Maartje Diks: “Ondernemen en sociaal bijdragen zijn een goede combinatie”

Burgemeester van Rooij gaat in gesprek met Maartje Diks, eigenaresse van Braveau.

Ze heeft een lunchroom, bakery en zorgboerderij waar ze dagbesteding aanbiedt. Burgemeester van Rooij gaat met haar in gesprek over het thema ‘materiële welvaart en economische zekerheid’. Ondernemen en sociaal bijdragen zijn een hele goede combinatie blijkt! Maartje vertelt over haar ondernemerschap, sociaal bijdragen en de onzekerheden die dit soms met zich meebrengt. Kun je toch gelukkig zijn als de financiële zekerheid van inkomsten wegvalt?

Transcriptie

Kees van Rooij:
Ik ben Kees van Rooij, burgemeester van de mooie gemeente Meierijstad. In deze podcast ga ik in gesprek met mensen over brede welvaart. Wat is eigenlijk brede welvaart? Brede welvaart gaat in de kern over het welzijn van mensen. Het is een maatstaf voor alles dat mensen van waarde vinden. En hoe bereiken we dat zoveel mogelijk mensen het goed hebben in onze gemeente? Welkom luisteraars bij deze nieuwe aflevering over brede welvaart. Vandaag spreek ik met Maartje Diks van Lunchroom Braveau. Maartje, welkom.

Maartje Diks:
Ja, dankjewel.

Kees van Rooij:
En wie is Maartje Diks?

Maartje Diks:
Ja, ik ben Maartje. Ik ben eigenaresse van Braveau. We hebben drie dagbestedingslocaties in Sint-Oedenrode. Dus we hebben een lunchroom, een zorgboerderij en een bakery/atelier. Ja, dat zijn mijn locaties in Sint-Oedenrode.

Kees van Rooij:
Oké, en het heet Braveau, jouw onderneming. Waarom?

Maartje Diks:
Ja, klopt. Wij hebben eerst een franchise formule gehad. Dat is drie jaar geleden dat ik daar mee gestopt ben. En toen mochten we dus een nieuwe naam bedenken. Nou, dat was een hele opgave om een passende naam te bedenken voor vooral mijn kanjers. Wij noemen ze kanjers, onze doelgroep. Wij vonden Braveau wel een hele mooie naam. Een compliment naar onze doelgroep eigenlijk. Van Braveau, goed gedaan. Ja, dat vonden wij echt heel passend.

Kees van Rooij:
Ja, dus wat wij denken bij de term Braveau, dat is het eigenlijk ook.

Maartje Diks:
Ja, zeker.

Kees van Rooij:
Maartje, even terugkomend op jou. Hoe ben jij in dit ondernemerschap terechtgekomen?

Maartje Diks:
Ik ben… ik heb een studie gevolgd. Ik was eerst onderwijsassistent. Voor de klas staan vond ik leuk, maar ik zocht nog meer uitdaging eigenlijk. Toen ben ik pedagogiek gaan studeren. En met name de jongeren die buiten de maatschappij… Om toch erin moesten komen, die vond ik gewoon heel interessant. Dus ik heb daar de opleiding voor gedaan. Uiteindelijk ben ik gaan werken bij Brownies & Downies toen. Toen stond het te koop. En toen heb ik het gekocht. Samen met mijn moeder. Die werkt nog steeds bij mij, dus dat is echt heel fijn. Die draait eigenlijk alles om mij heen. Dus dat is negen jaar geleden dat wij er samen in zijn gegaan. En ja, tot nu toe bevalt het nog steeds heel goed.

Kees van Rooij:
Ja. Nou, ik zeg braveau. Een gewaagde stap.

Maartje Diks:
Ja, zeker.

Kees van Rooij:
Want ja, je leidt op om mensen te begeleiden. En in één keer ga je ondernemen. En wel met dezelfde doelgroep, met dezelfde mensen. Die andere talenten hebben dan anderen. Zal ik het zomaar zeggen.

Maartje Diks:
Ja, zeker. Heel veel talenten.

Kees van Rooij:
Nou, dat is in ieder geval mooi. En wij hebben het in deze podcast vooral over brede welvaart. En dat betekent welvaart voor iedereen. Hoe draag jij met jouw onderneming bij aan die welvaart voor ook die mensen die, zeg maar, andere talenten hebben?

