Onderzoek naar gebruik van Bokashi als bodemverbeteraar in Meierijstad

Klimaatverandering heeft de komende jaren steeds meer impact op mens, dier en natuur. Er ontstaan meer weersextremen zoals stortregens, stormen, extreem natte- en extreem droge periodes.

Om de gevolgen van klimaatverandering zo klein mogelijk te houden, moet de overheid maatregelen nemen. De verantwoordelijkheid voor de inrichting en het onderhoud van het groen in de openbare ruimte ligt bij de gemeenten. 

Het gebruiken van bodemverbeteraars is een van de maatregelen die gemeentes nemen om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren. Momenteel wordt in veel gemeentes compost gebruikt om de bodem te verbeteren. Hierbij worden biomassa reststromen afgevoerd naar composteringsbedrijven en vervolgens weer ingekocht. Het afvoeren en terugkopen van compost zorgt voor veel transport naar de composteringsbedrijven en weer terug naar de gemeenten. Bij de productie van compost komen tevens broeikasgassen vrij.

Gemeente Land van Cuijk en gemeente Meierijstad hebben nu het initiatief genomen, om te onderzoeken om bokashi als bodemverbeteraar in te zetten in plaats van compost. Bokashi wordt gemaakt door biomassa reststromen (zoals blad en gft) te fermenteren. 

Door in plaats van compost bokashi  als bodemverbeteraar in te zetten zouden vele voordelen behaald kunnen worden. De omzetting van organische stof door fermentatie verloopt bij lagere temperaturen dan composteren en vindt plaats zonder zuurstof. Bokashi kan lokaal worden gemaakt, waardoor het een circulaire manier is om reststromen lokaal te verwerken en toe te passen op de bodem. Doordat bokashi zelf geproduceerd kan worden, wordt de keten korter, zijn de kosten en de uitstoot van het transport lager en hoeft er geen compost meer te worden ingekocht. Ook wordt door het gebruik van bokashi het benodigde onderhoud minder, waardoor de kosten afnemen voor de gemeente. 

Meierijstad en gemeente Cuijk willen over een periode van vijf jaar (van 2024 - 2029) onderzoek doen naar het affect van het gebruik van bokashi. In totaal wordt het effect van bokashi gemeten op tien plekken, waarvan vijf plekken zonder bokashi en vijf plekken met bokashi worden onderzocht.  In dit onderzoek wordt het effect van bokashi op de bodemkwaliteit, klimaatbestendigheid en beplanting in het Land van Cuijk en Meierijstad getest van maart tot en met mei 2024. 

Het onderzoek naar de effecten van bokashi omvat bodemonderzoeken die inzicht geven in temperatuur- en vochtigheid van de bodem en de lucht, pH van de bodem, weerstand van de bodem, bodemleven op macroniveau, waterberging, infiltratiesnelheid, conditie van het groen, de afname van de bokashi laag en de samenstelling van bokashi.

Het onderzoek in Meierijstad vindt plaats binnen de nieuwbouwwijken ‘De ‘Omgang’ (Figuur 5) en ‘Stevenshoeve’ (Figuur 6) in Veghel. De groene vakken zijn de vakken waar bokashi in aangebracht is en in de oranje vakken is geen bokashi aangebracht. 

Figuur 1: Locatie van de plots in de woonwijk De Omgang

Figuur 2: Locatie van de plots in de woonwijk Stevenshoeve