
| Het evalueren van de inzet van de culturele kernvoorzieningen in relatie tot de gemeentelijke doelstellingen. | 2028 |
| Specifieke culturele voorzieningen | |
| Het structureel subsidiëren van de specifieke culturele voorzieningen. | 2024–2030 |
| Het evalueren van de inzet van de specifieke culturele voorzieningen in relatie tot de gemeentelijke doelstellingen. | 2028 |
| Amateurkunst | |
| Het structureel subsidiëren van de amateurkunst. | 2024–2030 |
| Vrijwilligers | |
| - | - |
| Professionele makers- | |
| - | - |
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Culturele kernvoorzieningen | |
| Bibliotheek Meierijstad: | |
| Uitvoering geven aan de wettelijke zorgplicht van de gemeente en aan aanvullende (rijks)regelingen. | 2024–2030 |
| Phoenix Cultuur: | |
| - | - |
| Theater De Blauwe Kei: | |
| Groei van de programmering van professionele podiumkunsten Theater De Blauwe Kei/Cultureel Centrum ’t Spectrum mogelijk maken. | 2024–2030 |
| Het opstellen van een onderhoudsplan voor de theatertechniek en inventaris. | 2024 |
| Het stimuleren van activiteiten met een bovenregionale/landelijke uitstraling, bijvoorbeeld een jeugdtheaterfestival. | 2026 |
| Cultuurkade Meierijstad: | |
| Het continueren van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit. | 2025–2030 |
| Het continueren van de combinatiefuncties Cultuurcoördinator Voortgezet Onderwijs. | 2024–2030 |
| Kunststichting Meierijstad: | |
| Het versterken van de organisatie van Kunststichting Meierijstad. | 2024 |
| Culturele kernvoorzieningen: | |
| De Governance Code Cultuur en Fair Practice Code opnemen als subsidievoorwaarden. | 2024–2030 |
| Specifieke culturele voorzieningen | |
| Het professionaliseren van de lokale omroep. | 2024–2030 |
| Renovatie van pleinzaal Cultureel Centrum ’t Spectrum (exclusief ruimten gebiedsteam sociaal domein). | 2025 |
| Het bevorderen van de samenwerking tussen Cultureel Centrum ’t Spectrum en Cultureel Educatief Centrum Mariëndael. | 2024–2030 |
| Het bevorderen van de samenwerking tussen Kunstgroep De Compagnie, KEG Schijndel en Roois Kultuur Kontakt. | 2024–2030 |
| Het organiseren van initiatieven met als doel de musea in Meierijstad met elkaar te verbinden. | 2024–2030 |
| Amateurkunst | |
| Zie speerpunt 3, Balans in groot en klein | - |
| Vrijwilligers | |
| Zie speerpunt 3, Balans in groot en klein | - |
| Professionele makers | |
| Het invoeren van een Makersregeling voor professionele makers in de kunst en cultuursector. | 2024–2030 |
| Het organiseren van ontmoetingsbijeenkomsten voor professionele culturele ondernemers/makers. | 2025 |
| Algemeen | |
| Het organiseren van netwerkbijeenkomsten voor het gehele culturele veld voor kennisuitwisseling en samenwerking (zie speerpunt 3, Balans in groot en klein). | 2024–2030 |
De financiën voor het bestaande beleid (Wat blijven we doen?) binnen dit speerpunt zijn structureel opgenomen in de gemeentebegroting. Deze zijn als volgt:
| Onderwerp | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bestaand beleid (voor specificatie zie bijlage 3) | 6.661.233 | 6.661.233 | 6.661.233 | 6.661.233 | 6.661.233 | 6.661.233 | 6.661.233 |
De financiën voor het nieuwe beleid (Wat gaan we nieuw doen?) binnen dit speerpunt zijn als volgt
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Uitbreiding programmering professionele podiumkunsten Theater De Blauwe Kei/Cultureel Centrum ’t Spectrum | - | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 |
| Het opstellen van een onderhoudsplan voor de theatertechniek en inventaris Theater De Blauwe Kei | 800.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het professionaliseren van de organisatie van Kunststichting Meierijstad. | - | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 |
| Renovatie van pleinzaal Cultureel Centrum 't Spectrum | - | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 |
| Het bevorderen van samenwerking Kunstgroep De Compagnie, KEG Schijndel en Roois Kultuur Kontakt | 105.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het uitvoeren van een Makersregeling voor professionele makers in de kunst- en cultuursector | 200.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Organisatie ontmoetingsbijeenkomsten culturele ondernemers/makers | 30.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal | 1.135.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 |
Bedragen zijn exclusief indexering.
Eén van de maatschappelijke doelen van de gemeente Meierijstad is dat iedereen, ongeacht etnische afkomst, religie, beperking, gender, seksuele oriëntatie, sociaal-economische situatie, leeftijd of opleiding moet kunnen deelnemen aan (culturele) activiteiten in de samenleving. In dit hoofdstuk worden onze ambities besproken voor een inclusieve samenleving, kunst en cultuur als hulpmiddel voor het sociaal domein, de ontwikkeling van het creatief vermogen, de bereikbaarheid en toegankelijkheid van voorzieningen, talentontwikkeling en het zichtbaar maken van kunst- en cultuuractiviteiten.
Meierijstad kent een grote diversiteit aan inwoners en wil een inclusieve, toegankelijke gemeente zijn. Met zo’n grote diversiteit is het de uitdaging niet uit elkaar te groeien. Kunst en cultuur kunnen hierbij een rol spelen. De culturele sector draagt met publiek, deelnemers, programma’s, makers en personeel bij aan de diversiteit die onze gemeente kenmerkt. Als gemeente maken wij ons sterk voor een volwaardige participatie voor al die verschillende mensen. Kunst en cultuur zijn bij uitstek in staat alle inwoners van de gemeente aan te spreken. De sector kan deuren openen voor iedereen. Door op nieuwe manieren na te denken over programmering en publiek, door drempels te verlagen en toegankelijkheid te vergroten. Iedereen moet de mogelijkheid hebben zijn of haar weg te vinden zowel binnen het aanbod als in de actieve deelname aan cultuur. In een inclusieve culturele sector is iedereen welkom en wordt iedereen gezien, gewaardeerd, gerespecteerd en gehoord.
Binnen de sector is de samenstelling van personeel, besturen en raden van toezicht van culturele organisaties een belangrijk thema. De professionele organisaties binnen de sector erkennen dat hierin verbetering mogelijk is. De Code Diversiteit & Inclusie is een belangrijk instrument om inclusie in culturele organisaties te bereiken. Alle culturele organisaties krijgen als subsidievoorwaarde de opdracht zich aan deze code te verbinden.
Deze maatregel sluit aan bij de ambitie van het kabinet. De staatssecretaris van Cultuur en Media, vindt het belangrijk dat iedereen mee kan doen aan cultuur. Met het programma ‘Onbeperkt Meedoen’ wil zij ervoor zorgen dat meer mensen met een beperking mee kunnen doen met cultuur. Daarom worden aan instellingen en organisaties die subsidie ontvangen van de overheid gevraagd te werken volgens de Code Diversiteit & Inclusie.
De samenleving van de toekomst vraagt om andere competenties en vaardigheden. Het ontwikkelen van creatieve en kunstzinnige vermogens bij kinderen, jongeren en volwassenen wordt steeds belangrijker. Cultuureducatie op school brengt kinderen en jongeren in aanraking met kunst en cultuur en levert zo een essentiële bijdrage aan het vroegtijdig ontwikkelen van de zogenaamde 21e-eeuwse vaardigheden. Meierijstad vindt de ontwikkeling van het creatief vermogen van jonge inwoners dan ook een belangrijk actiepunt. Met Cultuurkade Meierijstad en de CHV Academy is er binnen het primair en voortgezet onderwijs in Meierijstad veel aandacht voor cultuureducatie. Daarom wordt dit behouden en waar mogelijk versterkt.
Iedereen krijgt de kans zich artistiek te ontplooien dankzij een stevige keten van cultuureducatie, via amateurkunst (educatie) naar talentontwikkeling. Alle inwoners van Meierijstad maken kennis met culturele activiteiten. Voor de jongste inwoners is hiervoor in 2017 de CHV Academy, Circle of Talent opgericht. Met structurele lessen van een kunstprofessional voor de groepen 4 tot en met 6 (en op een groot deel van de scholen groep 7) in het primair onderwijs (1 les per week, gedurende 30 weken) kunnen kinderen hun creatieve talenten en interesses ontdekken. De CHV Academy is zichtbaar op alle 34 scholen voor primair onderwijs (inclusief speciaal onderwijs) in Meierijstad. Wij streven naar een blijvende investering (in samenwerking met het bedrijfsleven en onderwijs) en daarmee een verduurzaming en uitbreiding van de kunstlessen van de CHV Academy in het basisonderwijs. Voor jongeren in het voortgezet onderwijs worden door de CHV Academy speciale Kick Arts! lessen georganiseerd. Willen jongeren zich nog verder ontwikkelen, dan kunnen zij terecht in de verschillende talentenklassen in de vrije tijd voor muziek, dans, theater en design.
Cultuurkade Meierijstad brengt cultuuronderwijs naar de klas, van de kleuters tot de eindexamenkandidaten, met verrassende en leerzame programma’s om leerlingen te inspireren. Eén nadrukkelijke opdracht vanuit het primair onderwijs blijft het voorzien in een lokaal kunstmenu; een gezamenlijke basis voor kunst en cultuur die voor alle leerlingen in het primair onderwijs in Meierijstad gelijk is. Leerlingen komen in aanraking met diverse kunstvormen en kunstenaars. Met het Kunstmenu wordt voor alle kinderen van groep 1 tot en met 8 in Meierijstad dezelfde basis gelegd op het gebied van kunst- en cultuuronderwijs. Hiermee leggen we een stevig fundament op het gebied van cultuureducatie voor iedere basisschoolleerling in Meierijstad en dragen we bij aan de ontwikkeling van het creatief vermogen van de jonge inwoners van Meierijstad.
