Aflevering 45: Klimaatburgemeesters

In deze aflevering gaat Menno in gesprek maar Olivia Jansen, Joost van Baast en Claire van Nunen; de klimaatburgemeesters van Meierijstad.

Wat betekent het om klimaatburgemeester te zijn? En wat vinden ze belangrijk in hun rol als klimaatburgemeester? Een gesprek over motivatie, de verschillende projecten en het klimaatburgemeesterschap. 

Transcriptie

Menno:
Dit is Menno in Meierijstad. In deze podcast ga ik, Menno Roozendaal, als wethouder van de gemeente Meierijstad, in gesprek met mensen over onderwerpen die mij na aan het hart liggen. In gesprek met echte mensen uit Meierijstad. Welkom bij weer een nieuwe aflevering van de podcast Menno in Meierijstad. Vandaag gaan we het hebben over het onderwerp klimaatburgemeester. Of eigenlijk klimaatburgemeesters, want in Meierijstad hebben we drie klimaatburgemeesters. En die ga ik aan je voorstellen, want ik heb ze alle drie in de studio zitten. Olivia Jansen, welkom.

Olivia:
Dankjewel Menno.

Menno:
Jij bent klimaatburgemeester.

Olivia:
Dat klopt. En wij zijn zelfs met z'n vieren, want mijn zoontje is ook klimaatburgemeester.

Menno:
We hebben inmiddels een vierde klimaatburgemeester.

Olivia:
Ja, sinds dit jaar hebben we er vier. Vorig jaar waren Joost en ik nog met z'n tweeën en nu zijn we met z'n vieren.

Menno:
Kijk, nou, jij introduceert Joost al. Ik ga eerst alle klimaatburgemeesters voorstellen. En dan duiken we er even wat dieper op in. Joost van Baast, ook welkom.

Joost:
Ja, dankjewel.

Menno:
Sinds wanneer ben jij klimaatburgemeester?

Joost:
Dit is nou mijn tweede jaar. Dus samen met Olivia hebben we het ooit opgepakt. Ons eigen op een doldwaze dag aangemeld. We bleken alle twee klimaatburgemeesters te zijn en contact met elkaar gezocht. En vanuit daar zijn we verder gegaan.

Menno:
En jij komt uit Sint-Oedenrode, Joost?

Joost:
Ja, inderdaad.

Menno:
En Olivia, jij komt uit Veghel.

Olivia:
Uit Veghel, ja.

Menno:
Dus Sint-Oedenrode en Veghel zijn vertegenwoordigd. En nog niet zo heel lang, Claire van Nunen, klimaatburgemeester. Uit Schijndel, toch?

Claire:
Ja, klopt.

Menno:
Want sinds wanneer ben jij klimaatburgemeester?

Claire:
Nou, ik ben vorig jaar november in gesprek gegaan met Olivia en Joost. Om te kijken of het iets voor me is. Vanaf 1 januari dit jaar is de media er een beetje op aangegaan met het krantje.

Menno:
En wat zeiden Olivia en Joost tegen jou? Want toen jij vroeg, wat komt er bij kijken? Is het iets voor mij? Want je hebt besloten uiteindelijk om je aan te melden.

Claire:
Ja, ik wilde eigenlijk wel weten met wie ik dan zou willen samenwerken. Want samenwerken vind ik belangrijk. Ja, want Olivia, haar eerste indruk op mij was dat ze heel goed kan waarderen of herwaarderen van waarde. Ja, dat sprak me erg aan. En Joost is enorm enthousiast. Ze gaan allebei voor de inhoud. En voor het... Ja, voor het aansteken van andere mensen om het ook net iets beter te doen. En dat stond me eigenlijk wel aan.

Menno:
Dat overtuigde jou van, ik moet me ook aanmelden.

Claire:
Ja.

Menno:
En Joost, wat komt er nou bij kijken? Bij zo'n aanmelding. Want kan iedereen gewoon klimaatburgemeester worden? Of moet je dan een overtuigende motivatie hebben? Of ergens aan voldoen, aan criteria?

Joost:
Ja, uiteindelijk is klimaatburgemeester maar een titel, een naam. Ik denk dat we eigenlijk allemaal klimaatburgemeester zijn. Klimaat is van ons allemaal. Wij proberen daar een rol in te spelen, in een voorbeeldpositie. Om heel de beweging aan de gang te krijgen. Maar uiteindelijk willen we met alle inwoners samen het klimaat verbeteren. Dus we willen die groep groter maken. We zijn eigenlijk allemaal een klein beetje klimaatburgemeester. Het klinkt heel groots, maar allemaal kunnen we een klein steentje bijdragen. En dat is eigenlijk de gedachtegang van Olivia en mij geweest. Om allemaal een klein stapje te maken. Dat is bij elkaar opgeteld een hele grote stap. En door het juist samen te doen, samen de schouders eronder te zetten, kunnen we echt veel bereiken.

Menno:
En Olivia, je zegt dat je zoontje inmiddels ook klimaatburgemeester geworden is. Dus het stokje wordt in die zin...

Olivia:
De olievlek breidt uit.

Menno:
Ja, olie is dan misschien in het kader van klimaat niet het beste om uit te breiden. Plantaardige olie dan. Het is een titel, maar die word je ook echt gegeven.