Maartje Diks:
Ja, ik denk dat wij echt, als wij bijvoorbeeld een kanjer binnenkrijgen op gesprek van, goh, ik zoek eigenlijk een werkplek, een dag invulling en dan voornamelijk ook een nuttige dag invulling. Dan proberen wij ook echt te kijken van, goh, op welke locatie zou degene passen? Draai je altijd een dagje mee om te kijken van, goh, is het ook echt passend? Kunnen wij de begeleiding bieden die iemand nodig heeft? En ik denk ook door op die manier te kijken, dat is nou natuurlijk wel mooi met drie locaties, want voorheen had ik alleen een lunchroom. Daar past niet lang niet iedereen. Veel prikkels komen daar. En toch vielen daar heel veel gewoon erbuiten. Nu met de zorgboerderij erbij en het tweede pand is het gewoon, voor iedereen is er iets. En ik denk dat we nu echt op de individu kunnen kijken van, wat is nou echt passend? En ik denk dat je hem daar wel raakt. Ja. 

Kees van Rooij:
En ben je nou een sociaal onderneemster of een onderneemster? Want je wilt toch een onderneming runnen met alles wat daarbij hoort.

Maartje Diks:
Ja.

Kees van Rooij:
Maar het is wel een speciaal aandachtsveld waar jij je op richt. Dus wat ben je nu?

Maartje Diks:
Ik denk dat ik echt een sociaal ondernemer ben. Ik denk wel dat de benaming heel groot is, want er zijn ook andere mensen die een onderneming hebben en ook sociaal ondernemen. Dus het is één of twee mensen met een beperking aan het werk hebben. Daarentegen hebben wij er twaalf per dag aan het werk, op elke locatie. Dus het is wel zeker sociaal ondernemen. Ja.

Kees van Rooij:
Telt winst bij een sociale onderneming?

Maartje Diks:
Daar heb ik heel lang moeite mee gehad om winst uit een sociale onderneming te halen. Vooral omdat ik het ook met mijn hart doe. En daarnaast heb ik echt wel geleerd in die negen jaar om daarbij ook nog goed te kunnen ondernemen. Dus hoe sta je er financieel voor? Wat heb je nodig? Dat die balans goed is. Maar dat heeft wel tijd gekost.

Kees van Rooij:
En in onze economie, is daar voldoende aandacht voor de speciale wensen en behoeften die jij hebt voor financiering? Wat betreft arbeid, is onze economie daar voldoende op ingericht?

Maartje Diks:
Ja, ik denk dat het steeds beter wordt. Soms is het nog wel zoekende. Dan spreek ik niet alleen voor mezelf, maar ook voor ouders en voor eigenlijk iedereen die ermee te maken heeft. Waar moet je zijn voor vragen? Nou is natuurlijk het SVB en de zorgkantoren zijn een goede vraagbaak waar je altijd eigenlijk terecht kan. Maar ook zo'n gemeente helpt daar ook in mee. Er zijn best wel mensen in dienst die daar ook veel van af weten en ook kunnen helpen bij vraagstukken. Maar ik denk dat als ondernemer, ik vond het altijd heel lastig om aan de bel te trekken. Dan heb je een hulp nodig. Bij wie kan ik terecht? Dus dat heeft echt wel even tijd nodig. En ik denk dat het makkelijker zou zijn als er iets is voor mijn soort ondernemers. Van hé, als je hiermee zit, hier kun je terecht. Een soort handboek of een handleiding. Maar het is ook wel weer leuk om het zelf uit te zoeken. In ieder geval, ik vond dat heel leuk.

Kees van Rooij:
Nou, mooi. En ja, onze welvaart drukten we altijd uit in economische kengetallen. En dat zal bij jouw onderneming ook zo zijn. Je wordt aan diezelfde kengetallen ook als onderneming getoetst. Maar hoe maak jij die plus duidelijk, die je duidelijk maakt in die welvaart? En in dus die economische kengetallen?

Maartje Diks:
Ja, we hebben drie verschillende omzetten eigenlijk als je het zo bekijkt. We hebben natuurlijk de dagbestendingsgelden die binnenkomen. We hebben de lunchroom waar je dus gewoon horecaomzet draait. En daarin hebben we ook nog een gedeelte winkel, webwinkel. En wij maken heel veel kerstpakketten en relatiegeschenken. Dus we hebben eigenlijk drie verschillende grote inkomstposten, zeg maar. En daarbij heb ik eigenlijk per locatie, per soort activiteit, hebben wij helemaal op een rijtje wat we waar binnenkrijgen. En ook wat eruit gaat. Want dat is natuurlijk net zo belangrijk.