Het culturele aanbod moet voor iedere inwoner van Meierijstad bereikbaar en toegankelijk zijn.
We streven er naar dichtbij de inwoners culturele activiteiten te organiseren. Hiervoor zijn de centrale locaties in de grotere kernen van de gemeente beschikbaar, zoals Cultureel Centrum ’t Spectrum in Schijndel, Cultureel Educatief Centrum Mariëndael in Sint-Oedenrode en de Noordkade in Veghel. Deze accommodaties zijn geschikt voor alle inwoners van onze gemeente.
Helaas bestaat er voor een aantal inwoners ook een financiële drempel om deel te nemen aan culturele activiteiten. Inwoners met minder inkomen kunnen een beroep doen op de Regeling Maatschappelijke Participatie van de gemeente. De gemeente is daarnaast aangesloten bij het Jeugdfonds Sport en Cultuur Brabant. Het fonds maakt het samen met de gemeente mogelijk dat kinderen tot en met 17 jaar uit gezinnen met minder inkomen actief mee kunnen doen aan culturele activiteiten. In 2021 heeft het fonds het mogelijk gemaakt dat 38 kinderen uit Meierijstad deel konden nemen aan culturele activiteiten. Hiervoor werden bijvoorbeeld muziek- of danslessen mogelijk gemaakt of lesmateriaal aangeschaft.
De activiteiten die door de gemeente worden gesubsidieerd zijn in beginsel bedoeld voor de deelname van jeugd. Het is ook belangrijk dat volwassenen deelnemen aan kunst en cultuuractiviteiten. Voor wie dat niet kan, is er het gemeentelijk minimabeleid (voor eigen inwoners). Analoog aan het jeugdcultuurfonds willen we aanvullend komen tot een volwassenenfonds. Hierbij kan worden aangesloten bij het landelijk Volwassenenfonds Cultuur. Het doel hiervan is om meer volwassenen kennis te laten maken met of deel te laten nemen aan kunst en cultuur.
Ook inwoners met een beperking of chronische aandoening moeten kunnen genieten van wat de kunst- en cultuursector te bieden heeft. Deze doelgroep, die door de dubbele vergrijzing toeneemt, moet zeker niet worden afgeremd, omdat een gebouw of een festival niet te bereiken of toegankelijk is. Stichting Toegankelijk Meierijstad komt op voor de belangen van deze inwoners. Zij testen bijvoorbeeld de (fysieke) toegankelijkheid van openbare cultuurgebouwen en festivals, zodat iedereen mee kan doen. De stichting geeft aan dat de gebouwen over het algemeen voldoen aan de gestelde eisen en voorwaarden. Voorafgaand aan een renovatie of realisatie wordt de stichting betrokken. Soms komt het voor dat een pand niet aangepast kan worden, omdat de bouwkundige en technische ingrepen niet mogelijk zijn of niet in verhouding staan tot de benodigde investeringen. De stichting heeft hier begrip voor.
Op het gebied van festivals kan verbetering plaatsvinden. De stichting heeft een checklist gemaakt voor evenementen, waartoe de festivals ook behoren. Deze checklist kan bij de vergunningverlening verstrekt worden met het doel zichtbaar te maken welke voorzieningen getroffen moeten worden om inwoners met een beperking ook deel te laten nemen aan het festival. Op dit moment is de toegankelijkheid niet opgenomen als een beoordelingscriterium voor een vergunning, maar vindt een verwijzing plaats naar de stichting. Nog beter is dat de festivalorganisatie voorafgaand aan de plannen met de stichting in gesprek gaan.
Verbetering van toegankelijkheid van festivals zijn er in allerlei gradaties en de vraag is gerechtvaardigd hoe ver de organisaties moeten gaan. Je kunt uitgaan van een bepaalde basis waarin je als gemeente eisen stelt aan fysieke bereikbaarheid voor rolstoelgebruikers, bereik van een of meerdere podia voor de deelnemers en bezoekers met een beperking en aan het bereik en de positionering van publieksvoorzieningen zoals een kassa en toilet voor mensen met een beperking.
De verscheidenheid aan kunst- en cultuuractiviteiten is groot in Meierijstad. Maar niet alles is even bekend bij inwoners en organisaties. Dit bleek uit de werksessies. We vinden het belangrijk dat iedereen weet welke kunst- en cultuuractiviteiten en organisaties er in de gemeente zijn.
We gaan meer aandacht besteden aan het kunst- en cultuuraanbod in de gemeente. Dit aanbod wordt meer gepromoot via diverse kanalen, zoals social media, de bezoekerswebsite www.bezoekmeierijstad.nl, een nieuwe uitgave van de kunst- en cultuurkrant en activiteiten zoals de uitreiking van de kunst- en cultuurprijs. Ook hierbij wordt gelet op (digitale) toegankelijkheid. We nemen tenslotte de komende jaren deel aan het kennismakingsproject Sjors Creatief.
Gemeenten hebben een groeiend aantal (zorg)taken in het sociaal domein. Denk aan thuiszorg, jeugdzorg, participatie, gezondheidsbevordering en -preventie en actuele thema’s als eenzaamheid en armoede. Talloze onderzoeken tonen aan dat kunst en cultuur bijdraagt aan een goede gezondheid en de sociale cohesie in wijken en dorpen. Deelname aan culturele activiteiten kan de negatieve effecten van sociaal isolement tegengaan, voor verlichting zorgen en bijdragen aan fysiek welzijn. Het kan ook bijdragen aan het bespreekbaar maken van thema's. De afgelopen jaren organiseerde Meierijstad bijvoorbeeld (interactieve) voorstellingen rondom thema’s als complexe scheidingen, laaggeletterdheid, mantelzorg en dementie.
We maken ons sterk voor een grotere inzet van kunst en cultuur bij vraagstukken in het sociaal domein. Mooie voorbeelden van samenwerkingen in de afgelopen jaren zijn Meierijstad Vitaal (dans- en bewegingslessen op Omroep Meierij), Gouden Dans (dansvoorstelling met ouderen) en het Kunstproject Het Kloosterkwartier (kennismaking).
Andere initiatieven die we tot en met 2030 gaan ondersteunen zijn Trots54 en Circus Caps. Trots54 is een kunst- en cultuur community voor en door jongeren in de regio Noordoost-Brabant in samenwerking met de theaters uit Meierijstad, Uden en Cuijk. Trots54 gelooft in de positieve kracht van kunstuitingen met kwaliteit. Jongeren worden zelf op het podium geplaatst of hun kunstuitingen worden geëxposeerd. Ze ontwikkelen en tonen hiermee hun talent en maken persoonlijke, maar ook maatschappelijke onderwerpen zichtbaar en bespreekbaar. Trots54 biedt jongeren uit alle lagen van de samenleving de mogelijkheid om deel te nemen. Scholen en leerlingen van het voortgezet onderwijs in Meierijstad nemen deel aan deze activiteiten.
Circus Caps verzorgt circuslessen voor kinderen met een beperking of handicap en hun broertjes en zusjes. Tijdens de lessen ligt de focus op de positieve mogelijkheden van kinderen. Door hier de nadruk op te leggen kunnen kinderen hun talenten verder ontwikkelen en naar buiten toe tonen. Dit geeft een positieve impuls aan hun persoonlijke ontwikkeling.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft in januari 2023 het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) ondertekend. Met dit akkoord wordt door verschillende partijen gebouwd aan een fundament voor een gerichte lokale en regionale aanpak op het gebied van preventie, gezondheid en sociale basis. Deze partijen zijn het ministerie van VWS, GGD’en, zorgverzekeraars en gemeenten.
De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040, met weerbare, gezonde mensen die kunnen opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving, en waarin sprake is van een sterke sociale basis.
In het akkoord wordt aangegeven dat een bezoek aan een museum of het theater van betekenis kan zijn. Het verbindt mensen met elkaar, vergroot hun veerkracht en draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling. De gezondheidseffecten van cultuurdeelname komen steeds meer in de belangstelling te staan sinds de World Health Organisation deze in kaart bracht. Via het Programma Cultuurparticipatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) wordt cultuurdeelname gestimuleerd voor mensen voor wie dit niet vanzelfsprekend is, waaronder ouderen en mensen met een zorgbehoefte.
De activiteiten in deze nota dragen zeker bij aan de brede doelstelling zoals genoemd in het GALA en krijgen in de periode tot en met 2030 de nodige aandacht.
Iedereen kan meedoen. Dit doel willen we bereiken met de volgende actiepunten. Deze actiepunten zijn verdeeld in activiteiten die we blijven doen en activiteiten die nieuw zijn.