Olivia:
Ja, het is een initiatief van het ministerie. Dus in heel Nederland heb je klimaatburgemeesters. En er is één vereiste als je het wil gaan worden. Want je mag het inrichten zoals je zelf wil. Dus je hebt mensen die wat meer op energievraagstukken zitten. Op isolatie van huizen. Ja, wij hebben wat meer van het groene. Vergroten van de biodiversiteit, klimaat adaptief zijn, flora en fauna. Dus je mag zelf je accenten leggen. En ja, waar jouw hart ligt en misschien ook wel je kennis en kunde. De enige vereiste die vanuit het ministerie gesteld wordt, is dat je in de Klimaatweek iets organiseert. En afgelopen jaar hebben wij in de Klimaatweek zwerfafval opgeruimd op drie plekken. Bij de Noordkade, met de Noordkade ondernemers en andere mensen die dat interessant vonden. Bij de Uilenbrink in Veghel. Dat vond ik zelf eigenlijk de leukste opruimactie, omdat daar ook heel veel, natuurlijk, kinderen kwamen. Dus Oscar heeft zijn klasgenoten en andere kinderen van de school uitgenodigd. Ook heel veel ouders kwamen er. En daar zagen we ook meteen heel veel enthousiasme. Want kinderen vinden dat eigenlijk heel erg leuk. En die zijn ook wat dat betreft heel puur van, oh ja, dat moet je echt niet weggooien. Je kunt niet zomaar iets op straat gooien. En het is ook heel, het geeft veel voldoening om het op te ruimen. Dan heb je zo'n zak vol, heb je echt iets goeds gedaan. Dus ze hebben ook de kinderen die enthousiast waren, heb ik ook erop gewezen dat ze zapper kunnen worden. 

Menno:
Dat staat voor zwerfafval.

Olivia:
Zwerfafvalpakker. Ja, die hebben we 500 in Meierijstad. En ja, het is gewoon leuk dat enthousiasme en met StartUp Meierij hebben we ook zwerfafval opgeruimd. En ja, je verbaast je gewoon wat er overal ligt. Het geeft een heel fijn gevoel om het op te ruimen.

Menno:
Zichtbaar resultaat dus met die zakken die je dan vol hebt.

Olivia:
Ja, en kan ik ook meteen de volgende opschoonactie aankondigen. Die is 22 maart. Dat is de landelijke opschoondag. En dan gaan we ook weer opruimen. Dus als er mensen zijn die geïnteresseerd zijn, voel je vrij. En ik wil ook graag de gemeente daar complimenten over geven. Want jullie faciliteren dat ook heel goed. Dus nou, ik ga met Oscar dus weer een opschoonactie doen. En de gemeente die stelt dan de grijpers beschikbaar. Die zorgt dat er zakken zijn. En die haalt het afval ook weer op. Dus dat is super fijn dat wij daarbij geholpen worden.

Menno:
Want vijfhonderd zappers klinkt al best veel. Maar er is altijd behoefte nog aan meer handen.

Olivia:
Ja, en ik vind het eigenlijk nog best wel weinig. En een van de dingen die ik samen met Oscar wil onderzoeken… in de buurgemeente Oss, hebben ze bijvoorbeeld de mikmakkers. Heb jij daar al over gehoord?

Menno:
Nee.

Olivia:
Nou, het is misschien wel leuk om te vertellen. De mikmakkers is echt zappers voor kinderen. En in de gemeente Oss hebben ze vijfduizend kinderen die lid zijn. En ze lopen ook mee in de carnavalsoptocht. En ze hebben hun eigen website en nieuwsbrieven. Dus ja, ik denk als je bij de jeugd begint, daar kun je denk ik het meeste bereiken. En die kunnen misschien ook ouders een beetje opvoeden. Of misschien op andere gedachten brengen. Wat de klimaat...

Menno:
De jeugd als influencer ook weer richting de ouders in feite.

Olivia:
Ja, precies.

Menno:
Als je er vroeg bij bent.

Olivia:
Ja.

Menno:
Is dat voor jou, werkt dat voor jou ook zo, Claire?

Claire:
Ik heb een net wat andere insteek. Voor mij is duurzaamheid van iedereen. Niet alleen van degene die het af wil opruimen. Dus niet alleen van de enthousiaste vrijwilligers die zien dat er iets moet gebeuren. Maar ook niet alleen van de overheid. Jullie supporten goed. Maar het is ook iets van bedrijven. En ook iets van organisaties. Voordat ik in Schijndel kwam wonen, woonde ik in Den Bosch. En daar werk ik in een netwerk met overheid, onderwijs, ondernemers, onderzoekers, buurtinitiatieven. En daar zie ik hoe het ook anders kan. Dat je elkaar kan helpen in de zoektocht van hoe kunnen we het iedere dag een beetje beter doen.

Menno:
Dus bedrijven die elkaar ook onderling daarin helpen.

Claire:
Ja, zeker. Er zijn verschillende transities bezig. En er is zoveel kennis en zoveel kunde daarvoor nodig om het samen te doen. Dus ja, ik ga liever in een spreekwoordelijke helikopter zitten om te kijken. Wie is waar mee bezig en waar kan ik de verbindingen leggen? Want waarom kennen die mensen elkaar nog niet? Ja, er zijn zoveel logische verbindingen mijn ogen, maar die nog niet liggen. Dus ja, ik ben eigenlijk mijn burgemeesterschap aan het bekijken van hoe zit het netwerk hier in Schijndel in Meierijstad eruit? En ja, welke rol kan ik dan nemen om ervoor te zorgen dat er meer verbinding plaatsvindt?

Menno:
Dat is ook het mooie, die vrijheid dat je het kan invullen op een manier die bij je past.

Claire:
Ja, ja. Dus zo ben ik al met Henk de Laat van de gemeente in gesprek gegaan.

Menno:
Onze buurtadviseur.

Claire:
De buurtadviseur. Wat gebeurt er nu in de buurt? Gewoon om eens in gesprek te gaan om te kijken wat haalbaar is, want het in gesprek gaan vind ik ook heel erg belangrijk. Ik ben klimaatburgemeester, maar dat betekent niet dat ik alles goed doe. Ik ben ook heel erg zoekende. En ik denk dat we elkaar echt kunnen ondersteunen van hoe kan je de anderen helpen? En waar kan ik van leren van de ander om het een stukje beter te doen? We hebben elkaar echt nodig om de aarde veilig te stellen voor de volgende generaties.

