Archiefhotspotlijst 2017-2022 gemeente Meierijstad

Het college heeft de archiefhotspotlijst voor de gemeente Meierijstad 2017-2022 vastgesteld.

Een archiefhotspot is een gebeurtenis die leidt tot opvallende interactie tussen overheid en burgers of tussen burgers onderling. Het gaat om zaken die veel maatschappelijke onrust veroorzaken. Van de archiefhotspot wordt de informatie die eigenlijk vernietigd had moeten worden blijvend bewaard. Voor de periode 2017-2022 worden als archiefhotspots voorgesteld Corona/ Covid-19 en de Brand kapel Sint-Lambertuskerk Veghel (Rijksmonument). Iedere twee jaar wordt onderzocht of er onderwerpen zijn, die toegevoegd moeten worden aan de archiefhotspotlijst. Om de maatschappelijke betrokkenheid bij relevante onderwerpen te borgen zal de werkgroep worden uitgebreid met een externe deskundige uit de gemeente Meierijstad.

Archiefhotspotlijst 2017-2022 gemeente Meierijstad

1: Corona/ Covid-19

Looptijd van het dossier    

2020-2022

Samenvattende beschrijving van de gebeurtenissen    

Op 11 maart 2020 heeft de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie de uitbraak van het nieuwe Coronavirus (ook wel COVID-19 of SARS-CoV-2 genoemd) officieel uitgeroepen tot een pandemie. De gemeente Meierijstad is tijdens de eerste golf in maart 2020 een van de gemeenten die het zwaarst getroffen is. 
De gemeente heeft veelal samen met andere organisaties en volgens landelijke regelgeving haar taken uitgevoerd. 

Raakvlakken met andere (overheids)gremia/instanties    

De primaire verantwoordelijkheid ligt bij de landelijke overheid. Daarnaast is een belangrijke rol weggelegd voor de veiligheidsregio’s en alle organisaties en instellingen op het vlak van zorg.

Criteria voor hotspotaanwijzing  

Maatschappelijke beroering/ media-aandacht: ja
Tegenstellingen tussen burgers/ emoties: nee
Debat functioneren gemeente Meierijstad: nee
Positie van het gemeentebestuur: nee

Argumenten en toelichting    

Het Nationaal Archief en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hebben gevraagd om Corona als hotspot aan te wijzen. Vanaf het begin is veel informatie over de aanpak en uitvoering door de Gemeente Meierijstad in het zaaksysteem veilig gesteld. Nu de pandemie voorbij is blijkt dat een afbakening van de hotspot Corona gewenst is. Alleen de archiefbescheiden die specifiek zijn voor Meierijstad worden uitgezonderd van vernietiging. Zo vallen thuiswerkmaatregelen en uitstel van subsidieverantwoording niet meer onder de hotspot. Voorbeelden die er wel onder vallen zijn: de mijmerbankjes in alle 13 kernen en de communicatie naar het personeel vanuit “Meierijstad houdt verbinding”.

2: Brand kapel Sint-Lambertuskerk Veghel (Rijksmonument)

Looptijd van het dossier    

2022-heden

Samenvattende beschrijving van de gebeurtenissen    

In nieuwjaarsnacht 2022-2023 is de kapel bij de kerk afgebrand. Het kerkhof dat ernaast lag was wekenlang niet toegankelijk.

De kapel dateert uit de negentiende eeuw en is gebouwd naar ontwerp van de beroemde architect Pierre Cuypers samen met zijn zoon Joseph Cuypers. Het gebouw behoort tot de belangrijkste rijksmonumenten van Veghel en maakt onderdeel uit van een voor Nederland uniek ensemble van Cuypersgebouwen bestaande uit het gasthuis (Bernardinusgesticht) scholen, Kerkhofkapel, Congregatiekapel en de Lambertuskerk. Vanwege het grote monumentale belang is behoud van het door brand beschadigde gebouw noodzakelijk. 

Raakvlakken met andere (overheids)gremia/instanties    

Rijksdienst Cultureel Erfgoed, eigenaar pand  Dinant Development BV en de Franciscusparochie Meierijstad. 

Criteria voor hotspotaanwijzing    

Maatschappelijke beroering/ media-aandacht: ja
Tegenstellingen tussen burgers/ emoties: nee
Debat functioneren gemeente Meierijstad: nee
Positie van het gemeentebestuur: nee

Argumenten en toelichting    

De eigenaar had plannen om appartementen in de kapel te bouwen. Dat zou overigens pas mogelijk zijn geweest na restauratie van het rijksmonument. De eigenaar heeft  in 2022 een omgevingsvergunning aangevraagd voor de restauratie van het dak, gevelmetselwerk en de gemetselde balustrades.
Er zal een nieuwe omgevingsvergunning moeten worden aangevraagd, afhankelijk van het onderzoek naar de huidige monumentale waarde van de kapel. Verwacht wordt dat de vergunning of een sloopvergunning de nodige maatschappelijke beroering zal veroorzaken. Er zijn grote zorgen dat de kapel afgebroken gaat worden. 

Uitleg criteria
  1. Het is een gebeurtenis of een reeks van gebeurtenissen die veel maatschappelijke beroering veroorzaakt, van bijzondere betekenis is voor de bevolking en/of waarvoor veel aandacht was in de media.
  2. Het is een gebeurtenis of een kwestie die belangrijke principiële tegenstellingen tussen burgers aan het licht brengt en/of een debat dat over de kwestie veel emoties losmaakte.
  3. Het is een gebeurtenis of een kwestie die aanleiding heeft gegeven voor een intensief publiek debat over het functioneren van de gemeente Meierijstad.
  4. Het is een politieke kwestie waardoor de positie van het gemeentebestuur ernstig is bedreigd of juist wordt onderstreept.