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Inclusieve samenleving | |
| Het ondersteunen van culturele projecten in het kader van de inclusieve samenleving. | 2024–2030 |
| Het continueren van de regeling Maatschappelijke Participatie. | 2024–2030 |
| Ontwikkelen van creatief vermogen | |
| Het continueren van de subsidiëring van de CHV Academy (groepen 4 tot en met 6 primair onderwijs). | 2024–2030 |
| Bevorderen van bereikbaarheid en toegankelijkheid | |
| Deelname Jeugdfonds Sport en Cultuur Brabant | 2024–2030 |
| Kunst en cultuuraanbod beter zichtbaar maken | |
| Uitreiking Kunst- en Cultuurprijs Meierijstad (inclusief evaluatie) | 2024, 2026, 2028, 2030 |
| Kunst en cultuur als (hulp)middel voor sociaal domein | |
| Het ondersteunen van culturele projecten als hulpmiddel in het sociaal domein. | 2024–2030 |
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Inclusieve samenleving | |
| De Code Diversiteit & Inclusie opnemen als subsidievoorwaarden voor alle organisaties. | 2024–2030 |
| Ontwikkelen van creatief vermogen | |
| Uitbreiding CHV Academy met groepen 3 en 7 primair onderwijs, versterken en verduurzamen van de organisatie en vergroten van de zichtbaarheid. | 2024–2030 |
| Het continueren van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (via Cultuurkade Meierijstad). | vanaf 2025 |
| Bevorderen van toegankelijkheid en bereikbaarheid | |
| Stichting Toegankelijk Meierijstad betrekken bij de organisatie van festivals en andere evenementen | 2024–2030 |
| Onderzoek doen naar de mogelijkheid van het oprichten van een Volwassenenfonds Cultuur. | 2025–2030 |
| Kunst en cultuuraanbod beter zichtbaar maken | |
| Uitgifte kunst- en cultuurkrant. | 2025, 2027, 2029 |
| Het verbeteren van de zichtbaarheid van culturele organisaties, activiteiten en evenementen via bezoekerswebsite Bezoekmeierijstad.nl en social media. | 2024–2030 |
| Kunst en cultuur als (hulp)middel voor sociaal domein | |
| Het versterken van de inzet van kunst en cultuur bij vraagstukken in het sociaal domein (binnen de gemeentelijke organisatie). | 2024–2030 |
De financiën voor het bestaande beleid (Wat blijven we doen?) binnen dit speerpunt zijn structureel opgenomen in de gemeentebegroting. Deze zijn als volgt:
| Onderwerp | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bestaand beleid (voor specificatie zie bijlage 3) | 5.000 | - | 5.000 | - | 5.000 | - | 5.000 |
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Uitbreiding CHV Academy met groepen 3 en 7 primair onderwijs, versterken organisatie, vergroten zichtbaarheid | - | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 | 50.000 |
| Het continueren van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (via Cultuurkade Meierijstad, bijdrage Rijk vervalt per 2025) | - | - | 44.448 | 44.448 | 44.448 | 44.448 | 44.448 | 44.448 |
| Het instellen van een Volwassenenfonds Cultuur | 60.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het versterken van de inzet van kunst en cultuur bij vraagstukken in het sociaal domein binnen de gemeentelijke organisatie | 280.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal | 340.000 | 50.000 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 |
Bedragen zijn exclusief indexering.
Tijdens de verschillende werksessies is door deelnemers aangegeven dat Meierijstad zeker een ambitie mag uitspreken en groot mag denken. De realisatie van een stedelijk museum of het plaatsen van kunstwerken van internationale kunstenaars zijn genoemde voorbeelden van dit groot denken. Aan de andere kant mogen de kleine parels niet worden onderschat en vergeten. Ook deze pareltjes dragen bij aan het culturele aanbod in Meierijstad.
In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de amateurkunst, het immaterieel erfgoed, het belang van behoud van de identiteit van de kernen en het festivalklimaat in Meierijstad. Doel van deze beschrijving is aandacht te schenken aan de onderdelen van het kunst- en cultuurbeleid die juist de balans tussen groot en klein bevorderen.
Meierijstad heeft in 2030 een dynamisch en fijnmazig amateurkunstcircuit. In alle 13 kernen is een aanbod aan amateurkunst aanwezig. De gemeente kent popbandjes, muziekverenigingen, orkesten, koren, toneelspelers, circusartiesten, dansers en verenigingen in allerlei soorten, maten en kwaliteiten. De amateurkunst, beleeft hoogtijdagen, maakt onderdeel uit van de culturele basisinfrastructuur van Meierijstad en levert een positieve bijdrage aan de leefbaarheid van de kernen.
Op landelijk niveau is er momenteel extra aandacht voor de amateurkunst. Geconstateerd is dat de georganiseerde amateurkunst kampt met een gebrek aan organisatiekracht, een gebrek aan betaalbare voorzieningen en een weinig gevarieerde en krimpende deelnemersgroep. Het gevolg: organisaties hebben het zwaar of vallen om en dat komt niet ten goede aan het plezier en de beleving van amateurkunst. De sector zit na twee jaar corona in een overlevingsstand.
Om de potenties van de amateurkunst te benutten zal de sector volgens Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) en Bureau Management Consultancy (BMC) gerevitaliseerd moeten worden. Revitalisering van de amateurkunst vraagt om een integrale aanpak en versterking van de ondersteuningsstructuur. Op dit moment wordt op rijksniveau invulling gegeven aan een zelfstandig Akkoord Amateurkunst voor 2025-2028. In het rapport ‘Revitalisering van de amateurkunst’ van BMC worden aanbevelingen gedaan voor een betere ondersteuningsstructuur voor de lange en de korte termijn. De belangrijkste zijn:
We onderschrijven het belang van de amateurkunst voor de ontwikkeling van de inwoners, voor het culturele klimaat en het voor een plezierig woon- en leefklimaat. De komende periode wordt ingezet op het behoud en het versterken van bereikbaarheid en toegankelijkheid van de diverse amateurverenigingen en -activiteiten in de kernen. Zeker omdat we zien dat de kosten toenemen zoals de vergoedingen voor zzp-ers als dirigenten, regisseurs en technici.
Een belangrijke rol binnen de amateurkunstbeoefening is daarmee weggelegd voor de culturele centra, de gemeenschapshuizen en wijkgebouwen in de gemeente. Zij zijn belangrijk om het aanbod in de directe woon- en leefomgeving te kunnen faciliteren. Ze zijn de schakel tussen de cultuur in de grote kernen en de omliggende kleinere kernen, tussen de amateur en de professional, tussen oud en nieuw publiek en tussen jonge en oude kunstbeoefenaars. De diverse gebouwen verschillen, net als de 13 kernen zelf, maar staan allemaal voor flexibiliteit, verbinding, participatie, ontmoeting en talentontwikkeling.
De festivals en zeker de gratis festivals zijn laagdrempelig en kunnen door iedereen worden bezocht. De festivals bieden aan amateurs een podium en zijn van belang voor het vormgeven van de creatieve keten, zoals beschreven in paragraaf 2.4. Hier komen de onderdelen leren en presenteren bij elkaar. Concreet kan dit betekenen dat een leerling op school via de CHV Academy geïnteresseerd raakt voor een muziekinstrument, een opleiding krijgt via Phoenix Cultuur, verenigingen of particuliere muziekscholen, en vervolgens zich kan laten zien op het podium van een festival.
De sector amateurkunst heeft in al zijn verscheidenheid en met een veelheid aan beoefenaars veel te bieden. Niet alleen aan persoonlijke ontwikkeling en kunstbeleving, maar ook aan gemeenschapszin, zinvolle vrijetijdsbesteding en aan preventieve en curatieve zorg. Het is ook voor de leefbaarheid in de kernen van groot belang dat de amateurkunst in de breedte gestimuleerd en gefaciliteerd wordt. Van belang hierbij is de verbinding tussen het amateurkunstcircuit en professionele instellingen. Dit gebeurt onder meer door de noodzakelijke muziekopleidingen van de muziekverenigingen te blijven verbinden met Phoenix Cultuur en andersom.
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft in totaal 1,5 miljoen beschikbaar gesteld voor herstelsteun aan amateurkunstgroepen (verenigingen en andere verbanden). Het ministerie wil zorgen dat er voor amateurkunstorganisaties en andere verbanden weer ruimte komt voor herstel, vernieuwing en groei, zodat ze uit de overlevingsstand kunnen komen en weer kunnen bewegen richting een vitale toekomst.
Kunstloc Brabant heeft een budget van € 160.000,00 bij het Rijk aangevraagd. Zij zet in op bevordering van de zichtbaarheid van het aanbod, ondersteuning van het netwerk en het oppoetsen van het imago van de amateurkunst. In samenwerking met KunstLoc Brabant en de amateursector worden de mogelijkheden van het aanstellen van een verenigingsondersteuner, organiseren van en deelnemen aan werkprogramma’s en workshops in Meierijstad verkend.
De gemeente stuurt met haar subsidieregels op het activeren van jeugdleden, op producties, op zichtbaarheid in de kernen en op opleidingen. Bij het herijken van nieuwe subsidieregels is het van belang zo mogelijk rekening te houden met de terugloop van jeugdleden, de verbinding met het sociaal domein, de samenwerking tussen de diverse verenigingen en het stimuleren van evenementen.
Tijdens de werksessies is aandacht gevraagd voor de eigen identiteit van de diverse kernen van Meierijstad. Naast eigen identiteit werden in één adem termen gebruikt als leefbaarheid en vitaliteit. Voor de term leefbaarheid heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een definitie gepubliceerd. De leefbaarheid van een kern betekent volgens het ministerie de aantrekkelijkheid of geschiktheid om in deze kern te leven. Daarbij gaat het om vijf dimensies: bereikbaarheid van voorzieningen, bevolkingssamenstelling, woningkwaliteit, omgevingskwaliteit en sociale veiligheid. De combinatie van deze factoren leidden uiteindelijk tot een bepaalde identiteit van de betreffende kern.
Het is van belang de balans te vinden tussen Meierijstad als één gemeente met ruim 80.000 inwoners en de kleinere, zelfstandige kernen die veel waarde hechten aan de eigen identiteit. De vraag die voorligt is hoe deze eigen identiteit, waarbij aandacht is voor het behoud en zelfs versterken van de leefbaarheid en vitaliteit, kan worden behouden.
We zorgen ervoor dat de amateurkunst en activiteiten, zoals volksfeesten (immaterieel erfgoed) zoveel als mogelijk in alle kernen plaats blijven vinden. De hoeveelheid en diversiteit aan amateurkunst worden bepaald door de behoeften en de creativiteit van de inwoners in een betreffende kern. Dat leidt dan weer tot een bepaalde identiteit van een kern of dorp.