Kees van Rooij:
Krijgen de mensen ook loon of salaris?

Maartje Diks:
Nee, onze kanjers kopen eigenlijk de zorg in. Dat betekent dat ze bijvoorbeeld het dagdeeltarief betalen. En dan bij mij zorg krijgen. Dus daar staat ook echt begeleiding. Is opgeleid personeel. Dan staat er gewoon de hele dag iemand of twee zelfs, soms drie. Ligt eraan hoe groot de groep is. Hebben wij begeleiders op de groep staan.

Kees van Rooij:
Ja, die economische zekerheid, is die voor jou een basis voor geluk? En hoe geldt dat voor jullie kanjers?

Maartje Diks:
Ja, voor mij is... Financieel zeker zijn van inkomsten is wel belangrijk. Ik vind het wel een van mijn belangrijkste dingen in het leven. Want daarop kun je groeien, risico's nemen. Je hebt gewoon een stabiliteit. Nou is dat met onze kanjers wel lastig. Want als ze ziek zijn of ze zijn er niet, krijg je niet betaald. Er is ook niet iets van een ziektewet of iets daarin geregeld. Dus no show, no pay. Wat het soms wel lastig maakt. Dat je denkt, ja, als er vier ziek zijn, begeleiding wordt toch betaald. Dat is het risico. Zo noem ik het altijd maar een beetje. Daarentegen hebben we natuurlijk ook nog een lunchroom die goed draait. En de kerstpakketten elke jaar voor een mooie buffer. Dus die risico's kunnen wij goed opvangen. En ik denk omdat wij daarin stabiel zijn, kunnen we ook weer groeien. Door bijvoorbeeld een nieuwe locatie te openen. Iets nieuws aan te schaffen om te maken met de doelgroep. Dus daarin is dat zeker belangrijk. En tevens voor de doelgroep ook.

Kees van Rooij:
Mijn vraag was ook van, wat maakt de doelgroep? Of wat maakt die kanjers gelukkig?

Maartje Diks:
Nuttige dagbesteding. Dan heb ik hem heel kort gepakt. Als je een dag bij ons binnenkomt. Er is zoveel gezelligheid, liefde. Een knuffel hier en daar. Een praatje. Hoe gaat het met je? Hoe was je weekend? Ze worden echt gezien.

Kees van Rooij:
En ervaren zij het als dagbesteding of als werk? 

Maartje Diks:
Echt als werk. Ja. En dan moet ik vooral zeggen op de boerderij en in de lunchroom. Want daar draaien ze echt letterlijk de horeca mee. En op de boerderij gaan ze ook gewoon dieren voeren. Het eten wordt opgehaald bij de supermarkt. En bij het land van Kien. Bij de Helden van Kien. Dus daar zijn ze echt hard, fysiek ook aan het werk. En in de bakery staan een wat lager niveau. Zijn er minder prikkels. Maar dan doen ze weer bijvoorbeeld bestekzakjes stempelen voor in de lunchroom. Dus dan zijn ze op een andere manier aan het werk. Ja. 

Kees van Rooij:
En ik vraag dat ook omdat wij enerzijds het hebben over dagbesteding. En de vergoedingen daarvoor. Terwijl de mensen het zelf ervaren als ik doe werk. Dus ik draag bij in die samenleving.

Maartje Diks:
Ja.

Kees van Rooij:
En ik ervaar daarmee ook dat stukje, noem het maar, brede welvaart. En bij jou. Want enerzijds geef je aan die economische cijfers zijn belangrijk.

Maartje Diks:
Ja, zeker.

Kees van Rooij:
Het rendement. Het winst maken op die onderneming. Maakt dat alleen gelukkig voor jou?

Maartje Diks:
Nee, zeker niet. Nee, ik heb, we kennen natuurlijk allemaal nog de coronaperiode. Dat is nog niet zo heel lang geleden, al voelt het wel zo moet ik zeggen. Daarin was de financiële zekerheid helemaal weg. Er waren geen inkomsten van de horeca. De doelgroep kon niet komen. Dus no show, no pay. Dus dat waren wel zware tijden. En aan de ene kant was ik wel heel gelukkig, want de dingen die we deden waren eigenlijk een hele dure vakantie, noem ik het eigenlijk maar, want de tweede periode mocht de doelgroep gewoon naar ons komen. En eigenlijk aan de hand van zo'n situatie hebben wij het tweede pand opgericht, omdat er zoveel vraag was naar andere dagbesteding. Maar dat heeft wel wat kruim gekost, zeg maar, zonder al die financiële stabiliteit, want die was er gewoon niet.