Menno:
Ja. En Joost, je werd net al beschreven, jouw enthousiasme is aanstekend, steekt de anderen ook aan. Zet jij dat ook in, in de projecten die jij als klimaatburgemeester hebt opgepakt tot nu toe?

Joost:
Zeker, ik wil het enthousiasme eigenlijk overbrengen. Bij mijn tafelgenoten heb ik daar eigenlijk helemaal niks bij nodig gehad. Ik voelde zelf ook vanuit hun veel enthousiasme. Maar ik wil dat zeker overbrengen ook naar de mensen die meedoen met onze projecten. Ja, ook bij kinderen, ook bij iedereen die er interesse in heeft. Ik wil eigenlijk andere mensen juist enthousiasmeren, dus het enthousiasme overbrengen. Dus ik denk dat ik eigenlijk alleen helemaal niks kan, maar samen wel.

Menno:
Je bent onder andere ook bij de Helden van Kien bezig geweest met die schepvijver.

Joost:
Ja, inderdaad. Dus destijds zat ik bij de jeugdnatuurwacht en heb ik ook geprobeerd om de jeugd te enthousiasmeren. Samen hebben we daar een schepvijver voor elkaar gekregen. Om biodiversiteit te stimuleren, maar ook om onder de aandacht te brengen. Zodat we samen iets leren over waterdiertjes. Nou, dat is biodiversiteit. Onlangs zijn we ook weer begonnen met de tuinen challenge. En een onderdeel daarvan is dan het bloemzaadproject. Ook een enorm succes hier in Meierijstad. Misschien wel onze stoutste dromen overtroffen. Nou, dat stimuleert mij heel erg. Daar hoor ik heel enthousiast van. Dus wij stonden hier net te wachten in de hal. En onderling bespraken wij de successen. En ja, we werden vanzelf enthousiast over de dingen die we bereikt hebben.

Menno:
Vertel daar anders eens wat meer over dat bloemenproject voor jullie. Jullie beschrijven het al als een succes. Het is best wel in het nieuws geweest. Olivia, kan je daar eens wat over vertellen?

Olivia:
Jazeker. Ik las op LinkedIn een berichtje van een andere gemeente. Dat zij met het bloemenproject… en dat de inwoners gratis inheemse bloemenzaadmengsels kunnen ophalen. Ik dacht hé, dat is echt super, super tof. Dus ik had een commentje geschreven. Ook @gemeentemeierijstad, misschien iets voor ons. En de initiatiefnemer van het bloemenproject, Corné Mennen, die nam eigenlijk meteen met mij contact op. Hij is inmiddels ook klimaatburgemeester van de gemeente Deurne. En hij vertelde zo'n mooi verhaal hoe hij dat doet en hoe hij zo impact wil maken. Want eigenlijk het hele bloemenproject, de bloemzaden zijn afgestemd op de bodemkwaliteit van de gemeente. Welke planten passen het beste? Het is allemaal inheems, het is biologisch, het is gifvrij. Het zijn echt goede mengsels. Je kunt heel veel oppervlakte bereiken met eigenlijk een vrij minimaal budget. Want mensen gaan zelf het werk doen. Ze gaan het in hun tuin planten. Het is private grond. Dus dat is eigenlijk voor een gemeente heel fijn. Want mensen doen het zelf. En je hebt dus heel mooie resultaten. En wat hij ook doet, is het hele proces. Dus hij betrekt ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Die verpakken al die zaden. En hij doet ook heel veel aan communicatie. Dus ook in het najaar maakt hij een mailing. Want veel mensen die denken alles snoeien en weg ermee. Nee, dat moet je juist niet doen. En hij neemt mensen ook mee van ja, hoe doe je dat nou, zodat het ook goed is voor de natuur? En dat vind ik wel heel mooi hoe die dat doet.

Menno:
Het zit dus ook echt een educatief element in.

Olivia:
Ja, en wat ik ook wel leuk vond, is dat we IVN er ook bij betrekken. Dus zij gaan bij de uitdeelpunten ook staan om wat te vertellen aan mensen die daar interesse in hebben. Dus zo laat het wat meer leven.

Menno:
Ja, en de verbinding dus met allerlei andere organisaties en inwoners ook om de kring zo groot mogelijk te maken.

Olivia:
Ja, precies. En ook met de tuincentra, die doen daar ook in mee. En die zijn ook bezig met een plantenpakket, ook inheems, biologisch. Dus ja, dat vind ik ook wel heel erg leuk. En zo hebben Joost en ik het eigenlijk vanaf de start aangevlogen van vooral kijken hoe je met anderen iets kunt bereiken. Want ja, in je eentje kun je wel iets bereiken, maar met elkaar kun je veel meer bereiken. En er zijn heel veel mensen die toch een heel groot hart hebben voor het klimaat.

Menno:
Ja, en Claire, hebben jullie nou veel contact met z'n drieën? Is dat van nou, we spreken elkaar een keer in de week of een keer in de maand? Of hoe gaat dat?

Claire:
We zijn het jaar goed begonnen en hebben gekeken, ja, wat loopt er? Het  project van Joost en van Olivia, wat natuurlijk een supergoed project is. Heb ik gekeken, ja, wat kan ik daarin doen om te versterken, om te versnellen? Ja, dat is gewoon heel simpel contact leggen met het tuincentrum, het is Schel in Schijndel. Dus ja, we zijn toen voor het eerst bij elkaar gekomen in januari. Het is wel een vrijwilligersfunctie. We hebben alle drie een eigen onderneming.