De leefbaarheid in een kern wordt positief beïnvloed en tegelijkertijd versterkt als er voorzieningen en verenigingen aanwezig zijn. De dorps- en gemeenschapshuizen en de culturele centra vervullen hierin een faciliterende rol met het aanbieden van ruimten en podia (o.a. oefenruimtes voor bandjes). De komende periode wordt ingezet op behoud van deze voorzieningen zo lang deze in een bepaalde behoefte voorzien.
In Meierijstad maken momenteel 11 festivals prominent onderdeel uit van de culturele infrastructuur. Deze festivals geven een bijzondere kleur aan de gemeente en zijn van belang voor de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de gemeente. Uit de enquête onder de jeugd kwam het belang van de aanwezigheid van festivals nog eens naar voren. Onderscheid wordt gemaakt in de soorten festivals:
Landelijke trends en ontwikkelingen rondom festivals zijn o.a.:
We streven naar het behoud van het uitstekende festivalklimaat. Het aantal festivals wordt mogelijk zelfs uitgebreid.
Documentairefilmfestival Beholders draagt bij aan het verbreden van het aanbod. Het festival is net voor de Coronaperiode gestart. Tijdens de Coronaperiode heeft zij nauwelijks een kans gehad zich te profileren. We zien de potentie van het festival, zeker in Brabant. Ze krijgt daarom de kans om de komende jaren een betere positie te verwerven in de filmfestivalsector. Belangrijk is het festival lokaal te blijven verankeren met o.a. een educatieprogramma voor de jeugd. Hiermee bereik je jongeren en faciliteer je als gemeente de mogelijkheid over uiteenlopende onderwerpen uit de samenleving in gesprek te gaan.
We ondersteunen ook het tweejaarlijkse literaire festival Het VerhAal. Dit is een samenwerking tussen de bibliotheek, het onderwijs en organisaties uit de kunst- en cultuursector. Aan de hand van een wandeltocht, fietstocht of vaartocht langs de oevers van rivier Aa maken bezoekers kennis met kunstzinnige en literaire activiteiten. Ook de samenwerking tussen de gemeente en Festival Het VerhAal voor de stadsdichter wordt gecontinueerd. Iedere twee jaar nomineert het festival een kandidaat als stadsdichter voor de gemeente. Deze persoon wordt vervolgens door het college van burgemeester en wethouders officieel benoemd. De stadsdichter promoot de dichtkunst en het moderne ‘spoken word’ en inspireert (jonge) mensen om te gaan dichten. We juichen het toe dat dit festival om de twee jaar plaatsvindt en dat de functie van stadsdichter blijft voortbestaan.
We bevorderen de onderlinge samenwerking tussen de festivals, waarbij zij elkaar ondersteunen op bijvoorbeeld facilitair gebied, programmering, inzet van vrijwilligers, pr, etc.. De gemeente heeft hierin een ondersteunende rol met het verlenen van meer financiële armslag, het faciliteren bij de vergunningverlening en het versterken van verbindingen met andere domeinen (om de kwaliteit te vergroten en als mogelijke financier).
In hoofdstuk 2 is aangegeven dat de Raad voor Cultuur adviseert aandacht te schenken aan het materieel en het immaterieel erfgoed. Het gemeentelijk beleid over het materiaal erfgoed (cultuur-historische landschappen, monumenten etc.) is beschreven in de Erfgoedvisie Meierijstad, waarbij de volgende driedeling wordt gehanteerd:
In deze nota kunst en cultuur wordt ingegaan op het immaterieel erfgoed.
Er is geen eenduidige definitie te geven van immaterieel erfgoed. Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) stelt: ‘Anders dan materieel erfgoed (gebouwen, objecten, documenten en monumenten) is immaterieel erfgoed een levende en dynamische vorm van erfgoed, die zich aanpast aan en mee verandert met de tijd. Het verbindt de gemeenschap die het beoefent en zich er mee identificeert.’ Hoewel UNESCO en KIEN zich op (inter)nationaal niveau hard maken voor de bescherming van immaterieel erfgoed, ligt de borging van het immaterieel erfgoed bij de beoefenaars zelf. Er is dus geen sturing van bovenaf vanuit een organisatie of een overheid.
Doordat Nederland in 2012 het UNESCO-verdrag heeft getekend, is de overheid wel verplicht bij te dragen aan een gunstig klimaat waarin immaterieel erfgoed kan gedijen. Gemeenten en provincies hebben op verschillende manieren van doen met immaterieel erfgoed. Denk aan erfgoednota's en toerisme, maar ook controversieel immaterieel erfgoed zoals het afsteken van vuurwerk of Sinterklaasvieringen. Immaterieel erfgoed gaat over het heden, maar is geworteld in het verleden. Historische verhalen, plekken, gebruiken, voorwerpen en eetgewoonten kunnen een belangrijke rol spelen bij de beoefening van het erfgoed. Immaterieel erfgoed is daarom ook niet los te zien van materieel erfgoed.
Tot de officiële lijst van immaterieel erfgoed in Nederland (KIEN) behoren tradities als de ‘Noord-Brabantse schuttersgilden’, de ‘Brabantse orgelcultuur’ en het ‘Machinaal klompenmaken’ die ook in Meierijstad beoefend worden. Op de officieuze lijst van immaterieel erfgoed (KIEN) worden specifiek voor Meierijstad de ‘Veghelse krol’ en de Rooise ‘Hoepelmakerij’ genoemd. Daarnaast zijn er tal van activiteiten, evenementen en verenigingen in de kernen van Meierijstad te vinden, die niet op de erfgoedlijst staan, maar wél behoren tot immaterieel erfgoed. Voorbeelden zijn het lokaal gesproken dialect, kermis, carnaval, suikerfeest en tonpraoten. Brabants Heem noemt specifiek voor Meierijstad het ‘Papgat-carnaval’ in Sint-Oedenrode, de ‘Sinterklaasintocht’ van Veghel en de hopteelt van Schijndel als belangrijke vormen van lokaal immaterieel erfgoed.
Carnaval is al vele tientallen jaren en een begrip in Meierijstad. Veghel was er vlak na de Tweede Wereldoorlog als eerste van de drie voormalige gemeenten bij: het carnavalsfeest ontstond daar in 1951. Schijndel organiseerde haar eerste carnaval in 1955, Sint-Oedenrode deed dat in 1958. Carnaval in Meierijstad behoort tot het immaterieel erfgoed (volksfeesten) en wordt door veel inwoners gevierd. Op de 'de elfde van de elfde' wordt het startschot gegeven van het volksfeest in bijna alle kernen van Meierijstad. Dit volksfeest uit zich met het bouwen van praalwagens, optochten, tonpraten, feesten, muziek en verkleedpartijen. Carnaval wordt georganiseerd door vele vrijwilligers. Carnaval is onmiskenbaar van groot belang voor de kernen, haar inwoners en een stimulans voor de saamhorigheid en de sociale cohesie. Voor de carnaval is en blijft het vinden van adequate locaties/ruimten om praalwagens te bouwen belangrijk. De gemeente is bereid mee te denken over de mogelijkheden van aangedragen locaties.
Carnaval en Sinterklaas worden de komende periode opnieuw door de gemeente ondersteund met het doel de optochten en de intochten in de verschillende kernen te organiseren. Daarbij blijven de huidige subsidiekaders van toepassing.
Onderwijs en educatie spelen een rol in het begrijpen en levend houden van immaterieel erfgoed. In Meierijstad zijn Cultuurkade Meierijstad en erfgoedinstellingen met educatieve programma’s, zoals de vier lokale heemkundekringen en musea als Museum Jan Heestershuis, Siemei en het Museum van Brabantse mutsen en poffers, belangrijke partners in de uitvoering van het educatieve programma. In samenwerking met Erfgoed Brabant en lokale erfgoedinstellingen ontwikkelt Cultuurkade Meierijstad vanuit actuele inzichten nieuwe programmering erfgoededucatie voor het basis- en voortgezet onderwijs in de gemeente.
Balans tussen groot en klein. Dit doel willen we bereiken met de volgende actiepunten. Deze actiepunten zijn verdeeld in activiteiten die we blijven doen en activiteiten die nieuw zijn.