Kees van Rooij:
Maar dat is ook dat stukje, denk ik, ondernemerschap in jou, wat dan weer zoekt naar een nieuwe methode, nieuwe manier om toch die onderneming te draaien met die mensen waar je het voor doet. Als je dan kijkt naar alles wat er om die onderneming heen is, de gemeente, zijn er dan nog wensen waarvan je zegt in het kader van brede welvaart voor iedereen, dus ook voor deze mensen met hun eigen talenten, wat zou de gemeente dan nog kunnen toevoegen?

Maartje Diks:
Ik denk echt een aanspreekpunt zijn. Voor mij. Voor de doelgroep zelf en hun netwerk, waar ze met alle vragen naartoe kunnen en dan of doorverwezen worden of geholpen worden. Ik denk dat dat echt heel mooi zou zijn als dat zou kunnen lukken.

Kees van Rooij:
Dat is de gemeentekant en de ondernemerskant. Jij bent ook lid van de ondernemersvereniging.

Maartje Diks:
Jazeker, ik zit in het bestuur van de ondernemersvereniging. Ja.

Kees van Rooij:
Dat wilde ik even horen. 

Maartje Diks:
Ja, dat snap ik helemaal. Ja, ik vind het leuk om op ook een andere manier, dus echt het ondernemerschap, ook betrokken te zijn bij ons dan in Sint-Oedenrode.

Kees van Rooij:
Ja, is het echt een andere manier? Of is het dat jij bepaalde aspecten in het ondernemerschap extra naar voren brengt die misschien andere ondernemers ook wel nodig hebben in deze tijd?

Maartje Diks:
Ja, ik denk dat je dat heel mooi hebt verwoord. Ja, ik denk dat wij met onze groep ook echt wel wat te brengen hebben en laten zien hoe het ook kan. En dat andere ondernemers eigenlijk ook wel openstaan om mensen met een beperking bij hun in het bedrijf aan het werk te laten gaan. En dan ook bij mij aankloppen van hé, zou je eens mee kunnen kijken hoe we dat moeten doen?

Kees van Rooij:
Ja, ik vind dat ook heel mooi dat je daarmee met je sociale onderneming, want ik vind het een sociale onderneming, onderdeel uitmaakt ook van die hele ondernemingswereld. En dus ook binnen de vereniging. Dus ook chapeau, zeg ik, voor het ondernemersclub die ook zegt wij willen ook naar de breedte van het totale ondernemerschap toe. Maar zijn er nog vragen die ik niet gesteld heb of die jij nog zou willen stellen.

Maartje Diks:
Ja, ik ben wel benieuwd hoe de toekomst eruit ziet, zeg maar, ook voor zo’n gemeente, wat de gemeente kan doen richting ons als sociale ondernemer.

Kees van Rooij:
Ja, ik denk dat als wij naar de gemeente kijken naar de toekomst en onze toekomstvisie, dan kijken wij ook naar de ontwikkeling van die brede welvaart, dus naar iedereen binnen onze samenleving. En daar passen, denk ik, sociale ondernemingen wel degelijk ook in. En de vraag zal altijd zijn van in hoeverre blijft alles gesubsidieerd of zijn er andere manieren om daar losser van te komen, dat je zelfstandiger door kunt. Want dat is uiteindelijk, denk ik, het doel van elke ondernemer.

Maartje Diks:
Zeker.

Kees van Rooij:
Niet nog aan een hulplijn zitten, maar verantwoord kunnen ondernemen.

Maartje Diks:
Ja.

Kees van Rooij:
En dat is, denk ik, waar wij in onze zoektocht naar brede welvaart, waarvan deze podcast ook een aflevering is, zeg maar, verder in zoeken van wat betekent dat ook voor ons als gemeente, maar wat betekent dat voor onze samenleving, die brede welvaart voor iedereen.

Maartje Diks:
Ja.

Kees van Rooij:
Dus dank je wel. Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van mijn podcast. Vond je het interessant en wil je meer luisteren? Abonneer je dan via je favoriete podcast app.