Menno:
Je gaat er geen acht uur per dag aan besteden in die zin. Je moet het combineren met je sociale leven, met je werk.

Claire:
Ja, ja, dus ja, we bereiken elkaar via WhatsApp.

Menno:
Is er een appgroep klimaatburgemeesters van Meierijstad?

Joost:
Zeker. We hebben een eigen logo. Dat heeft Olivia gemaakt, dus we hebben een eigen LinkedIn pagina. We willen het een beetje gebruiken qua promotie. We hebben ons nauwe contact met de media opgebouwd. Daardoor gebruiken we de media om aandacht te krijgen voor onze contacten. En die olievlekwerking, of ja, ik zeg weer olie, maar in ieder geval.

Menno:
Sneeuwbaleffect mag ook.

Joost:
Sneeuwbaleffect. Met de klimaat is sneeuwbal ook wel moeilijk, maar in ieder geval.

Olivia:
De zwaan kleef aan.

Joost:
Ja, inderdaad. Om in ieder geval de rij groter te maken. Dus om meer mensen op de hoogte te brengen van de mooie acties die we hebben.

Menno:
En hoe reageren mensen dan op jou, Joost? Weten bijvoorbeeld heel veel mensen in jouw omgeving al dat jij klimaatburgemeester bent. En zijn ze dan meteen enthousiast? Ik kan mij niet voorstellen dat het niet is als ze jou kennen. Maar hoe reageren ze dan?

Joost:
Ja, ik weet ook niet alles. Ik heb ook niet alle kennis in pacht. Ik probeer het ook samen met andere mensen te doen. Dus ik probeer mensen dan iets te vertellen over wat we doen. Of in ieder geval de tuinen challenge. Ik ben binnen bij zo'n tuincentrum en dan vertel je wat we doen. En dan werkt het heel aanstekelijk. En dat tuincentrum werd al heel snel enthousiast. Dit verhaal heb ik overigens ook teruggekregen na het gesprek van Claire met Schel. En ook bij Intratuin. Dan denk je, een hele grote commerciële bedoeling. Nou, Olivier gaat dan toch het gesprek aan. En die mensen staan er eigenlijk best wel open voor om dan toch mee te gaan werken. Nou, haar enthousiasme werkt dus ook aanstekelijk. Dus we doen het samen. Op het begin van het jaar hebben we samengezeten. En door het enthousiasme hebben we enorm veel projecten. Dingen die we willen oppakken. We hebben wel de focus aangebracht op enkele projecten die we dan goed willen doen. En de rest zit in een soort lijst die we nog eens een keer willen doen. Dus door een paar dingen goed te doen, willen we steeds meer dingen uitrollen. En het klimaatburgemeesterschap, wat ik al eerder zei, is eigenlijk van ons allemaal. Dus het werkt aanstekelijk richting het zoontje van Olivia. En zo hopen we steeds meer mensen enthousiast te kunnen maken. Dus...

Menno:
Want is het oneindig? Kunnen we 80.000 klimaatburgemeesters hebben in theorie?

Olivia:
Het liefst wel, ja.

Menno:
Ja, er zit geen limiet op.

Olivia:
Nee, nee. 

Menno:
Dus dat mag gewoon.

Claire:
En wij richten ons eigenlijk alle 3 wel op biodiversiteit. Want als je kijkt wat er noodzakelijk is, is dat er toch wel meer bijen zijn. En ja, we hadden het net hier vroeger ook al over water. Er is eigenlijk zoveel om aan te werken. Om de planetaire gezondheid te krijgen zoals je die hoort te krijgen. Dat is al een uitdaging op zich. Dus ja, ik denk ook niet dat je per se een klimaatburgemeester moet zijn of wil zijn om iets goeds te doen. Om iets duurzaams te doen. Daar moeten volgens mij wel verschillende mogelijkheden in zijn. Maar het leuke is wel... Ik heb geroepen van ik wil mijn netwerk hier in Schijndel eens gaan uitbreiden op het gebied van duurzaamheid. Ik krijg daar wel reacties op. Ik heb dan met een paar mensen gesproken. Ik heb dan zelf initiatief genomen. Maar er zijn ook mensen die via social media contact met mij hebben opgenomen. En die delen dan hun plannen. Of die delen hun zoektocht. En die verbind ik dan weer. Of dat kijk je waar kunnen we dan gaan versterken. Dubbel Groen is een heel mooi project wat er al loopt. En ik ben uitgenodigd weer voor een diner ergens. Dus zo zie je ook wel dat mensen geïnteresseerd en nieuwsgierig zijn. En dat vind ik wel erg leuk.

Menno:
Dus de titel helpt je in die zin soms als een kruiwagen of zorgt ervoor...

Claire:
Anders zaten we hier niet aan tafel natuurlijk.

Menno:
Ja, dat klopt. Zo ben ik hier natuurlijk wel op het spoor gewokomen. Dus die titel helpt daar zeker bij. Is het onderwerp klimaat, Olivia... Is natuurlijk soms ook wel iets waarover gediscussieerd wordt. Niet iedereen staat misschien meteen daarvoor open. Het begrip klimaatdrammer wordt natuurlijk ook wel eens gebruikt. Dus hoe werk je nou aan draagvlak? Dat mensen enthousiast meegaan in ideeën. En niet het gevoel krijgen van ik moet van alles en wil ik dat wel.