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Amateurkunst | |
| Het structureel subsidiëren van de amateurkunst. | 2024–2030 |
| Samenwerking met stadsdichter Meierijstad | 2024–2030 |
| Behoud en versterken leefbaarheid in de kernen | |
| Zie amateurkunst. | 2024–2030 |
| Versterken festivalklimaat | |
| Handhaving van de gratis festivals (1 Ander Festival, Pop en Colourfestival, Fabriek Magnifique, Pleinpop Schijndel, Rooi Vol Koren) door middel van structurele subsidie. | 2024–2030 |
| Aandacht voor (het behoud van het) Immaterieel erfgoed | |
| Het subsidiëren van de lokale verenigingen actief op het terrein van erfgoed. | 2024–2030 |
| Het subsidiëren van lokale overkoepelende organisaties voor carnaval, sinterklaas, vieringen en herdenkingen. | 2024–2030 |
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Amateurkunst | |
| Het herijken van de structurele subsidies voor verenigingen en stichtingen amateurkunst en volksfeesten. | 2024 |
| Het versterken van de sector amateurkunst. | 2024–2030 |
| Onderzoek naar beschikbaarheid laagdrempelige oefenruimtes bandjes. | 2025 |
| Het financieel ondersteunen van kleinere incidentele evenementen. | 2024–2030 |
| Behoud en versterken leefbaarheid in de kernen | |
| Zie amateurkunst. | 2024–2030 |
| Versterken festivalklimaat | |
| Het subsidiëren van Documentairefilmfestival Beholders tot en met 2030. | 2024–2030 |
| Verbetering proces vergunningverlening festivals. | 2024 |
| Het versterken van de samenwerking tussen festivals. | 2024–2030 |
| Huidige festivals toekomstbestendig maken. | 2024–2030 |
| Het stimuleren van nieuwe festival-initiatieven. | 2024–2030 |
| Aandacht voor (het behoud van het) Immaterieel erfgoed | |
| Het bevorderen van erfgoededucatie in het onderwijs (via Cultuurkade Meierijstad). | 2024–2030 |
De financiën voor het bestaande beleid (Wat blijven we doen?) binnen dit speerpunt zijn structureel opgenomen in de gemeentebegroting. Deze zijn als volgt:
| Onderwerp | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bestaand beleid (voor specificatie zie bijlage 3) | 222.637 | 222.637 | 222.637 | 222.637 | 222.637 | 222.637 | 222.637 |
De financiën voor het nieuwe beleid (Wat gaan we nieuw doen?) binnen dit speerpunt zijn als volgt:
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Het versterken van de amateurkunst: | ||||||||
| Verhogen structurele subsidies verenigingen en stichtingen amateurkunst en volksfeesten | - | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 |
| Verenigingsondersteuning (inclusief uitgifte tweejaarlijkse kunst- en cultuurkrant) | 175.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Deelname Sjors Creatief tot en met 2030 | 35.000 | - | - | - | - | - | - | |
| Ondersteuning kleine incidentele evenementen | 140.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Facilitering en ondersteuning beschikbaarheid laagdrempelige oefenruimtes voor bandjes | 175.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Subsidie Documentairefestival Beholders tot en met 2030 | 140.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het structureel ondersteunen van festivals (administratieve correctie huidige subsidiekaders) | - | 24.000 | 24.000 | 24.000 | 24.000 | 24.000 | 24.000 | 24.000 |
| Het stimuleren van nieuwe festival-initiatieven | 525.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal | 1.190.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 |
Bedragen zijn exclusief indexering.
Binnen het brede aanbod in onze gemeente koesteren we het werk van toonaangevende culturele organisaties en makers, en steunen we hen die voorop durven lopen. In Meierijstad geven we ruimte aan diverse en innovatieve kunst- en cultuurvormen. Instellingen en makers moedigen wij aan lef te tonen om buiten de lijntjes te kleuren, nieuwe vergezichten en grootse toekomstdromen te schetsen en het publiek daarin uit te dagen en mee te nemen.
Kunst en cultuur raken steeds vaker andere maatschappelijke sectoren en thema’s zoals duurzaamheid, energietransitie, gebiedsontwikkeling, ruimtelijke opgaven of het onderwijs. We geven ruimte aan culturele instellingen en makers in de gemeente, om juist deze kruispunten te onderzoeken en met ideeën te komen.
Het is van belang om professionele creatieve makers en culturele organisaties te ondersteunen in hun artistieke ontwikkeling. Beginnende makers hebben ruimte nodig om ervaring op te doen. Gevorderde kunstenaars hebben baat bij onderzoek, uitwisseling en inspiratie.
In Meierijstad is ruimte voor de ontwikkeling van cultureel talent. Met de oprichting van de CHV Academy, Circle of Talent is hiermee een mooie stap gezet. Talent kan zich ontwikkelen van breedtekunst (in het onderwijs), via de talentenklassen (in de vrije tijd) naar topkunst, van basisschool naar kunstvakopleiding. Binnen de kunstdisciplines worden in de vrije tijd, in samenwerking met partners, verschillende talentenklassen opgezet. De ontwikkeltrajecten zijn verschillend en worden op maat ingericht; individueel, groepsgewijs, workshops, masterclasses of extra lessen. En dit stopt niet na school. Ook individuele (portfolio)begeleiding of het voorbereiden van audities horen daarbij, alsmede optreden en exposeren. Zo bouwen creatieve talenten aan hun vaardigheden, zelfvertrouwen en presentatieskills. Talent dat doorstroomt naar de vakopleidingen wordt gevolgd. Zij zijn de toekomstige helden, docenten en masters die op hun beurt de nieuwe generatie inspireren in Meierijstad en daarmee is de cirkel rond.
Voor het creëren van een zo breed mogelijk cultureel aanbod wordt ook aandacht gegeven aan de minder populaire culturele activiteiten. Een voorbeeld hiervan is klassieke muziek. De komende jaren wordt het Prinses Christina Concours financieel ondersteund. Naast het landelijke concours organiseert de stichting in samenwerking met CHV Academy ook lessen over en concertjes van klassieke muziek op basisscholen in de gemeente met hun rijdende concertzaal de Classic Express.
Tijdens de werksessies is meermalen het idee van de realisatie van een stedelijk museum genoemd. Dit is een zeer ambitieus idee, dat noodzakelijkerwijs gepaard gaat met grote gemeentelijke investeringen en een bijpassende exploitatiesubsidie. In plaats van het fysiek bouwen van een nieuw museum investeren we in nieuwe en vernieuwende activiteiten met het doel diverse en vooral nieuwe doelgroepen aan te trekken voor het reeds bestaande gemeentelijke Museum Jan Heestershuis en de Kunstcollectie Meierijstad, die samen de gemeentelijke kunstcollectie vormen.
Wij zijn van mening dat hier voldoende kansen en mogelijkheden zijn om de gemeentelijke kunstcollectie te ontsluiten en met tijdelijke wisselexposities adequaat in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, op professioneel niveau. Voor Museum Jan Heestershuis is, als geregistreerd museum, de museumdefinitie van de International Council of Museums, die ook de Museumvereniging hanteert, altijd het uitgangspunt geweest. Waar in deze definitie museum staat, kan ook gemeentelijke kunstcollectie worden gelezen. Ook voor de Erfgoedwet (2015) zijn deze gelijk.
We willen met Museum Jan Heestershuis en Kunstcollectie Meierijstad op verschillende locaties door heel Meierijstad mensen kennis laten maken met ‘nieuwe’ inzichten (studie), informeren, prikkelen, meenemen buiten de geijkte paden. We willen de collectie een verhaal laten vertellen dat aansluit bij de belevingswereld van de bezoekers (genoegen). Hen daarmee en daarna ook uitdagen een inspanning te leveren om iets nieuws te proberen en hen zo stimuleren zich te ontwikkelen (educatie). De kwaliteit staat daarbij voorop.
Museum Jan Heesterhuis en Kunstcollectie Meierijstad willen ontsluiten en ontsluieren, zichtbaar maken en zichtbaar zijn, voor en met de samenleving, voor een zo breed en divers mogelijk publiek. We zijn van de samenleving en willen niet alleen voor de gemeenschap programmeren, maar ook met. De gemeentelijke kunstcollectie moet voor zoveel mogelijk mensen te zien en toegankelijk zijn. Waar de gemeente groeit in ambitie (100.000+ profiel), groeit de gemeentelijke kunstcollectie mee.
Kunst in de openbare buitenruimte onderscheidt zich als de meest laagdrempelige kunstvorm, toegankelijk voor iedereen op straat, op het schoolplein of in een park. Je hoeft geen kaartje te kopen. Je mag er wat van vinden, er vrolijk van worden, stil of nadenkend. Die toegankelijkheid kent ook een keerzijde. Kunst in de openbare ruimte is kwetsbaar, een makkelijk doelwit voor vandalisme en ongenuanceerde kritiek. Het laatste mag er zeker zijn, maar we vinden dat we tekortschieten wanneer die kritiek het gevolg is van miscommunicatie. Het is belangrijk dat we het publiek zo goed mogelijk informeren. Een geslaagde samenwerking leidt niet alleen tot het beste kunstwerk voor die ene plek, maar ook tot begrip en gedeelde verantwoordelijkheid tijdens het proces en daarna.
Het realiseren van een traditioneel kunstwerk op een sokkel is niet geheel van deze tijd. Een vorm van toegepaste kunst als onderdeel van een project zal eerder impact hebben in de huidige, moderne samenleving. Een goed voorbeeld daarvan zijn de ‘waterspiegels’ in de voortuin van Ahrend. Dit is het resultaat van een intensieve, participatieve samenwerking tussen het bedrijfsleven, gemeente en Kunststichting Meierijstad.
Beeldende kunst is volgens het voorzieningenmodel van Cor Wijn (zie hoofdstuk 2) onderdeel van een culturele infrastructuur. Beeldende kunst is in Meierijstad in grote mate aanwezig. In vergelijking met andere gemeenten mogen we trots zijn op het aantal en de verscheidenheid.
In de openbare ruimte van Meierijstad staan ruim 200 kunstwerken. Kunst op straat bestaat al heel lang. In de middeleeuwen toonden koning, kerk en adel hun macht met het plaatsen van kunstwerken. Later namen overheden zoals gemeenten het initiatief kunst op straat te plaatsen en in plannen op te nemen. Meierijstad zet kunst op straat in om de kernen te verfraaien en de kwaliteit en leefbaarheid van een plek te verbeteren. Kunstwerken kunnen iets vertellen over de plaats waar ze staan, bijvoorbeeld over de geschiedenis van een dorp of over de inwoners. Andere kunstwerken wekken herinneringen op, verbazen of zetten aan tot denken.
De kunst in de openbare ruimte van Meierijstad is een breed en divers aanbod van verschillende stijlen en kunstvormen: beeldhouwwerken, bronzen, mozaïeken, installaties, graffiti, etc. of combinaties hiervan. Voor het beheer en onderhoud van de kunstwerken is een meerjaren onderhoudsplan opgesteld. Jaarlijks worden de kunstwerken geïnspecteerd, schoongemaakt en indien nodig vindt onderhoud plaats. Indien nodig worden kunstwerken herplaatst.
Met deze kunstvorm willen we een breed publiek bereiken: naast liefhebbers en toeristen, op de eerste plaats de inwoners van Meierijstad. We willen dat iedereen in zijn directe omgeving kan genieten van aansprekende kunst. Om de belangstelling voor een kunstwerk ook na de oplevering en op de lange duur vast te houden wordt via website www.kunstcollectiemeierijstad.nl aandacht besteed aan met informatie, wandel- en fietsroutes en programmering.
De kunstcollectie in de openbare ruimte blijft in beweging. In samenwerking met Kunststichting Meierijstad blijven we nieuwe kunstwerken realiseren. Het liefst met nieuwe kunstvormen. We letten op een goede spreiding over de gehele gemeente, zowel in de bestaande wijken als in gebieden in ontwikkeling. Participatie vinden wij ook van groot belang bij de realisatie van een kunstwerk. Dit betekent dat inwoners, ondernemers, maatschappelijke en culturele organisaties en anderen actief worden betrokken bij de realisatie hiervan.
Kunstpresentaties en exposities zijn er in alle soorten en maten in Meierijstad te vinden. Gemaakt door professionele kunstenaars en amateurs, groot en klein, locatie- en niet locatie gebonden, etc.. Er zijn drie organisaties (Kunstgroep De Compagnie, Roois Kultureel Kontakt en Kulturele Evenementen Groepen Schijndel) actief op het gebied van de presentatie van kunst en cultuur. De komende periode willen we een zekere mate van ‘ontschotting’ bereiken en komen tot een versterking van de onderlinge samenwerking met als doel een inhoudelijke versterking van het aanbod, versterking van de organisaties, verbetering van de kwaliteit en promotie.
In veel gemeenten is tegelijkertijd met de wederopbouw (1940-1965) aandacht besteed aan de samenwerking tussen opdrachtgevers, architecten en beeldend kunstenaars. Kunstenaars kregen opdrachten voor omvangrijke kunstwerken om de monotonie van de nieuwbouw te doorbreken en beeldende kunst bij de bevolking te brengen. Voorbeelden van monumentale kunst zijn verschillende soorten glasramen, mozaïeken, reliëfs, wandschilderingen, tegeltableaus en beelden. De laatste jaren loopt de naoorlogse architectuurgebonden kunst het risico te verdwijnen. Doordat veel gebouwen uit de periode van de wederopbouw vanwege hun ouderdom gesloopt of vernieuwd worden, wordt de kunst die aan deze gebouwen is verbonden bedreigd. In Meierijstad realiseren we ons dit en gaan we hier op gepaste wijze mee om. Kunststichting Meierijstad wordt hierbij steeds om advies gevraagd. Voorbeelden hiervan zijn de kunstwerken in het oude zwembad in Veghel en de oude dependance van het Fioretti College in Sint-Oedenrode.
Er is geen inventarisatie aanwezig van gebouw gebonden kunstwerken. Het is meer toevallig dat bekend is dat in sommige gebouwen kunstwerken aanwezig zijn. We maken een inventarisatie, omdat we in de afgelopen jaren meermalen zijn geconfronteerd met de sloop van gebouwen, waarin een kunstwerk in het bouwwerk was aangebracht.
Bekeken wordt daarnaast of een koppeling kan worden gemaakt met de nu lopende herijking van het welstandsbeleid en de voorbereiding van het omgevingsplan. Die bieden namelijk instrumenten om beeldende kunst in, op of aan bouwwerken, alsmede die bouwwerken zelf en hun directe omgeving, te beschermen.
Op de vraag wat op dit moment binnen de culturele infrastructuur van Meierijstad wordt gemist is de beschikbaarheid aan atelierruimtes voor kunstenaars/makers vaak het antwoord. In Meierijstad wonen en werken makers, maar mede door het gebrek aan fysieke (atelier)ruimtes vertrekken deze makers uit de gemeente. We willen ons inzetten om juist deze makers een kans te geven in Meierijstad te blijven wonen, te werken en zich verder te ontwikkelen.
Een gemeente die de kansen voor de toekomst wil benutten, heeft mensen nodig met ideeën, met een andere blik op het alledaagse en met andere oplossingen. Inwoners die waarde aan het bestaande kunnen toevoegen en anders denken. Dit proces van onderzoeken, ontwikkelen en uitproberen is de essentie van een culturele broedplaats.
Het onderzoeken, experimenteren en ontwikkelen heeft soms een fysieke ruimte nodig. Een fysieke plek is een middel om een concept of idee tot bloei te laten komen en geen doel op zich. Het kan een eigen atelier van een maker zijn, aan huis of in een gehuurde ruimte. Een fysieke plek kan ook een bedrijfsverzamelgebouw zijn of meerdere ruimtes op één locatie. Dit laatste noemen we een culturele broedplaats voor makers.
Een culturele broedplaats kenmerkt zich door de volgende elementen:
We willen in Meierijstad één of meerdere broedplaatsen realiseren, bijvoorbeeld met locaties uit het gemeentelijk vastgoed van de gemeente. Dit is wel mede afhankelijk van de vastgoedmarkt en de gebiedsontwikkelingen in delen van de gemeente. Hierbij moet het helder zijn dat het niet gaat om het toekennen van permanente (atelier-werk)ruimte aan makers, maar dat het veel meer moet gaan om locaties, waar makers elkaar versterken en de gemeente op creatieve wijze kunnen ondersteunen bij planvorming. Essentieel voor het succesvol zoeken en inrichten van broedplaatsen is dat de financiële bijdrage van makers en ruimtes worden meegenomen bij de planvorming.
Overwogen wordt of bij de transformatie van bepaalde agrarische gebieden, een herontwikkeling van bepaalde gebieden/gebouwen of leegstand rekening kan worden gehouden met de behoefte aan broedplaatsen. Mogelijk dat dit via een ruimteclaim kan plaatsvinden om dit mogelijk te maken.
We spraken in hoofdstuk 5 al eerder over de inzet van kunst en cultuur in het sociaal domein. Kunst en cultuur kunnen echter ook ingezet worden bij andere domeinen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gebiedsontwikkeling, de realisatie van een nieuwe woonwijk of herinrichting van een centrum.
Kunst en cultuur kunnen een positieve en verbindende rol vervullen als het gaat om gebiedsontwikkeling en de transformatie van ruimten. Kunstenaars en creatieve makers denken anders, worden niet belemmerd in hun denken en dat leidt vaak tot andere ideeën. Dit versterkt de synergie tussen de verschillende partners zoals ontwikkelaars, bewoners, gemeente etc. De kans bestaat dat een gebied prettiger en aantrekkelijker wordt voor zowel inwoners, ondernemers en bezoekers. Kunst en cultuur dragen bij aan het versterken van de planvorming en de betrokkenheid van inwoners en stakeholders.
De inzet van kunst en cultuur in andere domeinen vond tot op heden op incidentele basis plaats. Hier willen we verandering in brengen door bij aanvang van een proces creatieven te laten meedenken. Bij de planvorming van gemeentelijke initiatieven (intake- en omgevingstafels) wordt voortaan besproken in hoeverre kunst en cultuur een bijdrage kan leveren aan het initiatief.
Bij initiatieven van particulieren wordt de suggestie gedaan aandacht te besteden aan kunst en cultuur in het plan. Dit kan op allerlei manieren plaatsvinden.
De Noordkade is de culturele hotspot in Meierijstad. Het is een aantrekkelijk, succesvol gebied waar veel activiteiten plaatsvinden. Het geeft bezoekers en ondernemers de ruimte te beleven, te recreëren en te creëren. Theater De Blauwe Kei, Phoenix Cultuur, Kunstgroep De Compagnie en Stichting Cultuur Haven Veghel (allen ondergebracht bij de overkoepelende Stichting Cultuurfabriek Noordkade) zijn op de Noordkade gehuisvest. Met deze locatie en voorzieningen profileert Meierijstad zich als kunst- en cultuurgemeente.
De gebruikers groeien in ambitie en dat gaat gepaard met de vraag naar meer fysieke ruimtes op de Noordkade. Een voorbeeld hiervan is de toenemende vraag naar het gebruik van de Koekbouw door culturele organisaties. Hiervoor willen we meer financiële ruimte vrij maken.
De ruimte voor vernieuwing en ontwikkeling willen we bereiken met de volgende actiepunten. Deze actiepunten zijn verdeeld in activiteiten die we blijven doen en activiteiten die nieuw zijn.