Olivia:
Nou, een van de redenen voor mijzelf om klimaatburgemeester te worden is... Ik vind het fijn als ik iets kan doen. En ja, je krijgt natuurlijk best wel veel informatie, neem je tot je. En ik werd daar ook wel een beetje chagrijnig van. Ja, het gaat niet goed. Ja, ik denk ja, ik kan daar depressief om worden. Daar heb ik zelf niks aan, maar daar heeft de omgeving ook niks aan. Dus ik denk ik kan beter iets gaan doen. En mijn overtuiging is ook wel iedereen kan iets doen. En ik heb liever dat de tachtigduizend inwoners van Meierijstad allemaal iets doen wat bij hun past. Dan dat wij met z'n drieën perfect zijn. Want dat kan ook niet in onze maatschappij. Je kunt niet alles perfect doen. Dat doe ik zelf ook niet. Dat is ook niet mijn streven. Dus ik heb het idee iedereen moet doen wat hij zelf denkt wat past. En bij de ene is dat, ik noem maar wat, veganistisch eten. Bij de andere is het niet vliegen. Weer iemand die ruimt zwerfafval op. Iedereen kan iets doen. En ik wil ook vooral niet opleggen wat iemand anders moet doen. Iedereen moet z'n eigen afweging maken. Maar ik vind het wel heel leuk als anderen zien. Hé, als ik iets kleins aanpas en dat kunnen hele kleine dingen doen. Maar als iedereen dat doet. Als ik boodschappen ga doen. Ik heb altijd een tas bij me, want ik weet dat ik boodschappen ga doen. Dus ik hoef nooit een plastic tasje. Ik weet dat ik fruit ga kopen. Ik heb zo'n zakje natuurlijk. Als ik op de markt kaas koop, dan zeg ik, ik hoef geen papiertje, want ik heb een kaasdoos. Het zijn hele simpele dingetjes. Of als ik ga koken, dan kijk ik eerst in mijn koelkast. Wat heb ik nog? En ja, ik gooi eigenlijk nooit iets weg. Zo kun je eigenlijk best wel kleine dingen doen. En ik hoop eigenlijk dat anderen dan denken, oh ja.

Menno:
Ja, door die tips, dan zou ik denken dat kan ik eigenlijk best makkelijk ook doen. En dan doe ik iets goeds wat impact heeft. Zonder dat het nou heel groots en meeslepend meteen is, maar het heeft wel effect.

Olivia:
Ja, en ik wil ook zeker niet zeggen, jij moet dat doen. Want dat moet iedereen voor zichzelf weten. Alleen door er enthousiast over te vertellen van goh, ik wil iets doen. Dit zijn dingen die ik doe, die mij geen moeite kosten. Het is meer even omschakelen van, oh ja, daar moet ik aan denken. Of ik moet even een kleine verandering maken in hoe ik gewend was om het te doen. Kost het mij geen moeite, maar maak ik wel impact en vervuil ik minder. En ja, dat hoop ik eigenlijk te bereiken. Dus vooral, ik wil vooral geen klimaatdrammer zijn. En ik ga ook tegen niemand de maat nemen van goh, jij doet dit of jij doet dat. Want dat vind ik ook niet mijn, dat is ook niet mijn plek.

Menno:
Nee. Zit je er ook zo in, Claire? Ervaar je het ook zo?

Claire:
Ja, zeker. Ik kan alleen maar aanvullen. Want alles wat Olivia zegt, zo sta ik er ook in. Voor mij is het ook wel een zoektocht van hoe doe ik het dan goed? Hoe creëer ik die impact? En ja, ik ben op een leeftijd gekomen, maar voor die leeftijd zorgde mijn lichaam voor mij. En na die leeftijd moet ik voor mijn lichaam zorgen. En dat klinkt eigenlijk ook wel een beetje van hoe we met de aarde moeten omgaan. De aarde die, wij moeten voor de aarde zorgen als die ook voor ons wil zorgen. Maar hoe doe je dat nou? Dus ik zie gezondheid en een groene wereld, dus voor de aardbol, maar ook voor ons als mens, zie ik als één geheel. Dus mijn zoektocht gaat ook van, hoe kan ik dan gezonder eten door minder te verspillen? Dus zo heb ik vorige week leren fermenteren. Ja, je kan dus gewoon, wat groente is met heel veel zout en wat kruiden kun je een fermentatieproces op gang brengen. Dan denk ik, ja, dat heb ik niet geleerd. Ik heb leuke diploma's, maar echt dat leren in de in praktijk. Dan denk ik, ja, dat ga ik dan weer delen met mensen om me heen. Het is eigenlijk best wel simpel. Weet je wel, die halve kool en datgene wat al in je groentela ligt. Dat kan je dus gaan fermenteren. Daar kun je langer gebruik van maken. En het is nog heel erg gezond ook. En dan kom je ook wel weer op de herwaarderen van waarde. Dat gaat dus over microbioben en dat gaat dus over niet bewerkt voedsel. En dat gaat over lokaal en het gaat met je vingers vies maken. Dus voor mij is het ook wel een zoektocht. Wat kan ik doen en tegen welke regels doe ik het? Hoe anders moet ik zijn om het gewoon weer te doen zoals het goed is voor mij en voor de aarde? En daarmee dus ook voor alle andere mensen. Dus ik zoek iedere keer naar een balans eigenlijk.

Menno:
En dan helpt het contact denk ik ook met jouw collega klimaatburgemeesters in die zoektocht?

Claire:
Ja, het is natuurlijk nog allemaal vrij vers en pril. Maar ik vind het wel erg leuk om dan over de WhatsApp te krijgen. De zoektocht van de vlechtheggen.

Menno:
Vlechtheggen?