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Talentontwikkeling | |
| Zie speerpunt 2 Iedereen doet mee | 2024–2030 |
| Beeldende kunst | |
| Realisatie kunst in de openbare ruimte | 2024–2030 |
| Het beheer en onderhoud van de kunst in de openbare ruimte | 2024–2030 |
| Toegang bieden tot de gemeentelijke kunstcollectie via website, routes en programmering | 2024–2030 |
| Realisatie van broedplaatsen voor makers in Meierijstad | |
| - | - |
| Kunst en cultuur als middel voor andere domeinen | |
| - | - |
| Doorontwikkeling van de Noordkade als culturele hotspot | |
| - | - |
| Activiteit | Planning |
|---|---|
| Talentontwikkeling | |
| Het subsidiëren van het Prinses Christina Concours / Classic Express in Meierijstad tot en met 2030. | 2024–2027 |
| Museum Jan Heestershuis en Kunstcollectie Meierijstad | |
| Het organiseren van een educatie-project/activiteit voor basis- en voortgezet onderwijs bij grotere wisselexposities/projecten waar mogelijk in samenwerking met Cultuurkade Meierijstad. | 2024–2027 |
| Het volledig digitaal ontsluiten en toegankelijk maken van de gemeentelijke kunstcollectie. | 2025 |
| Het opstellen van een communicatiestrategie voor Museum Jan Heestershuis en Kunstcollectie Meierijstad met het doel een groter bereik te genereren. | 2024 |
| Beeldende kunst | |
| Het verhogen van het budget voor de realisatie van kunst in de openbare ruimte met o.a. nieuwe kunstvormen, zoals streetart en graffiti. | 2025 |
| Inventariseren van de bestaande architectuurgebonden kunstwerken in Meierijstad. | 2026 |
| Het uitbreiden van het aantal kunstwandel- en fietsroutes in Meierijstad | 2025 |
| Realisatie van broedplaatsen voor makers in Meierijstad | |
| Realisatie van werk- en broedplaatsen voor professionele makers | 2026 |
| Kunst en cultuur als middel voor andere domeinen | |
| Kunsttoepassingen integraal opnemen in nieuwe ruimtelijke en infrastructurele werken en plannen. | 2024–2030 |
| Doorontwikkeling van de Noordkade als culturele hotspot | |
| Het verruimen van de gebruiksmogelijkheden van de Noordkade voor de gehele sector kunst en cultuur. | 2024–2030 |
| Het evalueren van de huidige huur- en gebruiksconstructie Noordkade, gemeente voor de periode na 2032 (overeenkomst loopt tot en met 2032). | 2028 |
De financiën voor het bestaande beleid (Wat blijven we doen?) binnen dit speerpunt zijn structureel opgenomen in de gemeentebegroting. Deze zijn als volgt:
| Onderwerp | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bestaand beleid (voor specificatie zie bijlage 3) | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 |
De financiën voor het nieuwe beleid (Wat gaan we nieuw doen?) binnen dit speerpunt zijn als volgt:
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Het ondersteunen van Prinses Christina Concours / Classic Express in Meierijstad tot en met 2030 | 35.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Eenmalig aanvullend budget realisatie kunst in de openbare ruimte o.a. met nieuwe kunstvormen zoals streetart en graffiti | 175.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Inventariseren van de bestaande architectuurgebonden kunstwerken in Meierijstad | 7.500 | - | - | - | - | - | - | |
| Realisatie van werk- en broedplaatsen voor professionele makers | 250.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het verruimen van de gebruiksmogelijkheden van de Noordkade voor de gehele sector kunst en cultuur | 175.000 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal | 642.500 | - | - | - | - | - | - | - |
Bedragen zijn exclusief indexering.
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de financiële gevolgen van de voorgestelde ambitie en de uitvoering van de actiepunten tot en met 2030. Zowel voor de uitvoering van het huidig beleid, als de uitvoering van de speerpunten wordt concreet aangegeven wat de financiële gevolgen zijn.
Aan de culturele organisaties werd tot op heden een subsidie verleend voor meerdere jaren en dat heeft veel rust gegeven. Daardoor konden zij, mede in de moeilijke Corona periode, blijven voortbestaan. De culturele organisaties wisten waar ze aan toe waren en wat ze aan prestaties moesten leveren. Tijdens de gesprekken met de organisaties en tijdens de werksessies werd deze methode (om voor een langere periode duidelijkheid te krijgen) als zeer waardevol ervaren.
Steeds meer gemeenten hanteren binnen de algemene subsidieverordening of binnen de lokale beleidsregels verschillende categorieën subsidies waar het gaat om de kunst- en cultuursector. Daarbij wordt ook nog eens een onderscheid gemaakt tussen professionele culturele organisaties en de amateurkunst. In Meierijstad wordt voor de subsidieverlening 2024 tot en met 2030 uitgegaan van de volgende categorieën.
Met deze kernvoorzieningen worden meerjarenafspraken gemaakt. Evenals nu het geval is wordt voor een langere periode een budgetsubsidie verleend. Jaarlijks wordt de subsidie geïndexeerd met de gemiddelde prijs- en loonindex, zoals vermeld in de Septembercirculaire van het Rijk. De subsidievoorwaarden zijn zwaarder dan bij andere culturele organisaties. De organisaties beschikken over een meerjarenbeleidsplan met een missie en visie, beschrijving van het aanbod, het bereik in Meierijstad, de uitvoering van gemeentelijke opdrachten, de organisatiestructuur, de samenwerkingsrelaties, de begroting met toelichting en de wijze waarop men uitvoering geeft aan de drie codes Culture Governance, Diversiteit & Inclusie en Fair Practice.
Evenals met de organisaties, die tot de kernvoorzieningen behoren, worden meerjaren afspraken gemaakt met de specifieke culturele voorzieningen. Aan deze voorzieningen wordt een ‘lichte(re)’ vorm van subsidiëring gekoppeld en wordt maatwerk geleverd. Daar waar er geen sprake is van beroepskrachten is de code Fair Practice bijvoorbeeld niet van toepassing. Ook uitvoerige beleidsplannen kunnen achterwege blijven. Volstaan wordt met een activiteitenplan en een vereenvoudigde inhoudelijke verantwoording.
Voor de amateurkunstverenigingen zijn verschillende subsidieregelingen toegepast. Het voornemen is bij de verschillende verenigingen deze regelingen opnieuw toe te passen voor de periode 2024-2030 en maatwerk te leveren waar dit nodig is. Tijdens het participatietraject is aandacht gevraagd voor de (financiële) ondersteuning van bijzondere incidentele evenementen, zoals bijvoorbeeld een promconcert van een muziekvereniging. Bekeken wordt of dit mogelijk kan worden gemaakt.
Momenteel worden alleen de subsidies van professionele organisaties met beroepskrachten geïndexeerd met het gemiddelde prijsindexcijfer prijzen en lonen zoals vermeld in de Septembercirculaire van het Rijk.
De huisvestingslasten (alleen huur) voor alle culturele organisaties (professioneel en amateur) werden de afgelopen jaren geïndexeerd. De indexering van het gemeentelijk vastgoed is gelijk aan de subsidie-index met het doel deze in evenwicht te houden. Deze methodiek blijft gehandhaafd.
De subsidie van de verenigingen die tot de amateurkunst behoren werd tot op heden niet geïndexeerd. Tijdens de werksessies met het culturele veld is dit vraagstuk steeds teruggekomen. Deze culturele verenigingen hebben net als iedereen de inflatie gevoeld en vragen of voor de nieuwe subsidieperiode tot en met 2030 de subsidie voor hen geïndexeerd kan worden. Wij kunnen hiermee instemmen en willen de subsidies voor de amateurkunst, naast de jaarlijkse indexering, éénmalig met 20% verhogen ten opzichte van 2023. De 20% is de optelsom van de indexaties vanaf 2019. In 2027 worden de subsidies opnieuw bekeken.
Op dit moment komen de volgende activiteiten niet voor subsidie in aanmerking.
Voorgesteld wordt hierin geen wijziging aan te brengen.
De financiële gevolgen van het beleid zijn als volgt.
| Wat | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal bestaand beleid | - | 6.913.870 | 6.908.870 | 6.913.870 | 6.908.870 | 6.913.870 | 6.908.870 | 6.913.870 |
| Speerpunt 1 | ||||||||
| Versterken infrastructuur | 1.135.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 | 110.000 |
| Speerpunt 2 | ||||||||
| Iedereen kan meedoen | 340.000 | 50.000 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 | 94.448 |
| Speerpunt 3 | ||||||||
| Balans groot en klein | 1.190.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 |
| Speerpunt 4 | ||||||||
| Vernieuwing/ontwikkeling | 642.500 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal nieuw beleid | 3.307.500 | 259.000 | 303.448 | 303.448 | 303.448 | 303.448 | 303.448 | 303.448 |
| Totaal bestaand en nieuw beleid | 3.307.500 | 7.172.870 | 7.212.318 | 7.212.318 | 7.212.318 | 7.212.318 | 7.212.318 | 7.212.318 |
Bedragen zijn exclusief indexering.
De financiën voor het bestaande beleid zijn structureel opgenomen in de gemeentebegroting.
De bedragen voor het nieuwe beleid (speerpunten 1 tot en met 4) zijn gesplitst in eenmalig (subsidie of impulsbudget) en structureel. De activiteiten die gerangschikt worden onder eenmalig eindigen na 2030.
Voor de realisatie van deze nota kunst en cultuur zijn openbare werksessies gehouden om met elkaar in gesprek te gaan. In 2022 zijn vier werksessies, verdeeld over vier disciplines, georganiseerd. Dit waren:
Hiervoor zijn alle culturele organisaties (gesubsidieerd, niet gesubsidieerd, professioneel en amateurs) stakeholders en andere belangstellenden uitgenodigd. Onder begeleiding van een externe gespreksleider zijn de deelnemers aan de hand van drie vragen met elkaar in gesprek gegaan. Dit leidde tot uiteenlopende ideeën en adviezen. De drie vragen waren:
Tenslotte werden de deelnemers in de gelegenheid gesteld een hartenkreet aan de gemeente mee te geven.
Tijdens de werksessies is het volgende opgehaald op hoofdlijnen):
Tijdens de festivals 1 Ander Festival (Schijndel), Pop&Colour (Sint-Oedenrode) en Fabriek Magnifique (Veghel) hebben leerlingen uit het voortgezet onderwijs een korte enquête onder jongeren uitgevoerd. Aan in totaal 571 personen zijn de volgende vragen gesteld.
80% van de geënquêteerden vindt dat er genoeg te doen is in Meierijstad. 75% is van mening dat er voldoende leuke plekken zijn in de gemeente.
Uit de enquête blijkt dat:
In september/oktober 2022 is een tweede enquête gehouden voor de leefbaarheidsmonitor. 27.000 inwoners zijn aangeschreven, veel vragenlijsten zijn ingevuld, waardoor sprake is van een goede meting. De resultaten van de enquête zijn verwerkt en net als in 2019 scoort Meierijstad een 7,9 voor ‘prettig wonen’. Eén vraag had betrekking op cultuur en de uitkomst daarvan luidde:
Omdat dit grote onderzoek in dezelfde periode zou plaatsvinden als de enquête voor de kunst- en cultuurnota is ervoor gekozen aanvullend via de social media een korte enquête uit te zetten. Daarnaast is via het participatietraject al heel veel opgehaald. Om die redenen is gekozen voor een korte en snelle enquête met het doel een bevestiging te krijgen van de eerder opgehaalde resultaten en in beeld te krijgen of er nog nieuwe ideeën zijn. De enquête is ingevuld door 311 respondenten, verspreid door heel de gemeente.
De gemiddelde leeftijd van alle respondenten was 55 jaar. Om dit in perspectief te plaatsen, 50% van de inwoners van de gemeente is 45 jaar of ouder. Het onderzoek onder jongeren heeft met name plaatsgevonden tijdens de festivals. Hiermee ontstaat een acceptabel beeld met de resultaten van de onderzoeken.
De respondenten kregen de vraag waar ze woonachtig zijn binnen de gemeente. Dit met als doel om de verhoudingen tussen de verschillende dorpen/kernen te kunnen vergelijken. De top 3 bestaat uit Veghel (41%), Schijndel (24%) en Sint-Oedenrode (18%). Dit is logisch te verklaren gezien de hoeveelheid inwoners binnen de dorpen. De overige dorpen en kernen hadden de volgende percentages: Erp (4%), Zijtaart (3%), Boerdonk (2%), Boskant (2%), Nijnsel (2%), Wijbosch (2%), Eerde (1%), Keldonk (1%), Mariaheide (1%), en Olland (1%).
De belangrijkste conclusies uit dit onderzoek zijn:
Voor het verkrijgen van input voor deze nota zijn naast de werksessies vele gesprekken gevoerd, zowel extern als intern. Met het culturele veld maar ook met andere belangrijke organisaties, zoals Stichting Meierijstad Toegankelijk, Platform Ondernemers Meierijstad, de HaFa’s Meierijstad en het onderwijs is gesproken.
Ook zijn gesprekken gevoerd met provinciale organisaties zoals Erfgoed Brabant en Kunstloc Brabant.
Binnen de gemeentelijke organisatie is gesproken met de collega’s van het sociaal domein, economische zaken en gebiedsontwikkeling en planologie.
Twee landelijke autoriteiten uit de sector, de heren Cor Wijn en Paul Cornelissen zijn geraadpleegd en gesproken.
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| WAT BLIJVEN WE DOEN? | ||||||||
| Speerpunt 1: Behoud en versterken van een culturele basisinfrastructuur | - | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 | 6.661.233,00 |
| Noord Oost Brabantse Bibliotheken (NOBB) | - | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 | 1.808.299,00 |
| Phoenix Cultuur | - | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 | 1.438.211,00 |
| CHV Academy (groepen 4 tot en met 6 primair onderwijs) | - | 165.261,00 | 165.261,00 | 165.261,00 | 165.261,00 | 165.261,00 | 165.261,00 | 165.261,00 |
| Theater De Blauwe Kei | - | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 | 1.219.565,00 |
| Cultuurkade Meierijstad (exclusief CmK-regeling) | - | 133.731,00 | 133.731,00 | 133.731,00 | 133.731,00 | 133.731,00 | 133.731,00 | 133.731,00 |
| Regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (via Cultuurkade Meierijstad) | - | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 |
| Kunststichting Meierijstad | - | 24.177,00 | 24.177,00 | 24.177,00 | 24.177,00 | 24.177,00 | 24.177,00 | 24.177,00 |
| Omroep Meierij | - | 190.784,00 | 190.784,00 | 190.784,00 | 190.784,00 | 190.784,00 | 190.784,00 | 190.784,00 |
| Cultureel Centrum 't Spectrum | - | 586.710,00 | 586.710,00 | 586.710,00 | 586.710,00 | 586.710,00 | 586.710,00 | 586.710,00 |
| Cultureel Educatief Centrum Mariëndael | - | 305.186,00 | 305.186,00 | 305.186,00 | 305.186,00 | 305.186,00 | 305.186,00 | 305.186,00 |
| CHV Noorkade (gebruikslasten) | - | 497.720,00 | 497.720,00 | 497.720,00 | 497.720,00 | 497.720,00 | 497.720,00 | 497.720,00 |
| Kunst- en cultuurpresentatie (Kunstgroep De Compagnie, Roois Kultuur Kontakt, KEG Schijndel) | - | 49.665,00 | 49.665,00 | 49.665,00 | 49.665,00 | 49.665,00 | 49.665,00 | 49.665,00 |
| Festivals | - | 66.000,00 | 66.000,00 | 66.000,00 | 66.000,00 | 66.000,00 | 66.000,00 | 66.000,00 |
| Museum Jan Heestershuis en Kunstcollectie Meierijstad | - | 38.298,00 | 38.298,00 | 38.298,00 | 38.298,00 | 38.298,00 | 38.298,00 | 38.298,00 |
| Musea en Erfgoed | - | 93.178,00 | 93.178,00 | 93.178,00 | 93.178,00 | 93.178,00 | 93.178,00 | 93.178,00 |
| Speerpunt 2: Iedereen doet mee | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 |
| Uitreiking kunst- en cultuurprijs (tweejaarlijks) | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 | - | 5.000,00 |
| Regeling Maatschappelijke Participaties / Jeugdfonds Cultuur Brabant | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Speerpunt 3: Festivals | - | 222.637,00 | 222.637,00 | 222.637,00 | 222.637,00 | 222.637,00 | 222.637,00 | 222.637,00 |
| Amateurkunst (harmonieën/muziekverenigingen, theater- en toneelverenigingen) | - | 177.787,00 | 177.787,00 | 177.787,00 | 177.787,00 | 177.787,00 | 177.787,00 | 177.787,00 |
| Stadsdichter | - | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 |
| Volksfeesten (immaterieel erfgoed) | - | 41.850,00 | 41.850,00 | 41.850,00 | 41.850,00 | 41.850,00 | 41.850,00 | 41.850,00 |
| Speerpunt 4: Ruimte voor vernieuwing en ontwikkeling | - | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 |
| Budget incidentele subsidieverzoeken kunst en cultuur | - | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 |
| Totaal bestaand beleid | - | 6.913.870,00 | 6.908.870,00 | 6.913.870,00 | 6.908.870,00 | 6.913.870,00 | 6.908.870,00 | 6.913.870,00 |
| WAT GAAN WE NIEUW DOEN? | ||||||||
| Onderwerp | Eenmalig | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
| 1.135.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | 110.000,00 | |
| Uitbreiding programmering professionele podiumkunsten Theater De Blauwe Kei/Cultureel Centrum ’t Spectrum | - | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 | 25.000,00 |
| Het opstellen en uitvoeren van een onderhoudsplan (groot onderhoud) voor de theatertechniek en inventaris Theater De Blauwe Kei | 800.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het professionaliseren van de organisatie van Kunststichting Meierijstad. | - | 10.000,00 | 10.000,00 | 10.000,00 | 10.000,00 | 10.000,00 | 10.000,00 | 10.000,00 |
| - | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | |
| 105.000,00 | - | - | - | - | - | - | - | |
| 200.000,00 | - | - | - | - | - | - | - | |
| Organisatie ontmoetingsbijeenkomsten culturele ondernemers/makers | 30.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Speerpunt 2: Iedereen doet mee | 340.000,00 | 50.000,00 | 94.448,00 | 94.448,00 | 94.448,00 | 94.448,00 | 94.448,00 | 94.448,00 |
| Uitbreiding CHV Academy met groepen 3 en 7 primair onderwijs, versterken organisatie, vergroten zichtbaarheid | - | 50.000,00 | 50.000,00 | 50.000,00 | 50.000,00 | 50.000,00 | 50.000,00 | 50.000,00 |
| Het continueren van de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (via Cultuurkade Meierijstad, bijdrage Rijk vervalt per 2025) | - | - | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 | 44.448,00 |
| Het versterken van de inzet van kunst en cultuur bij vraagstukken in het sociaal domein binnen de gemeentelijke organisatie | 280.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het instellen van een Volwassenenfonds Cultuur | 60.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Speerpunt 3: Balans tussen groot en klein | 1.190.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 | 99.000,00 |
| Het versterken van de amateurkunst: | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Verhogen structurele subsidies verenigingen en stichtingen amateurkunst en volksfeesten | - | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 | 75.000,00 |
| Verenigingsondersteuning (inclusief uitgifte tweejaarlijkse kunst- en cultuurkrant) | 175.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Structurele deelname Sjors Creatief | 35.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Ondersteuning kleine incidentele evenementen | 140.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het structureel ondersteunen van festivals (administratieve correctie huidige subsidiekaders) | - | 24.000,00 | 24.000,00 | 24.000,00 | 24.000,00 | 24.000,00 | 24.000,00 | 24.000,00 |
| Het stimuleren en versterken van festival-initiatieven | 525.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Facilitering en ondersteuning beschikbaarheid laagdrempelige oefenruimtes voor bandjes | 175.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Structurele subsidie Documentairefestival Beholders | 140.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Speerpunt 4: Ruimte voor vernieuwing en ontwikkeling | 642.500,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het verruimen van de gebruiksmogelijkheden van de Noordkade voor de gehele sector kunst en cultuur | 175.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Verhogen budget realisatie kunst in de openbare ruimte o.a. met nieuwe kunstvormen zoals streetart en graffiti | 175.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Het structureel ondersteunen Prinses Christina Concours / Classic Express in Meierijstad | 35.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Inventariseren van de bestaande architectuurgebonden kunstwerken in Meierijstad | 7.500,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Realisatie van werk- en broedplaatsen voor professionele makers | 250.000,00 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal nieuw beleid | 3.307.500,00 | 259.000,00 | 303.448,00 | 303.448,00 | 303.448,00 | 303.448,00 | 303.448,00 | 303.448,00 |
| Totaal bestaand en nieuw beleid | 3.307.500,00 | 7.172.870,00 | 7.212.318,00 | 7.217.318,00 | 7.212.318,00 | 7.217.318,00 | 7.212.318,00 | 7.217.318,00 |