Olivia:
Ja, vlechtheggen zijn heel goed voor de biodiversiteit. Het geeft vogeltjes, maar ook insecten een hele veilige omgeving. Het is eigenlijk een hele stevige heg. En dat is een bepaalde systematiek hoe je dat doet. En toevallig was twee weken geleden Oscar uitgenodigd door de gedeputeerde. En toen was ik aan het praten met de communicatieadviseur van de provincie. En zij wist dat ik ook klimaatburgemeester was. Ze zei van goh, wat ga je doen? Nou, ik vind vlechtheggen wel interessant. Ik weet er niet zoveel van. Maar ik heb gehoord dat het echt heel goed is voor de biodiversiteit. Toen zei ze nou, ik kan jou wel verbinden aan iemand van Roois Landschap. En blijkbaar had ik die al bij de opening van de waterdiertjespoel ontmoet met Mari. Ze zei nou, ik ga jou verbinden. En een week later was ik bij een actie waar ze die vlechtheggen dus aan het vlechten waren. Ja, super gaaf. En dan denk je, je kunt eigenlijk met best wel weinig, kun je veel doen. Want ik denk ook als we nou in Meierijstad… hebben we zoveel grond waar je dat volgens mij kan doen, waar niemand last van heeft. Het heeft helemaal niet veel onderhoud nodig, maar het is wel heel goed voor de biodiversiteit. En ook nog veel leuker om te wandelen. Dus bijvoorbeeld als ik ja, als ik wel eens richting Eindhoven rijd en ik rijd hier over de industrieterreinen. Is niet echt heel mooi vind ik qua wandelen. En ja, als we daar nou eens vlechtheggen gaan planten.

Menno:
Vergroening op bedrijventerreinen zou…

Olivia:
Kun je het vergroenen? Dat is ook fijn voor die mensen die in de pauze lekker een wandelingetje maken, maar het is ook heel goed voor de dieren. Ik denk ja. Kijk, meerdere doelen tegelijk realiseren. Het zou ook wel hartstikke leuk zijn om met mensen die misschien eenzaam zijn. Nou, dan gaan we lekker samen planten. We hebben een leuke activiteit. Ja, zo kun je eigenlijk meerdere doelen tegelijk behalen. En ja, mijn belangrijkste doel is dan natuurlijk het behalen van die biodiversiteit.

Menno:
Ja, dat is voor jullie wel echt de focus. Claire zei dat net ook al. En Joost zei ook, we kunnen beter op een aantal projecten, een aantal onderwerpen ons nu richten en die goed doen in plaats van heel veel dingen een beetje doen.

Joost:
Ja, inderdaad.

Claire:
Ja, en als je kijkt, sorry, maar je hebt de voedselbossen in Schijndel. Dat zijn de voorbeelden in voedselbossenland.

Menno:
Ja, klopt, die hebben landelijke bekendheid.

Joost:
Ja, op het plein. Ja, supermooi, maar ik krijg er zelf ook energie van. Dan ga je ook het, hoe heet dat, Mari Thijssenpad in Nijnsel lopen en je ziet dan wat daar bewerkstelligd is. Bij de Graspol, bij de camping. Supermooi. En dan ja, die oude mensen doen het dan maar weer, die vrijwilligers. 

Olivia:
Er zitten ook jongeren, er zijn ook jongeren hoor. Het is een gemixt gezelschap.

Menno:
Meerdere generaties werken samen in Meierijstad, top toch?

Joost:
Dat is echt heel mooi. Daar krijg je energie van, daar word je vrolijk van. Tenminste, wij eten nu s'avonds zelf op tijd en dan ga ik de hond uitlaten. Als je daar je hond aangelijnd uitlaat, dan is het hartstikke mooi. Daar krijg je echt energie van. Supermooi.

Menno:
En Joost, heb je nog bepaalde ideeën van projecten die nu nog misschien op dat lijstje staan, maar nog niet gestart zijn, waarvan je denkt, die wil ik zo graag in praktijk brengen?

Joost:
Jazeker. Ik ben ook werkzaam voor Rijkswaterstaat. Daar ben ik ingehuurd als omgevingsmanager en toevallig heb ik vandaag een HAS-student aan het werk gezet om te kijken of dat we langs de A50 meer bomen kunnen planten om fijnstof te vangen, maar ook in het kader van veiligheid. We hebben nu een eerste vingeroefening gehouden tussen de 1700 en 2100 bomen. Dus best wel een fors aantal. En vandaag is er een HAS-student, die gaat ermee aan de slag. Dus we hebben daar vandaag het eerste gesprek mee gehad. Ik had het zelf opgepakt, maar het werd me eigenlijk allemaal een beetje te veel, maar toch door een student erbij te betrekken, neemt hij het werk uit handen. We willen daar toch heel veel stappen in maken. Dus ik hoop dat we het klaar krijgen voor het komende plantseizoen. Dat is in het najaar om dan de eerste bomen de grond in te krijgen. Dus in Meierijstad, niet op gemeentegrond, maar op Rijkswaterstaatgrond. Maar ik denk dat dat een plus is voor Meierijstad.

Menno:
Ja, dus jij bent ook beroepsmatig heel erg met dit onderwerp bezig en als klimaatburgemeester.

Joost:
Ja, privé, beroepsmatig.

Menno:
Eigenlijk gewoon altijd.

Joost:
Ja, practise what you preach. Dus daar ligt mijn passie. Dat vind ik leuk. Ja, ik zit ook zelf in de politiek bij GroenLinks PvdA. Dat vind ik ook leuk. Ook daar wil ik het verschil maken. Ja, op allerlei vlakken probeer ik dat verder uit te dragen. Ook naar mijn kinderen toe. In mijn familie, in gesprekken. Ik ben geen klimaatdrammer. Ik sta er wel hetzelfde in als Olivia. Ik probeer mensen te enthousiasmeren, maar ook zeker niks op te leggen. Door kleine stapjes te maken. Natuurlijk reflecteer ik ook wel eens aan andere klimaatburgemeesters. En doe zeker niet alles goed, maar ik probeer wel stappen te maken.

Menno:
En Olivia, bij jullie thuis aan de keukentafel met je zoon. Gaat het dan vaak hierover, over klimaat en over klimaatburgemeesterschap? Of, dat ze thuis ook wel eens zeggen; kan het een keer ergens anders overgaan? Of valt dat wel mee?

Olivia:
Nou, Oscar en ik hebben het vaak erover als we gaan wandelen. We hebben een hond en dan gaan we meestal ook zappen. Zwerfafval pakken. En toen kwam hij eigenlijk ook met die... Ik vroeg hem van, goh, wat zou je nou later graag willen worden? Toen zei hij, ja, ik wil ook klimaatburgemeester worden. Waarom later? Dat kan toch ook nu? Ik zei zo, kan dat? Ja, dan wil ik dat wel. Dus ja, we hebben het er vaak met z'n tweeën over. Maar mijn dochter, die heeft ook een heel groen hart. Ik weet ook niet van wie ze het heeft. Dus nee, ze vinden dat zeker niet vervelend. En ja, ik vind het ook belangrijk dat mijn kinderen ook... Ja, die basis ook van wat ik ervan weet, dat ze dat meekrijgen, dat... Ja, je kunt... Dat het goed is om na te denken van wat neem ik? Wat heb ik nodig? Hoe ga ik ook om met spullen, met verspilling? Ja, dus ik vind het ook wel leuk om soms gewoon een vraag te stellen. Bijvoorbeeld op de basisschool waar mijn kinderen zitten, heb ik ook aan de MR gevraagd van... Goh, kunnen jullie nou niet als school afschaffen dat iedereen een klein speelgoedje geeft met de traktatie? Want bij ons, ja, het zijn meestal gewoon die goedkope prullen, maar dat mag natuurlijk niet eens kosten. Maar ze liggen echt binnen een uur kapot in de prullenbak. En ja, ik vind het zo'n zonde. Dus ik had een rekensommetje gemaakt, het zijn ongeveer 10.000 items per jaar. En ja, volgens mij vinden ouders het ook best wel een opgave om iedere keer iets te verzinnen. En ja, als jullie het nou eens afschaffen. En ja, dat vind ik wel leuk, om dat dan gewoon van nou, weet je, dat is mijn idee.

Menno:
Ook een stukje bewustwording eigenlijk.

Olivia:
Ja, ik kan het niet. Maar het is wel fijn als jullie dat als school opleggen of zeggen van nou, zo gaan wij hier met elkaar om. Want wij, ja, wij moeten zorgen voor de planeet. Kijk, ik kan als ouder... En natuurlijk geef ik mijn kinderen dan zakjes zaad mee of iets anders leuks wat ze kunnen trakteren. Maar ik kan niet zeggen jullie doen het niet.

Menno:
Nee.

Olivia: 
Of ja, dat kan ik wel zeggen, maar dan vinden ze mij niet meer zo leuk.

Menno:
Nee, nee, maar op die manier heb je wel proberen een onderwerp aan te dragen.

Olivia:
Ja, iets te agenderen van goh, een eyeopener misschien. En nou, inmiddels doen we het dus ook niet meer. Dus dat vind ik wel, ja, dat vind ik dan fijn.

Menno:
Probeer jij ze ook te influencen, Claire?

Claire:
Ja, ik heb er één, mijn zoon. En ja, bewustzijn is wel een belangrijk onderwerp aan tafel. Het is een puber. Dus ja, daar ben ik zelf ook nog steeds in ontwikkeling en hoe ik dat op een goede manier voor hem kan delen.

Menno:
Vertel me als je het geheim hebt ontdekt.

Olivia:
Ja, dan is denk ik, de leeftijd van mijn kinderen is denk ik makkelijker. Die nemen nog bijna alles aan wat ik zeg.

Claire:
Ja, ja, misschien wel. Hij denkt natuurlijk wel zelf kritisch na. En het is wel leuk. Hij denkt dan mee van, oh god mam, maar wat voor werk doe je dan ook? Ben je dan een communicatiecoach voor duurzame bedrijven? Ik zeg dan, bijna. Het is eigenlijk gewoon netwerken, een soort verbinder, kwartiermaker. En het grappige is, ik werk in Den Bosch. Ik heb afgelopen jaar De Groene Bourgondiër, een stadsproject gedaan. Dat gaat over meer lokaal seizoensgebonden en groen eten. En er is een beweging op gang gekomen. En dat haakt iedere keer nieuwe mensen aan. Zo kwam er iemand uit Boxtel, die van de Herenboeren. Wij werden genoemd en die gingen met ons in gesprek. Ik ging kijken, hoe kan ik die man verbinden met het vraagstuk waarmee hij zit? Blijkt een adviseur te zijn die vroeger een toppositie had. En nu ging ik kijken, hoe kan ik nu bijdragen aan een duurzamere wereld? En die vertelde, ik ga gastcolleges geven op middelbare scholen, want voor middelbare scholen, daar is ook steeds meer vraag naar. Nou, dat kan ik beamen, want ik heb ook een ander, het Maurick College in Vught, geholpen aan een hele reeks duurzaamheidscolleges. Maar die man, die blijkt dus een college te gaan geven aan mijn zoon op Beekvliet. En die heeft in één sheet, kan die laten zien wat duurzaamheid betekent. Dus ik weet ongeveer wanneer mijn zoon die presentatie krijgt. Daar heb ik het met mijn zoon nog niet over, maar dan ga ik achteraf, ga ik vragen wat ik daarvan vond en dat is volgens mij tot nu toe nog wel de beste manier om achteraf te vragen, wat vond je ervan en hoe kan het anders?

Menno:
Een soort impactmeting ga je achteraf doen. Dan mag hij natuurlijk deze podcast niet luisteren nu, maar.

Claire:
Zoiets ja. Nou ja, dus dat is ook weer een zoektocht.

Menno:
Ja. Hé, en als jullie naar de toekomst kijken, zijn er nog bepaalde bedrijven of organisaties waarvan jullie, waar jullie graag mee in contact willen komen? En dan zou ik zeggen, doe een soort oproep nu bij deze.

Olivia:
Ja, zeker. Nou, wij vinden het heel erg fijn als we vooral het onderwijs, dat we de jongeren kunnen bereiken. Dat kan basisonderwijs zijn, maar ook middelbaar onderwijs. Wij, ja, we denken echt dat we daar de impact kunnen, ja, voor elkaar kunnen krijgen.

Menno:
Die doen ook vaak iets tijdens een klimaatweek of op andere momenten in het jaar.

Olivia:
Ja, maar ook, om ook die koppeling te maken met, zeg maar, andere thema's, welzijnsorganisaties. Er is bijvoorbeeld een van de, ik zit even te denken wanneer is dat gedaan, ja, afgelopen jaar hebben we ook bijvoorbeeld bij Geel Zwart de hockeyclub een geefkast neergezet. Eigenlijk een heel simpel, iets wat weinig tijd en onderhoud vraagt. En ik ben nu samen met iemand van de gemeente ook aan het kijken van goh, kunnen we dat nou verder uitrollen, bijvoorbeeld bij scholen of bij andere sportclubs. Dus ja, de oproep, wil je dat doen? Het is echt heel gemakkelijk. En als je advies wil, bel me even. Ik help je graag op weg, want het stelt echt niet veel voor. Alleen je moet even het initiatief nemen. En dat vind ik altijd heel erg leuk. Het zijn kleine, het hoeft niet groot en meeslepend te zijn. Je hoeft je niet vast te ketenen op de A12. Je kunt gewoon een kastje neerzetten, briefje erop. Nou, mensen doen spullen erin. Anderen halen het eruit. Nou, hoe simpel kan het zijn? Je kunt met hele kleine dingen kun je iets doen, maar het is wel fijn als anderen het ook doen, want als wij met z'n drieën alles moeten doen. Ja, ik heb inderdaad ook gewoon een bedrijf, personeel, kinderen. Ik ga ook een keertje sporten. Dus ik kan, ik ja, ik wil er wel bij…

Menno:
Hoe groter de groep, hoe meer je natuurlijk voor elkaar kan krijgen.

Olivia:
Dan kun je veel meer bereiken. Ja, dus heel graag.

Claire:
Ik zou wel graag de Captains of Industry willen bereiken. Je hebt natuurlijk hele grote bedrijven hier in Meierijstad, die allemaal moeten verduurzamen. Hoe mooi is het als je van elkaar kan leren? Ik was onlangs nog bij een grote brouwerij in Den Bosch. En die hebben mij verteld hoe zij hun uitdagingen via het warmwaternet weer verbeteren. Dus je hebt op verschillende schalen, heb je dezelfde uitdaging en je kan ontzettend veel van elkaar leren als je met elkaar in gesprek gaat. En als die kennis wordt gedeeld.

Menno:
Ja, dus zowel de grote bedrijven binnen Meierijstad zou je graag bereiken als de sportvereniging in de wijk. Of in het dorp. Ja, eigenlijk op alle niveaus zoeken jullie de verbinding.

Claire:
Ja, zeker de grote bedrijven ook. Want ik geloof dat wij in deze transitie… Ik zie mezelf een beetje als een koppelstuk. Datgene wat van onderop komt en wat van bovenaf uit beleid of vanuit, nou ja, van ja, kan natuurlijk bij overheid beleid zijn, maar ook bij bedrijven. Als je daar elkaar kan vinden, want iedereen gaat naar huis. En eet zijn eten. Dus als jij je jasje aandoet naar je werk en je doet dat jasje, doe je dan thuis weer uit? Maar wat als je nu dat jasje gelijk laat aan thuis? Dat je dus niet anders wordt als je op je werk bent dan dat je thuis doet. Dus dat je dezelfde waardes behoudt in alles wat je doet. Dat zou ik heel graag willen zien. Dat we dat op allerlei plekken, niveaus, nou ja, mogen vertellen.

Menno:
En Joost, hoe kunnen mensen jullie bereiken? Want er zijn misschien wel captains of industry of coaches bij de voetbalclub of enthousiaste leraren in het voortgezet onderwijs die misschien wel contact met jullie willen opnemen.

Joost:
Ik denk via onze LinkedIn pagina is denk ik de beste manier.

Menno:
En hoe heet die dan de LinkedIn pagina? Klimaatburgemeesters Meierijstad?

Joost:
Ja, inderdaad. Het is niet anders.

Olivia:
Niet zo origineel, maar wel makkelijk vindbaar.

Menno:
Dus al mensen in de zoekbalk bij LinkedIn intypen Klimaatburgemeesters Meierijstad. Dan komen ze bij jullie terecht. Jullie accepteren denk ik iedereen die met jullie wil connecten.

Claire:
Ja, en anders kunnen ze het ook via jou natuurlijk, Menno. Jij weet ons te vinden.

Menno: 
Ja, ik ben bereid als intermediair te fungeren. Mag ik jullie danken voor de komst naar de studio. Hartstikke fijn. Succes met jullie goede werk als klimaatburgemeesters. En ook inderdaad de nieuwe generatie alweer werven van klimaatburgemeesters. Dank voor jullie komst. Tegen de luisteraar zeg ik dank voor het luisteren. En tot de volgende aflevering van Menno in Meierijstad. 
Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van mijn podcastserie Menno in Meierijstad. Vond je het interessant en wil je meer luisteren? Abonneer je dan via je favoriete podcast app.